Chinese straaljagers hebben gisteren hun vuurleidingsradar gericht en vastgezet op Japanse gevechtsvliegtuigen boven internationale wateren. Het Japanse ministerie van Defensie reageert ontstemd en noemt het incident "betreurenswaardig" en "gevaarlijk".

Volgens de Japanse defensieminister ging het gebruik van de radar door de Chinezen "verder dan wat nodig is voor de veiligheid van vliegtuigen". Een vuurleidingsradar van een gevechtsvliegtuig wordt gebruikt om een wapen goed te kunnen richten op een doelwit.

Spanning loopt op

Het incident gebeurde in de buurt van de Japanse Okinawa-eilanden. Die liggen in de Oost-Chinese Zee, ten noordoosten van Taiwan. Volgens Japan waren de Chinese straaljagers opgestegen vanaf een vliegdekschip dat ten zuiden van de Okinawa-eilanden voer.

Volgens het Japanse persbureau Kyodo was het de eerste keer dat er een radarvergrendeling is geweest tussen Japanse en Chinese militaire vliegtuigen. Iets dergelijks gebeurde volgens Kyodo voor het laatst in 2013, toen een Chinees oorlogsschip een radar richtte op een Japanse torpedobootjager.

Japan heeft na de incidenten een protest ingediend bij China en wil dat het land maatregelen neemt om herhaling te voorkomen. Deze incidenten komen bovenop eerdere confrontaties tussen Japan en China waardoor de spanningen tussen de landen de afgelopen tijd flink zijn opgelopen.

Afgelopen week was er ook een incident rond de betwiste Senkaku-eilanden, in de buurt van Taiwan. Volgens de Chinese kustwacht was een Japanse vissersboot illegaal bij die door China geclaimde eilandengroep. De Japanse kustwacht meldde dat twee schepen van de Chinese kustwacht rond de eilanden waren onderschept, omdat ze een vissersboot benaderden.

'Militaire reactie'

Vorige maand zei de nieuwe Japanse premier Takaichi dat een eventuele Chinese aanval op Taiwan een militaire reactie vanuit Tokio zou kunnen betekenen. Dat stuitte op woede vanuit Peking. Taiwan wordt al decennia onafhankelijk bestuurd, maar China ziet het eiland als een afvallige provincie die desnoods met geweld onder gezag van de Communistische Partij gebracht moet worden.

Als reactie op de Japanse bemoeienis kwam China met een aantal economische drukmiddelen. Zo riep China zijn burgers op om niet naar Japan te gaan, wat binnen een paar dagen leidde tot annulering van een half miljoen vliegtickets.

Bij een brand in een restaurant en nachtclub in India zijn zeker 23 mensen omgekomen. De premier van de staat Goa vertelde verslaggevers ter plekke in de stad Arpora dat er "drie tot vier" toeristen zijn omgekomen. De meeste slachtoffers waren medewerkers van de club.

Hij zei ook dat twintig slachtoffers door verstikking om het leven zijn gekomen. Drie mensen overleden vanwege ernstige brandwonden. Gewonden zijn naar ziekenhuizen in de buurt gebracht. Hoeveel mensen gewond zijn geraakt, is niet bekend.

De brand ontstond volgens de eerste berichten nadat in de keuken een gasfles ontplofte. Daar zijn ook de meeste doden gevonden.

De regionale premier zegt dat er een onderzoek naar de oorzaak wordt ingesteld en dat de verantwoordelijken hard zullen worden gestraft.

De staat Goa, een voormalige Portugese kolonie, ligt aan de Arabische Zee en is populair bij toeristen, onder meer vanwege de stranden en het nachtleven. Goa trekt jaarlijks miljoenen toeristen.

Er is aangifte gedaan vanwege de doodsbedreigingen die cabaretier en acteur Niels van der Laan afgelopen week kreeg. Dat zei hij in het programma Even tot Hier dat hij samen met Jeroen Woe presenteert.

Donderdag werd bekend dat Van der Laan, die Hoofdpiet speelt in het Sinterklaasjournaal, meerdere doodsbedreigingen heeft ontvangen. Die kwamen na een aflevering waarin de hoofdpiet suggereerde dat ouders desnoods zelf stiekem cadeautjes kunnen kopen voor Pakjesavond, als het Sinterklaas en de pieten niet lukt.

Sommige ouders reageerde boos, omdat hij daarmee 'het geheim' rond het Sinterklaasfeest verklapte.

In Even tot Hier zei Van der Laan: "Er is aangifte gedaan en de concrete dreiging lijkt voorbij." In de uitzending werd vervolgens de draak gestoken met mensen die boos waren over de verhaallijn in het Sinterklaasjournaal en Van der Laan persoonlijk verantwoordelijk hielden. Zo zei hij: "De mens en de rol uit elkaar houden, dat is voor sommige mensen niet heel makkelijk."

Geloven

Ook zongen ze samen met acteur Edwin Rutten die verkleed was als Sinterklaas een lied waarin ze duidelijk maakten dat het Sinterklaasjournaal niet voor volwassenen is gemaakt, maar voor de kinderen die nog geloven. Er werd onder meer gezongen: "Mijn kind is nog jong, dus het gaat over z'n hoofd. Maar ik denk dat als ie ouder wordt, dat ie 't niet meer gelooft."

Demissionair minister Gouke Moes van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft vrijdag telefonisch met Van der Laan gesproken over de doodsbedreigingen. Tegenover persbureau ANP zei een woordvoerder van de presentator zaterdag dat het een "privégesprek" was, waarover ze verder geen details deelde.