De SP gaat bij de komende gemeenteraadsverkiezingen in maart op veel meer plaatsen meedoen dan bij de vorige raadsverkiezingen, zegt partijleider Jimmy Dijk. In 2022 deed de partij nog in 83 gemeenten mee, dat worden er 107.

Het besluit volgt een maand na de verkiezingsnederlaag van de partij bij Tweede Kamerverkiezingen, waarbij de partij twee van haar vijf zetels verloor. Die bijna halvering kwam hard aan en had de partij ook niet zien aankomen. Maar de SP wil zich naar eigen zeggen terugvechten. Morgen is er een partijraad met alle lokale voorzitters om de nederlaag te analyseren.

'Energie en hoop', ondanks verkiezingsnederlaag

Sinds 2006, toen de partij met 25 zetels het beste resultaat ooit boekte, gaat het electoraal alleen maar bergafwaarts met de partij. Toch geeft Dijk, twee jaar geleden aangetreden na de zoveelste nederlaag onder leiding van Lilian Marijnissen, de hoop niet op.

Dijk: "Er is altijd hoop en er zit energie in onze club. Maar dat we dingen anders en beter moeten gaan doen dat is glashelder."

Dat de partij in veel meer gemeenten aan de raadsverkiezingen meedoet staat volgens Dijk los van het verkiezingsresultaat in oktober. "Nee, dat heeft ermee te maken dat we ons eigen kader hebben op- en uitgebouwd in buurten en wijken. De klap bij de Kamerverkiezingen was groot. Maar ik ben hoopvol dat op meer plekken zetels gaan winnen als mensen straks in meer gemeenten op de SP kunnen gaan stemmen."

Evalueren

Morgen komen alle voorzitters van de lokale afdelingen op het partijbureau in Amersfoort bij elkaar in de zogenoemde partijraad. Daar gaan ze praten over de nederlaag van oktober en vooruitblikken naar de campagne voor de gemeenteraadsverkiezingen.

Partijleider Dijk ziet verschillende verklaringen voor de nederlaag. "In de afgelopen campagne zijn we veel aan het uitleggen en verklaren geweest en hebben we allerlei grote oplossingen en plannen gepresenteerd, maar zijn we weleens vergeten de zorgen en emoties van mensen in buurten en wijken en op de werkvloer goed te benoemen. Daar moeten we eens gaan beginnen."

De SP is volgens Dijk ook van plan bij de volgende Kamerverkiezingen het verkiezingsprogramma te laten doorrekenen door het Centraal Planbureau. Afgelopen keren deed de SP dat niet, omdat de partij het oneens is met de uitgangspunten van het CPB. Daardoor moest de partij in de campagne heel vaak eerst uitleggen waarom ze dit in tegenstelling tot veel andere partijen weigerde en kwam ze onvoldoende toe aan het aanprijzen van de eigen plannen om Nederland "sociaal te maken", aldus Dijk.

Links kleiner dan ooit

Politicoloog Matthijs Rooduijn van de UvA ziet nog een belangrijke verklaring voor de voortdurende verliezen van de SP. Hij wijst erop dat heel links het slecht heeft gedaan in oktober. Zo verloor GroenLinks-PvdA ook 5 van de 25 zetels. "Links is kleiner dan ooit. Dat is dus niet alleen een verhaal van de SP. Het heeft er veel mee te maken dat de nadruk de afgelopen decennia sterk ligt op culturele kwesties als migratie en identiteit. En dat is slecht nieuws voor linkse partijen, omdat die graag over sociaaleconomische thema's willen praten."

Gelijk met de neergang van de SP is de PVV van Geert Wilders steeds verder gegroeid. Daardoor dringt de vraag zich op of er een verband is tussen beide ontwikkelingen. Volgens Rooduijn is dat er, maar ligt het niet zo zwart-wit.

"Er is zeker sprake van electoraal verkeer tussen beide partijen, maar je moet voorzichtig zijn met stellen dat SP-kiezers massaal is overgestapt naar de PVV. Dat is ook vaak gezegd over kiezers van de PvdA. Er is absoluut verkeer tussen die partijen, maar het is niet zo dat het verlies van de een de winst is van de ander."

Traditioneel electoraat

Voor de SP is de grote vraag nu of, en hoe, ze uit het dal kan klimmen. Volgens Rooduijn moet de partij zich meer op jongeren gaan richten. "Ze spreken vooral een wat ouder, traditioneel electoraat aan. En ik denk dat ze er goed aan zouden doen om zich te richten op een wat jongeren electoraat. En dat komt ook doordat we uit onderzoek weten dat er best wat kiezers zijn die de SP overwegen."

De partij kan wel hoop putten uit het verleden. Bij de Kamerverkiezingen van 2006, toen de SP 25 zetels scoorde, haalde D66 drie zetels. Er gingen toen stemmen op om de partij maar op te heffen. Nu is D66 partij de grootste, met 26 zetels.

De Duitse voetbalclub VfB Stuttgart is niet te spreken over de behandeling van supporters gisteravond in aanloop naar de Europa League-wedstrijd tegen Go Ahead Eagles in Deventer. De club spreekt van een "buitenproportioneel optreden" en wil dat er een onderzoek komt.

Burgemeester König van Deventer gaf voorafgaand aan de wedstrijd twee noodbevelen af vanwege mogelijke ongeregeldheden. Volgens de gemeente was uit informatie van de politie gebleken dat supporters van beide clubs van plan waren de confrontatie op te zoeken.

RTV Oost meldt dat Stuttgart-fans door de hekken bij de fanzone in de stad braken, terwijl supporters van GAE bij de fans van de tegenstanders probeerden te komen.

"Ter plekke zijn de supporters van Stuttgart massaal de bus uit gestroomd en door de hekken gegaan", zei burgemeester König voor het duel tegen de omroep. "Dat betekent dat we nu een groep supporters hebben waarvan we niet zeker weten of ze een kaartje hebben. Ook weten we niet of ze vuurwerk of allerlei spullen bij zich hebben die we niet in het stadion willen hebben."

Supporters weggestuurd

Het eerste noodbevel was voor aanhangers van VfB Stuttgart. Aan drie supportersbussen werd een gebiedsverbod opgelegd: zij moesten direct vertrekken uit de binnenstad en de Raambuurt. Het tweede noodbevel was voor fans van Go Ahead Eagles. Zij mochten niet in de Raambuurt komen.

De politie wist een directe confrontatie te voorkomen, maar stuurde een deel van de Stuttgart-supporters terug naar Duitsland. Zij waren dus niet bij de wedstrijd, die in 4-0 voor de club uit Stuttgart eindigde.

Opheldering

In een statement van VfB Stuttgart valt te lezen dat de club de gebiedsverboden buitenproportioneel vindt. Volgens de club werd het inrijverbod opgelegd vanwege "vermeend agressief gedrag van VfB-fans". Maar bestuursleden konden zulk gedrag niet waarnemen, schrijft de club.

Alexander Wehrle, voorzitter van VfB, is ook niet blij met de acties van de politie en gemeente Deventer. Hij was ter plaatse en zegt in een verklaring dat "de lokale autoriteiten om voor ons totaal onbegrijpelijke redenen" een toegangsverbod voor een deel van de fans hebben opgelegd.

"We zijn in nauw overleg met de autoriteiten en de UEFA en dringen aan op een volledige opheldering van de gebeurtenissen. Dit buitenproportionele optreden bedreigt onze voetbalsupporterscultuur."

"Herstel de toeleveringsketen." Dat is de boodschap van de Nijmeegse vestiging van Nexperia aan de Chinese tak van het bedrijf. In een open brief roept het Nederlandse hoofdkantoor zijn Chinese collega's op om in gesprek te gaan.

De brief onderstreept de noodzaak voor het hervatten van de levering van chips "in het belang van alle partijen, inclusief onze klanten". Volgens de Nederlandse tak van het bedrijf dreigt er nog altijd een productiestop bij klanten van Nexperia door een tekort aan chips.

De brief vermeldt dat er meermaals contact is gezocht met China, maar tevergeefs dus.

Karremans

Sinds 2019 is de Nederlandse chipmaker in handen van een Chinese aandeelhouder, het bedrijf Wingtech van ondernemer Zhang Xuezheng. Wingtech is deels in handen van de Chinese staat.

Eind september greep demissionair minister Karremans in bij de chipmaker om belangrijke beslissingen bij het bedrijf tegen te houden als die de chipproductie in Europa in gevaar zouden brengen. Die maatregel is inmiddels opgeschort. Karremans wilde zo proberen de relatie met China te herstellen.

Daarnaast had de rechter al voor Karremans' ingrijpen de Chinese bestuurder bij Nexperia uit zijn functie gezet. Topman Xuezheng zou binnen het bedrijf veel macht naar zich toe trekken, meldt een bron aan de NOS. Met de ingreep van de rechter zette Nederland de Chinese aandeelhouder buiten de deur.

Conflict

Als reactie op het ingrijpen blokkeerde China de export van chips, waarna een politiek conflict ontstond. Nexperia's grootste fabriek staat in China.

Door het exportverbod zaten vooral automakers en hun leveranciers wekenlang in onzekerheid over hun voorraden en nieuwe leveringen. De chips zijn heel belangrijk voor allerlei auto-onderdelen. Zonder deze chips kan een auto niet de fabriek uit.

Karremans zei vorige week nog te vertrouwen op dat de chips worden geleverd. "Het is nog niet op hetzelfde niveau als hiervoor, maar we zien wel dat chips deze kant op komen." Maar de open brief meldt nu dat klanten in verschillende sectoren nog steeds kampen met dreigende productieonderbrekingen.