De Oude Kerk in Delft wil een botje en een plukje haar van Piet Hein terug. Het stoffelijk overschot van de admiraal ligt in de kerk, maar het botje en plukje haar zijn opgeslagen in het archief van het Rijksmuseum in Amsterdam.

Dit is het perfecte moment om "een fout uit het verleden" recht te zetten, zegt Nyncke Graafland, de directeur van de Oude Kerk in het NOS Radio 1 Journaal.

Het graf van Piet Hein ondergaat een grondige renovatie. De laatste keer dat dat gebeurde was in 1880. In archiefstukken uit die tijd staat dat de grafkist van Piet Hein aan het eind van de negentiende eeuw in dusdanig slechte staat was dat er een nieuwe kist moest komen. Die is gemaakt door een timmerman. Vermoedelijk zijn het botje en het plukje haar meegenomen door iemand die bij de renovatie betrokken was.

Het Rijksmuseum ontving die in 1893 in eerste instantie van een anonieme gever. Later onderzoek heeft aangetoond dat de schenker een voormalig minister van Marine was.

Het juiste moment

Graafland meent dat er sprake is van grafroof. "Als je dood bent, van wie ben je dan? Mag je dan niet lekker blijven liggen?" Ze vindt dat lichaamsdelen van Piet Hein niet in een museum thuishoren.

Nu het graf voor de renovatie opnieuw geopend moest worden, vond Graafland dit het moment om het terug te plaatsen. "Sinds de restauratie in 1880 is er nooit een moment geweest waarop het kon. Het graf gaat nu open en dan hopelijk de komende eeuwen niet meer."

Maar het Rijksmuseum wil er niets van weten; het wil de resten graag in eigen beheer houden. Het museum twijfelt aan de echtheid. "Het is onbekend of het daadwerkelijk om menselijke resten gaat en of ze uit het graf van Piet Hein afkomstig zijn", zegt een woordvoerder. "Er zijn geen andere bronnen waaruit blijkt dat de stoffelijke resten uit het graf gestolen zijn."

De Oude Kerk en het Rijksmuseum zijn het niet eens geworden. Volgens Graafland verliepen de gesprekken stroef. "Het is eigendom van het Rijksmuseum. Die wil het houden voor onderzoek."

Het museum zegt inderdaad van plan te zijn de resten te onderzoeken en graag samen te werken met de kerk, om te ontdekken of het inderdaad om het haar en een bot van Piet Hein zou kunnen gaan.

De renovatie in de kerk is nog bezig, maar het graf zelf is inmiddels weer afgesloten. Het moment om het bot en het haar terug te leggen, zijn al geweest. "Al zouden we nu nog wel bij de kist kunnen", voegt Graafland toe.

De Nobelprijs voor de Geneeskunde gaat dit jaar naar de Amerikaanse Victor Ambros en Gary Ruvkun voor het ontdekken van microRNA en de rol daarvan in genregulatie.

De onderzoekers vallen in de prijzen omdat hun ontdekking van dit molecuul "van fundamenteel belang blijkt te zijn voor hoe organismen zich ontwikkelen en functioneren", aldus de organisatie van de prijs.

Ambros voerde het onderzoek uit aan de Universiteit van Harvard. Hij is op het moment hoogleraar natuurwetenschappen aan de Universiteit van Massachusetts. Ruvkuns onderzoek werd uitgevoerd in het Massachusetts General Hospital en de Harvard Medical School, waar hij hoogleraar genetica is.

Toen Ambros en Ruvkun hun ontdekking voor het eerst publiceerden, in 1993, reageerde de wetenschappelijke gemeenschap "met een bijna oorverdovende stilte", stelt het Nobelcomité. Het ontdekte proces was zo ongewoon, dat wetenschappers dachten dat het wel een bijzonderheid moest zijn van het diertje waarin het was onderzocht, het wetenschappelijke troetelwormpje C. elegans.

In 2000 ontdekte Ruvkun echter nog een microRNA, ditmaal een variant die in het hele dierenrijk voorkwam. Toen sloeg de aanvankelijke scepsis om in enthousiasme, en werden al snel nog honderden microRNA's gevonden. Inmiddels weten we dat er in de mens meer dan duizend verschillende microRNA's actief zijn.

Thomas Perlmann, de secretaris generaal van het Nobelcomité, heeft Ruvkun gebeld om het nieuws te vertellen. "Het duurde lang voordat hij aan de telefoon kwam en hij klonk eerst erg moe, maar hij werd vervolgens snel enthousiast en blij toen hij begreep waar het gesprek om ging."

Corona

Vorig jaar ging de Nobelprijs voor de Geneeskunde naar de Hongaarse Katalin Karikó en Drew Weissman uit de Verenigde Staten. Door hun onderzoek konden effectieve mRNA-vaccins (niet te verwarren met microRNA) worden ontwikkeld ten tijde van de coronapandemie.

De laatste keer dat een Nederlander een Nobelprijs won was in 2021, toen de Nederlands-Amerikaanse Guido Imbens de Nobelprijs voor Economie kreeg. De Nobelprijs voor Economie in feite geen 'echte' Nobelprijs, omdat deze niet door grondlegger Albert Nobel zelf is bedacht.

Deze week zijn er nog meer prijzen te verwachten. Morgen wordt de Nobelprijs voor Natuurkunde bekendgemaakt, woensdag voor Scheikunde, donderdag voor Literatuur, vrijdag voor Vrede en volgende week voor Economie. De prijzen worden uitgereikt op 10 december, de sterfdag van naamgever Alfred Nobel.

Jalal O., de Rotterdammer die wordt verdacht van betrokkenheid bij de productie van drugs in een garagebox in Rotterdam-Zuid, komt onder voorwaarden vrij. De Rotterdamse rechtbank schorste vandaag de voorlopige hechtenis van de verdachte.

In de garagebox aan de Schammenkamp was eind januari een grote explosie. De knal en de brand die daarop volgde verwoestte een wooncomplex. Drie mensen kwamen om het leven, onder wie een familielid van de verdachte. Buurtbewoners probeerden met gevaar voor eigen leven mensen uit het vuur te halen. Ook O. hielp hierbij. Enkele dagen later werd hij aangehouden.

Het OM stelt dat er in de garagebox cocaïne werd versneden en beschuldigt O. ervan dat hij cocaïne heeft vervaardigd, bewerkt en verkocht. O. wordt niet verdacht van de explosie, omdat nog niet vaststaat waardoor die is veroorzaakt.

'Niets mee te maken'

O. hoeft de uitspraak van de rechter in zijn zaak dus niet in een cel af te wachten. Hij krijgt een enkelband, moet zijn paspoort inleveren en mag niet in de wijk Zuidwijk komen. "Hij zal zich op een later moment voor de rechter moeten verantwoorden", schrijft het Openbaar Ministerie (OM).

Jalal O. is de huurder van de garagebox waar de explosie was. Na de explosie stond hij de media meerdere keren te woord.

Volgens de advocaat van O. is Jalal onschuldig en wist hij niet dat er een drugslab in het pand zat. Ook zelf ontkent O. dat hij betrokken was bij de productie van drugs. "Als ik hier iets mee te maken had, was ik niet uit het buitenland teruggekomen voor deze zaak." Op de avond van de explosie was de verdachte in België.

Beloning van 15.000 euro

Het OM looft een beloning van 15.000 euro uit voor de gouden tip in het onderzoek naar de explosie. Volgens het OM gaat de recherche ervan uit "dat er mensen zijn die meer weten over wat er zich in het pand aan de Schammenkamp, waar vermoedelijk harddrugs werden geproduceerd, heeft afgespeeld en wie daarbij betrokken waren".