Bij de aankomende gemeenteraadsverkiezingen in maart wordt in Borne (Overijssel) weer met een groot stembiljet gestemd. Borne deed sinds 2024 mee aan een proef met een kleiner stembiljet, maar trekt zich nu als enige gemeente terug.

Volgens de gemeente zijn de 76 ongeldig uitgebrachte stemmen bij de afgelopen Tweede Kamerverkiezingen reden voor het besluit. Daarnaast willen raadsleden bij de gemeenteraadsverkiezingen met hun naam op het biljet staan om verwarring te voorkomen, schrijft RTV Oost.

Kleiner stembiljet

Het kleine stembiljet heeft een A3 formaat, oftewel een kleine 30 bij 42 centimeter. Op de bovenste helft staan de logo's en namen van alle partijen. Daaronder staat een lijst met nummers om de kandidaat te kiezen.

Er staan geen namen van kandidaten op. Daar is geen plaats voor. In elk stemhokje ligt een boekje met de namen van de kandidaten.

Zowel het stemmen als het tellen ging een stuk sneller met het nieuwe biljet, bleek tijdens de proef. Ook inwoners reageerden na de Europese Verkiezingen overwegend positief op het gebruik van het nieuwe stembiljet. Toch kleven er volgens de gemeente ook nadelen aan de kleinere versie: stemgerechtigden moeten niet één, maar twee bolletjes aankruisen. Voor zowel de partij als de kandidaat.

Niet iedereen deed dat, waardoor 76 van de 16.256 stemmen ongeldig waren. Ook staan er geen namen, maar nummers op het stembiljet. Raadsleden vrezen dat ze bij de aankomende verkiezingen in maart daardoor moeilijker te vinden zijn op het biljet.

Borne was een van de vijf gemeenten die meedoen aan de proef met het compacte stembiljet. Die begon in 2024, in aanloop naar de Europese Verkiezingen. In Alphen aan den Rijn, Midden-Delfland, Boekel en Tynaarlo wordt tijdens de gemeenteraadsverkiezingen wel nog met het kleine stembiljet gestemd. Het experiment wordt nauw gevolgd wordt door het ministerie van Binnenlandse Zaken.

Het huidige verbod op hulp bij zelfdoding blijft staan. Het gerechtshof in Den Haag zette vandaag een streep door het beroep dat door de Coöperatie Laatste Wil en enkele particulieren was aangetekend tegen de Nederlandse Staat.

Het hof heeft de vorderingen afgewezen en is het eens met de eerdere uitspraak van de rechtbank in 2022.

Alleen artsen is onder strenge voorwaarden toegestaan om mensen te helpen doodgaan, door bijvoorbeeld euthanasie of het geven van een dodelijk middel.

Coöperatie Laatste Wil vindt dat mensen zelf moeten kunnen bepalen wanneer ze hun leven beëindigen. De vereniging had mede daarom in 2021 met dertig burgers een zaak aangespannen. Het huidige verbod op hulp bij zelfdoding zou "het recht op een menswaardig en zelfgekozen levenseinde" beperken. Maar de rechtbank ging hier bij de uitspraak in 2022 niet in mee.

Europees Verdrag

Ook beargumenteerde de coöperatie dat de wet in strijd is met het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, waarin staat dat iedereen recht heeft op respect voor zijn privéleven.

Dat verdrag schrijft ook voor dat "het openbaar gezag niet mag inmengen in de uitoefening van dit recht, dan voor zover bij de wet is voorzien en in een democratische samenleving noodzakelijk is". Volgens de Coöperatie Laatste Wil is ook deze bepaling in strijd met de Nederlandse wet.

Volgens de rechtbank gaat het verdrag niet zo ver dat iemand ook recht heeft om hulp te krijgen bij zelfdoding. Ook is de staat volgens de rechtbank niet verplicht om een "waardige zelfdoding" mogelijk te maken.

Bovendien stelt de rechter dat landen ook het recht op leven moeten beschermen, wat inhoudt dat Nederland zo veel mogelijk "moet voorkomen dat kwetsbare personen in een opwelling hun leven beëindigen".

Middel X

Een 80-jarige man werd begin dit jaar veroordeeld tot een jaar voorwaardelijke celstraf omdat hij een jonge vrouw (32), die kampte met een bipolaire stoornis, had aangezet tot zelfdoding met het zelfdodingspoeder X. Dit middel zelf is niet strafbaar, maar zodra het wordt verspreid valt dit onder hulp bij zelfdoding.

De 32-jarige kocht het middel, waarna de man haar aanmoedigde en instructies gaf om het te gebruiken. Drie weken na hun eerste contact overleed zij. Ze kenden elkaar via de Coöperatie Laatste Wil.

De vereniging denkt nu een legale zelfdodingmethode te hebben gevonden, een zogenoemde zelfdodingskraag die strakker wordt als er lucht in wordt gepompt. Naarmate de twee opblaasbare ballonnetjes in de kraag strakker gaan zitten, drukken ze heviger op de halsslagaders en zenuweinden in de nek, waarna de gebruiker buiten bewustzijn raakt en doodgaat.

Het is nog niet duidelijk of dit middel daadwerkelijk binnen de wet valt. De kraag zit nog in de laatste testfase.

Hulp nodig?

Denk je aan zelfdoding of maak je je zorgen om iemand? Praten over zelfdoding helpt en kan anoniem via de chat op www.113.nl of telefonisch op 113 of 0800-0113.

De Belgische politie heeft in opdracht van het Europese Openbaar Ministerie (EPPO) invallen gedaan bij het Europacollege in Brugge en de diplomatieke dienst van de Europese Unie in Brussel. Drie mensen zijn opgepakt.

Voorafgaand aan de invallen deed EPPO het verzoek om de immuniteit van verschillende verdachten op te heffen, dit werd toegekend, schrijft het Openbaar Ministerie in een verklaring.

De politie deed invallen bij verschillende gebouwen van de Europese instellingen en in de woningen van de verdachten. Een woordvoerder van de Europese Commissie bevestigt aan persbureau Reuters dat er vandaag politie aanwezig was bij het gebouw van de diplomatieke dienst (EEAS) in Brussel. De woordvoerder geeft geen commentaar op de vraag of er personeel van de EEAS is aangehouden.

EPPO is een onderzoek gestart naar mogelijke fraude met Europees geld om diplomaten op te leiden. De Europese antifraudedienst OLAF hebben de verdenking als eerste gerapporteerd, zij ondersteunen ook bij het onderzoek.

Opleiding junior-diplomaten

Het onderzoek zou zich richten op het negen maanden durende opleidingsprogramma European Union Diplomatic Academy voor junior-diplomaten. Dat programma werd in de periode 2021-2022 na een aanbestedingsprocedure door de EEAS toegewezen aan het Europacollege.

Mogelijk was het Europacollege, vóór de officiële publicatie van de aanbesteding door de EEAS, al op de hoogte van de selectiecriteria van de aanbestedingsprocedure. Er zouden volgens EPPO ernstige vermoedens zijn dat artikel 169 van het financieel reglement van de EU werd geschonden, "en dat vertrouwelijke informatie over de aanbesteding werd gedeeld met een van de kandidaten".