"Het is zonder meer waar dat mijn werk als informateur bemoeilijkt is door de blokkades", erkende informateur Buma bij de presentatie van zijn eindverslag vanmiddag. Na drie weken onderhandelen moest hij tot de conclusie komen dat er op dit moment nog steeds geen mogelijkheden zijn voor het vormen van een meerderheidskabinet. De VVD blokkeert GroenLinks-PvdA en D66 ziet niets in een coalitie met JA21.

Buma's voorganger Koolmees kwam drie weken geleden tot ongeveer dezelfde conclusie en vond een uitweg door de twee grote winnaars van de verkiezingen, D66 en CDA, aan het schrijven te zetten. Buma doet nu min of meer hetzelfde, alleen schuift nu de VVD aan. "Het is een stap voorwaarts, geen doorbraak", aldus de CDA'er. Het eindresultaat van de besprekingen moet wat hem betreft een "regeerbasisakkoord" worden.

Op basis daarvan moet "een stabiel kabinet" gevormd kunnen worden, staat in het advies. Dat kan een minderheidskabinet zijn dat voor meerderheden steun moet zoeken bij de oppositie, maar wellicht veranderen de komende weken de posities nog en kan er toch een coalitie gebouwd worden die een meerderheid heeft in de Tweede Kamer en behoorlijke steun heeft in de Eerste Kamer.

Standpunten niet wezenlijk veranderd

Want inhoudelijk liggen de partijen niet zo ver uit elkaar, betoogde Buma. Maar de blokkades blijven. Het onderlinge telefoonverkeer van afgelopen weekend tussen de partijleiders heeft de standpunten "niet wezenlijk veranderd". Maar D66, VVD en CDA zijn nu wel bereid deze volgende stap te zetten. Buma adviseert hen om in de komende fase ook te praten met andere partijen. "Hoe breder, hoe beter."

Uit zijn verslag blijkt dat er hier en daar wel wat kleine openingen zijn. JA21 "wil nadenken" over samenwerking met een minderheidskabinet van D66, VVD en CDA. En VVD-leider Yesilgöz stapt niet in een kabinet met GroenLinks-PvdA, maar in het verslag van de informateur staat wel dat de VVD "beseft dat op sommige onderwerpen een vorm van parlementaire samenwerking met ook GroenLinks-PvdA nodig kan zijn".

De uiteindelijke vorm van een nieuw kabinet staat dus nog lang niet vast. CDA-leider Bontenbal opperde de mogelijkheid van deelakkoorden of begrotingsakkoorden met andere partijen om plannen toch door het parlement te krijgen. Zo'n constructie vraagt volgens hem om "een andere politiek cultuur" in Den Haag. Hij hoopt op een constructieve rol van de oppositie.

Ondertussen is GroenLinks-PvdA-leider Klaver behoorlijk chagrijnig, omdat hij in zijn ogen uitgesloten wordt. D66-voorman Jetten ziet dat anders. "Andere partijen zullen noodzakelijk zijn om meerderheden te krijgen. Het is juist een unieke kans voor die partij. Ik zal altijd een uitgestoken hand naar de heer Klaver blijven uitsteken."

Woensdag debat

Woensdag wordt het eindverslag van Buma besproken in een debat in de Tweede Kamer. Als er voldoende steun is voor deze volgende stap - en daar lijkt het wel op - dan wordt er een nieuwe informateur van D66-huize aangesteld. Wellicht wordt er ook een deadline afgesproken voor deze fase. Jetten wil "maximaal tempo maken", maar wijst ook op de komende kerstvakantie.

Buma zei dat hij er vertrouwen in heeft dat er uiteindelijk een nieuw kabinet komt, maar deed wel een oproep: "Het vergt bij alle partijen het besef dat formeren een proces is van geven en nemen, en van anderen wat gunnen." Vooral dat geven is de afgelopen weken te weinig gebeurd om tot een meerderheidsvariant te komen, concludeerde hij. Buma noemde daarbij bewust geen partijen bij naam.

Bohemian Rhapsody van Queen is net als vorig jaar op nummer 1 van de top 10 van de Top 2000 geëindigd. Het is in 27 edities al de 22ste keer dat het nummer uit 1975 de lijst aanvoert.

De Top 2000 wordt jaarlijks tussen kerst en oudjaarsavond afgespeeld op NPO Radio 2. Vanmiddag om 16.00 uur sloot de stembus. Het is voor het eerst dat het nummer Piano Man van Billy Joel op plek twee belandde.

Het Eagles-nummer Hotel California, dat al vaak op 2 eindigde en in 2010 en 2014 zelfs op 1, heeft ook dit jaar een hoge notering met plaats 3. Sinds 2019 was het al niet hoger gekomen.

Luisteraars konden tot vanmiddag stemmen voor de Top 2000. De hele lijst met 2000 liedjes wordt volgende week maandag onthuld.

Comeback

Een opvallende comeback in de top 10 maakt het nummer Radar Love van de Haagse band Golden Earring. In 2021 stond dit lied op plek zes, dit jaar staat het op plek negen. Dat heeft vermoedelijk te maken met bandlid George Kooymans, die dit jaar overleed op 77-jarige leeftijd.

Ook Wish You Were Here van Pink Floyd keert terug in de top 10. Dat lied werd in 2020 voor het laatst door luisteraars bekroond met een top 10-notering.

Verschuivingen

Vorig jaar stond het nummer Better Days van Dermot Kennedy op de zesde plaats van de lijst. Dat had te maken met het overlijden van Eva Hermans-Kroot, die haar ervaringen met ongeneeslijke longkanker deelde via de Instagrampagina Longeneeslijk en het televisieprogramma Over mijn lijk. Het nummer van Dermot Kennedy was haar lievelingslied, waardoor mensen er als eerbetoon voor stemden. Dit jaar staat het nummer niet meer in de top 10.

Verder zijn er geen opmerkelijke veranderingen in de top van de lijst. Zo staan Fix You van Coldplay, Roller Coaster van Danny Vera net als vorig jaar in de top 10. Datzelfde geldt voor Stairway to heaven van Led Zeppelin en Avond van Boudewijn de Groot. Stairway to heaven heeft in alle 27 edities in de top 10 gestaan.

De uitzending van de Top 2000 begint op kerstavond om 23.00 uur en eindigt op oudjaarsavond 00.00 uur. Het geldt als een van de grootste muziekevenementen van Nederland en wordt volgens NPO Radio 2 door ongeveer tien miljoen mensen beluisterd.

De uitzendingen komen uit het Top 2000 Café in Beeld & Geluid in Hilversum. Ook luisteraars kunnen daarbij aanwezig zijn.

Na overleg met president Zelensky in Londen hebben Europese leiders opnieuw gepleit voor de Oekraïense en Europese belangen aan de onderhandelingstafel. De komende tijd zal nog harder worden gewerkt om Kyiv van veiligheidsgaranties te voorzien, zegt het kantoor van de Franse president Macron.

De Duitse bondskanselier Merz zei dat hij bedenkingen heeft bij een aantal details in het Amerikaanse plan om Rusland zijn invasie in Oekraïne te laten stoppen. De leiders zijn het erover eens dat de onderhandelingen in een cruciale fase zitten, maar geven geen details over de stand van zaken.

Na het 2,5 uur durende gesprek gaven de Europese leiders geen persconferentie. Zelensky bedankte de gastheer, de Britse premier Starmer, en de deelnemers voor hun steun aan Oekraïne. "Het garanderen van echte veiligheid is een gezamenlijke uitdaging", zei hij op X.

Onderhandelingen lijken vastgelopen

Niets wijst erop dat er de afgelopen dagen vooruitgang is bereikt. Behalve over veiligheidsgaranties is er ook nog steeds verdeeldheid over het grondgebied dat Oekraïne zou moeten opgeven, zei Zelensky vandaag in een telefoongesprek met persbureau Bloomberg.

"De VS, Rusland en Oekraïne hebben hun eigen visie - en we hebben geen verenigd standpunt over de Donbas", zei de president. Washington stelt zich op als bemiddelaar tussen Moskou en Kyiv. Andere Europese landen zijn niet uitgenodigd voor deze gesprekken.

Ook uitspraken van Trump van gisteravond geven een beeld van vastgelopen onderhandelingen. "Ik ben een beetje teleurgesteld dat president Zelenksy het voorstel nog niet heeft gelezen, althans dat was zo een paar uur geleden. Zijn mensen houden ervan, maar hij niet", beweerde de Amerikaanse president tegenover journalisten.

Zelensky straks naar Brussel en Rome

Vorige week was een Amerikaanse delegatie te gast in Moskou. Ook die bijeenkomst heeft niet tot concrete vooruitgang geleid. De Russische president Poetin zei dat delen van Trumps voorstel onwerkbaar zijn, hoewel de eerste versie van het document sterk in het voordeel van Rusland was.

Zelensky is bezig aan een tour door Europa om steun te vergaren. Na het bezoek aan Londen staat Brussel op de agenda. Daar spreekt de Oekraïense leider met NAVO-chef Rutte en voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen. Morgen heeft Zelensky in Rome een ontmoeting met de Italiaanse premier Meloni.