Een Belarussische oppositieleider die eerder dit jaar na gratie op vrije voeten kwam, zit opnieuw in een gevangenis. Dat heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken in Belarus bevestigd aan de vrouw van Nikolaj Statkevitsj, meldt zij aan persbureau AP. Volgens het ministerie zit Statkevitsj "zijn straf verder uit".

De oud-presidentskandidaat gold als vermist sinds september, nadat hij onder druk van de Amerikaanse president Trump met tientallen andere politieke gevangenen gratie had gekregen van de autoritaire Belarussische president Loekasjenko.

De tegenstanders van de president werden na hun vrijlating uit de gevangenis per bus overgebracht naar de grens met Litouwen, waar Statkevitsj weigerde Belarus te verlaten. Hij sprak van "gedwongen deportatie", trapte de deur van de bus open en werd na een aantal uur in het niemandsland tussen beide landen afgevoerd door de Belarussische politie. Sindsdien hadden zijn naasten niets meer van hem vernomen.

Verblijfplaats onbekend

Belarus heeft volgens zijn vrouw, Maryna Adamovitsj, nu bevestigd dat Statkevitsj is teruggebracht naar een gevangenis en daar zijn opgelegde celstraf uitzit. De politicus werd in 2021 veroordeeld tot veertien jaar cel wegens het, volgens de rechter, organiseren van massale onrust. Mensenrechtenorganisaties beschouwen die zaak als politiek gemotiveerd.

Het was de derde veroordeling voor Statkevitsj, die decennia actief is in de Belarussische politiek en inmiddels al meer dan twaalf jaar in de gevangenis heeft doorgebracht. In 2010 deed hij namens de democraten in het land mee aan de presidentsverkiezingen.

Het is niet bekend waar Statkevitsj nu verblijft, vertelde zijn vrouw aan verslaggevers. Ze reisde af naar de strafkolonie waar hij eerder vastzat, maar kreeg daar niet te horen of haar man er opnieuw was opgesloten. "Vroeger wist ik tenminste waar hij was, maar nu weet ik dat niet eens meer. Ik maak me grote zorgen om Nikolajs gezondheid."

Volgens mensenrechtenorganisatie Viasna is de gevangenisstraf van Statkevitsj in principe komen te vervallen na het presidentiële decreet van september en zou de politicus ook in Belarus een vrij man moeten zijn. Advocaat Pavel Sapelka, werkzaam bij de door de oppositie in het land opgerichte organisatie, spreekt van "juridische chaos".

Banden aanhalen

Loekasjenko is al meer dan dertig jaar aan de macht in Belarus en probeert de laatste tijd de banden met het Westen aan te halen. Na een telefoongesprek met Trump in augustus ging hij over tot de vrijlating van 52 gevangenen, voornamelijk oppositieleden. In ruil zag het land sancties tegen de nationale luchtvaartmaatschappij Belavia opgeheven worden.

Volgens Viasna zitten momenteel 1246 politieke gevangenen vast in Belarus. Onder hen is ook Ales Bialiatski, de activist die in 2022 de Nobelprijs won, samen met mensenrechtenorganisaties in Oekraïne en Rusland. Bialiatski richtte in 1996 Viasna op, dat wordt beschouwd als belangrijkste organisatie voor de mensenrechten in Belarus. Een jaar na het winnen van de Nobelprijs kreeg hij tien jaar celstraf opgelegd, na wat de oppositie een schijnproces noemde.

Een Thaise vrouw die op het punt stond gecremeerd te worden, is door medewerkers van een boeddhistische tempel levend aangetroffen in de kist waarin ze lag. Nadat ze zacht geklop hoorden vanuit de kist, werd besloten de kist te openen.

Daarop zagen ze dat de vrouw "haar ogen lichtjes opende en op de zijkant van de kist klopte", vertelde directeur Pairat Soodthoop van de Wat Rat Prakhong Tham-tempel aan persbureau AP. De tempel ligt aan de rand van hoofdstad Bangkok.

De broer van de 65-jarige vrouw heeft verteld dat hij zijn zus de laatste jaren verzorgde en dat haar gezondheid steeds verder achteruit ging. Op zaterdag leek ze te zijn gestopt met ademhalen. Daarop legde de broer haar in een kist om vervolgens met familie naar Bangkok af te reizen, 500 kilometer verderop.

Overlijdensakte

De vrouw had eerder aangegeven haar organen te willen doneren aan een ziekenhuis in de Thaise hoofdstad. Dat ziekenhuis wees het aanbod af omdat de broer niet over een overlijdensakte beschikte. Daarop wendde de broer zich op zondag tot de boeddhistische tempel, die gratis crematies aanbiedt.

Volgens de directeur van de tempel was hij de man net aan het uitleggen hoe hij een overlijdensakte kon regelen voor zijn zus, toen het geklop hoorbaar was. Toen duidelijk was dat de vrouw nog in leven was, werd ze onmiddellijk naar het ziekenhuis overgebracht.

Een arts meldde later dat de vrouw een ernstige hypo had gehad, een aandoening waarbij de bloedsuikerspiegel extreem laag wordt. De tempel heeft laten weten haar ziekenhuiskosten te zullen vergoeden.

De Bangkok Times schrijft dat er een livestream gaande was en de ontdekking van de levende vrouw daarop ook te zien was. De tempel heeft op Facebook beelden geplaatst van hoe de vrouw in een ambulance naar het ziekenhuis is overgebracht.

Een Spaanse gouden munt uit 1609 heeft op een veiling in het Zwitserse Genève omgerekend ruim 3 miljoen euro opgebracht. Dat is volgens het Zwitsers veilinghuis Numismatica Genevensis een Europees record.

De munt is een zogeheten centén met een waarde van 100 escudos - beide oude Spaanse munteenheden - en is geslagen in de stad Segovia onder koning Filips III (1578-1621). De munt is gemaakt van goud dat de Spanjaarden uit Amerika hadden meegenomen.

Dat het goudstuk zoveel waard is heeft te maken met zijn "historische karakter" en zijn "absolute zeldzaamheid", meldt het veilinghuis.

Koninklijke gift

De grote munt weegt zo'n 340 gram, is een van de grootste in zijn soort en was begin 17de eeuw al een paar gemiddelde jaarsalarissen waard.

Het geldstuk was dan ook niet bedoeld voor dagelijks gebruik, maar eerder een symbool van macht, zegt Alain Baron, de oprichter van het veilinghuis. "Het was echt een koninklijke gift, iets dat koningen en koninginnen elkaar gaven." De verwachtingen voor de veiling waren daarom al hoog: de startprijs was 2 miljoen Zwitserse frank, omgerekend 2,1 miljoen euro.

Vorige record

Waar de munt zich door de eeuwen heen bevond is niet helemaal bekend. Het goudstuk dook in de jaren 50 op in de VS. Een verzamelaar uit New York kocht hem in die tijd en deed de munt tien jaar later weer van de hand. De gouden centén kwam toen terecht bij een Spaanse koper, en later via een veiling bij een onbekende verzamelaar.

In wiens handen de bijzondere object nu is overgegaan is ook niet bekend. Volgens het Zwitserse veilinghuis was er in de aanloop naar de veiling interesse getoond vanuit de VS, Europa en het Midden-Oosten, zowel van verzamelaars als organisaties.

Het vorige record was volgens het veilinghuis nog maar enkele dagen oud. Toen werd een muntstuk met de beeltenis van Ferdinand III (1608-1657) geveild werd voor zo'n 1,95 miljoen Zwitserse frank (ongeveer 2,1 miljoen euro).