Minister Vincent Karremans twijfelde één dag na zijn ingreep bij Nexperia of die maatregel wel zin had. Daarom mengde hij zich actief in de zaak die een dag later bij de rechter speelde. Dat blijkt uit een brief die in handen is van de NOS. Karremans zegt juist keer op keer dat zijn ingreep en de zaak bij de rechter los van elkaar staan.

Volgens de demissionaire minister van Economische Zaken was zijn ingreep bij Nexperia noodzakelijk, omdat het "een kwestie van dagen en uren" zou zijn voordat de Chinese directeur van Nexperia het bedrijf zou "leegtrekken" en naar China zou verplaatsen. Hij greep in met een bevel op basis van een wet uit 1952 die nog nooit eerder was gebruikt.

In het Nexperia-bestuur waren ook zorgen over de Chinese topman. Een aantal bestuursleden stapte daarom op 1 oktober naar de Ondernemingskamer, een speciale rechter die beslist over ruzies binnen bedrijven.

Brief naar de rechter

Diezelfde dag stuurde de landsadvocaat namens de minister een brief naar die rechter. Daarin staat dat Karremans vreest dat zijn bevel wordt genegeerd. Volgens Karremans is "allerminst zeker" dat er naar zijn bevel wordt geluisterd.

Er dreigen "op hele korte termijn cruciale bedrijfsprocessen, goederen en kennis verloren te gaan door verplaatsing ervan naar locaties buiten Europa", staat in de brief. Daarmee zou "een feitelijk onomkeerbare situatie" ontstaan. "Een spoedig optreden van de Ondernemingskamer kan dat voorkomen."

Ministerie ontkent

Karremans ontkent in een reactie aan de NOS dat hij de rechter nodig had. "De minister had niet de Ondernemingskamer nodig om (succesvol) in te grijpen met het bevel", schrijft een woordvoerder van de minister. Onafhankelijke deskundigen zien dat anders.

"Het is merkwaardig dat de minister zo snel twijfelt of zijn maatregel wel zin heeft", zegt Harm-Jan de Kluiver, hoogleraar Ondernemingsrecht bij de Universiteit van Amsterdam.

"Uit de brief blijkt dat de minister op dat moment hevig twijfelde aan het middel waarmee hij ingreep", zegt ook Steef Bartman, voormalig hoogleraar Ondernemingsrecht aan de Universiteit Leiden en de Universiteit Maastricht. "De minister wilde snel en hard ingrijpen. De rechtszaak was voor hem óók een mogelijkheid om zijn doel te bereiken."

De deskundigen denken niet dat de rechter zich onder druk heeft laten zetten door de brief. "De minister kan zoveel willen, maar de Ondernemingskamer beslist uiteindelijk zelf", zegt Bartman.

Nadat de Nexperia-bestuursleden, met steun van de minister, naar de Ondernemingskamer waren gestapt, besloot de rechter bij "hoge uitzondering" om de Chinese directeur van Nexperia nog diezelfde dag aan de kant te zetten.

Ingreep niet teruggedraaid

De vraag is waarom Karremans zijn unieke ingreep toen niet terugdraaide, want de situatie leidde tot een politieke rel met China. De meeste chips van Nexperia worden in fabrieken in China gemaakt, maar die mochten het land niet meer uit. Dat had vooral voor de auto-industrie grote gevolgen. Automakers hebben de chips nodig: zonder Nexperia-chips kan een auto de fabriek niet uit.

"Je weet dat zo'n maatregel een tegenreactie gaat oproepen", zegt hoogleraar De Kluiver. "Als de Chinese directeur aan de kant is gezet, wat is dan precies nog het nut van het bevel?"

Pas afgelopen woensdag schortte Karremans zijn ingreep op. Hij zag toen geen gevaar meer dat Nexperia zijn chipproductie naar China zou verplaatsen, omdat de rechter de Chinese directeur begin oktober al had geschorst.

"Waarom trek je dat bevel niet onmiddelijk in?", zegt De Kluiver. "Waarom gebeurde dat niet begin oktober? Ik heb me dat vanaf het begin afgevraagd. Deze brief bevestigt dat er geen goede reden meer was om dat bevel overeind te houden. Een schorsing van de Chinese directeur was namelijk precies wat Karremans wilde bereiken."

Bij de ontvoering op een katholieke kostschool in het westen van Nigeria zijn meer dan tweehonderd kinderen meegenomen. Volgens een lokale christelijke organisatie zijn 215 leerlingen en twaalf leraren ontvoerd.

Eerder werd gezegd dat er zeker tientallen kinderen en personeelsleden waren gekidnapt, exacte aantallen ontbraken nog.

De ontvoering was in de nacht van donderdag op vrijdag op St. Mary's School in Papiri, in de deelstaat Niger. Gewapende mannen drongen de school binnen en namen leerlingen mee, vermoedelijk in voertuigen. Een beveiliger zou tijdens de aanval zijn neergeschoten.

Van de kinderen ontbreekt vooralsnog elk spoor. Er wordt gevreesd dat de ontvoerders met hen de wildernis zijn ingetrokken. Militairen en veiligheidstroepen zijn inmiddels in het gebied ingezet.

Criminele bendes

Wie er achter de ontvoering zit, is nog onduidelijk. In Nigeria worden dergelijke ontvoeringen vaak gepleegd door criminele bendes die losgeld eisen. Vooral vrouwen en kinderen zijn een doelwit, omdat zij hogere bedragen opleveren.

De lokale overheid had eerder gewaarschuwd voor een verhoogd risico op ontvoeringen en scholen daarom opgedragen gesloten te blijven. Toch opende St. Mary's School de deuren, zegt de deelstaatregering. "St. Mary's besloot te heropenen zonder toestemming of melding, en stelde zo leerlingen en personeel bloot aan een vermijdbaar risico," aldus de staatssecretaris van Niger.

Afgelopen maandag werden ook al 25 schoolmeisjes en een leerkracht ontvoerd in het plaatsje Maga, in het noordwesten van het land. Een andere leraar en een bewaker van de school werden doodgeschoten toen ze meisjes probeerden te beschermen. Woensdag werden in Centraal-Nigeria twee bezoekers van een kerk gedood bij een aanval door gewapende mannen. De predikant en enkele andere aanwezigen werden ontvoerd.

President Trump en de kersverse burgemeester Mamdani van New York lijken de strijdbijl te hebben begraven. De twee ontmoetten elkaar voor het eerst sinds de verkiezing van Mamdani. Het gesprek in het Witte Huis ging vooral over hun gezamenlijke doelen in plaats van over hun meningsverschillen.

De ontmoeting was op verzoek van Mamdani, een socialistische Democraat. Er werd vooraf verwacht dat het gesprek gespannen zou verlopen. De Republikeinse president noemde Mamdani eerder een "100% communistische gek" en een "volslagen idioot". Mamdani op zijn beurt noemde de regering-Trump "autoritair" en omschreef zichzelf als "Donald Trumps ergste nachtmerrie."

Maar van die vijandigheid was weinig te merken. De twee spraken onder meer over betaalbare huisvesting en de hoge kosten van boodschappen en nutsvoorzieningen. Mamdani maakte tijdens zijn campagne succesvol gebruik van de onvrede over de inflatie om kiezers te bereiken. De Trump zei dat hij dat herkent. "Ik denk dat hij sommige conservatieven echt zal verrassen," zei de president in de Oval Office.

Volgens Trump willen ze allebei de criminaliteit terugdringen, en hij denkt dat ze het daarover goed met elkaar kunnen vinden. Mamdani zei andersom dat hij ernaar uitkijkt om samen te werken om New York voor iedereen betaalbaar te maken.

Fascist

Op de vraag van een journalist aan Mamdani of hij Trump een fascist vindt, onderbrak de president hem: "Zeg maar gewoon ja, ik vind het niet erg!" Op een ander moment werd Mamdani gevraagd waarom hij met het vliegtuig naar Washington is gegaan in plaats van de trein. Trump zei toen dat de burgemeester hard werkt en vliegen sneller is. "Ik zal voor je opkomen", voegde Trump toe.

Nieuwsuur maakte eerder deze video over de pijlsnelle opkomst van Mamdani:

De warme toon van het gesprek staat in schril contrast met de harde woorden tijdens de verkiezingscampagne. Aan de vooravond van de stembusgang schreef Trump op sociale media nog: "Ik ben ervan overtuigd dat New York een totale economische en sociale ramp wordt als Mamdani wint."

Maar die toon is inmiddels een stuk milder. Toen Trump werd gevraagd of hij zich thuis zou voelen in New York onder de nieuwe burgemeester, zei de president: "Dat zou ik echt, vooral na deze ontmoeting."