Door de coronacrisis wordt het geduld van koppels met een langeafstandsrelatie behoorlijk op de proef gesteld. Sommige stellen hebben elkaar vanwege gesloten grenzen al maanden niet gezien.

Maud van Leeuwen uit Den Haag zit in deze situatie: haar vriend woont in de Verenigde Staten. Daarom is ze de actiegroep #LoveIsEssential gestart. Het doel is om de reizen van ongehuwde partners ook als essentiële reizen te laten bestempelen. Inmiddels hebben 150 mensen zich aangesloten.

Maud zocht uit eenzaamheid naar lotgenoten. Toen ze zag dat wereldwijd koppels tegen hetzelfde probleem aanlopen, zette ze een Nederlandse actie op. Ze stuurde een brandbrief naar premier Rutte. "Ik wil dat we in Nederland het model van Denemarken en Zweden overnemen. Daar mogen partners 'inreizen' als de relatie al minimaal drie maanden duurt en je elkaar al minstens één keer eerder in het echt hebt gezien. Dat moet je kunnen bewijzen", zegt de 23-jarige rechtenstudent.

Maud staat niet alleen met haar oproep. Eurocommissaris Ylva Johansson schrijft op Twitter dat landen een uitzondering zouden moeten maken op het inreisverbod voor stellen met een duurzame relatie. Minister Blok van Buitenlandse Zaken heeft gezegd te kijken naar de situatie.

Volgens actievoerder Maud is het een probleem dat relaties verschillend worden beoordeeld. "Je kan nu alleen naar Nederland reizen als je getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt. Maar in een moderne maatschappij kunnen we trouwen toch niet gaan aanmerken als normaal, voor de jonge generatie?"

Nederland heeft inmiddels de grenzen voor mensen uit een beperkt aantal landen weer geopend. Voor reizigers uit andere landen geldt nog steeds een inreisverbod. Alleen voor essentiële reizen wordt een uitzondering gemaakt en voorlopig valt een hereniging van een ongehuwd stel daar dus niet onder.

De 24-jarige Lotte Verhagen heeft zich ook aangesloten bij de actiegroep. "Ik probeer al maanden van alles, ik bel met iedereen." Lotte deed een traineeship in Hawaï en liep daar haar Amerikaanse vriend Joey tegen het lijf.

"Ik kwam hem tegen op een feestje en we begonnen te daten. Uiteindelijk hebben we praktisch samengewoond tot ik in november vertrok." Inmiddels heeft ze een baan in Nederland en probeert ze een verblijfsvergunning aan te vragen voor haar vriend, die achterbleef in de Verenigde Staten.

"We hebben in januari nog een rondreis door Europa gemaakt. In april zou hij weer naar Europa komen, maar toen waren de grenzen al gesloten." Een maand eerder overleed Lotte's vader plotseling, haar vriend kon haar toen niet komen steunen. "Natuurlijk heb ik mijn familie, maar op zo'n moment mis je je vriend gewoon."

'Blij voor niks'

Morgen probeert de actiegroep ministers te spreken na de ministerraad. "Dan hopen we een concreet antwoord te krijgen of onze buitenlandse partners naar Nederland kunnen reizen", zegt Maud. Ze heeft goede hoop dat de ministers overstag gaan. "En er is ook een kans dat het antwoord nee is, maar dan stoppen wij niet met actievoeren."

Ook Lotte hoopt haar vriend snel te kunnen zien in Nederland. "Mijn vriend ziet het helemaal positief in, maar ik durf nog geen voorspelling te doen. Straks word ik blij voor niks."

Mark Rutte is populair: iedereen wil hem spreken. Zijn balboekje staat vol met EU-leiders die op het Catshuis langs willen komen, voordat volgende week de EU-top over het herstelfonds wordt gehouden.

Macron is al geweest, Conte, de Italiaanse premier, volgt en ook de Spaanse en Portugese premiers willen per se met hun Nederlandse ambtgenoot spreken. Zelfs de Italiaanse en Nederlandse werkgevers zijn in de pen geklommen en hebben Rutte gezamenlijk een speciale brief geschreven. De enige bij wie premier Rutte zelf langs gaat is bondskanselier Angela Merkel.

Nederland speelt de hoofdrol in het verzet tegen wat het kabinet "het uitdelen van geld" noemt. Er moet geholpen worden, de economieën van Europa moeten er weer bovenop komen. Maar voor niks gaat de zon op, is de Nederlandse filosofie. Er kan best geld worden uitgetrokken, maar dan wel onder strenge voorwaarden.

Over het herstelfonds wordt al weken, zo niet maanden, onderhandeld. De meeste landen willen dat een aanzienlijk deel beschikbaar komt in de vorm van giften, zodat getroffen landen niet hoeven af te lossen, laat staan rente over die leningen. Maar Nederland was tot dusver tegen, samen met Oostenrijk, Zweden en Denemarken.

Waarom is Nederland zo zuinigjes?

De Zuinige of Vrekkige Vier worden ze genoemd, al spreekt Rutte liever over de Verstandige Vier. De vier landen willen juist alleen leningen geven, die dus terugbetaald moeten worden. Nederland eist in ruil dat de ontvangers economische hervormingen doorvoeren. Een week geleden maakte premier Rutte in gesprek met een Italiaanse krant duidelijk dat Italië moet leren zelf zijn broek op te houden.

Welke concessies doen de Italianen?

Ook andere landen hebben dringend hulp nodig, maar met name de Italianen oefenen grote druk uit. Premier Conte heeft als hij morgen naar Den Haag komt in elk geval één belangrijke concessie gedaan. Zo presenteerde zijn kabinet gisteren ingrijpende maatregelen om de beruchte bureaucratie in het land terug te dringen. Conte sprak zelfs van "de moeder van alle hervormingen".

Na Conte spreekt Rutte overigens ook nog met de premiers van twee andere hulpbehoevende EU-landen, Portugal en Spanje.

De Duitse draai

Eerder vond Rutte vaak de Duitse bondskanselier aan zijn zijde als het ging om voorzichtigheid bij grote reddingspakketten voor de zwakkere EU-landen in het zuiden. Maar recent maakte Merkel een draai: ze vreest dat door de crisis de verschillen tussen de Europese economieën nog groter worden en zo een grote bedreiging gaan vormen voor de stabiliteit van de EU. Daarom ging ze alsnog over tot een akkoord met de Franse president Macron.

Dat leidde tot een Europees voorstel voor een herstelfonds van 750 miljard euro, waarvan een flink deel subsidies die de Europese Commissie wil betalen door geld te lenen met de EU-begroting als onderpand.

En wat willen de werkgevers?

Vandaag kwam er nog een drukgroep bij: de ondernemers uit Italië en Nederland. Voorzitter Hans de Boer van VNO-NCW en zijn Italiaanse evenknie Carlo Bonomi deden een gezamenlijk oproep waarin ze zich uitspreken voor "subsidies en leningen aan de regio's en sectoren die dit het hardst nodig hebben".

"De enige manier om uit de crisis te komen is het bevorderen van economische groei en het scheppen van banen. Hiervoor zijn hervormingen en investeringen de enige weg", aldus de werkgevers. Daarbij juichen ze overigens ook de door Nederlandse gevraagde hervorming toe.

Wat wordt het effect van al deze druk?

Mogelijk wordt meer duidelijk als later deze week voorzitter van de Europese Raad Charles Michel een nieuw compromisvoorstel over de EU-begroting en het herstelfonds presenteert. Michel zit al geruime tijd te broeden op een zogeheten negobox: een oplossing waar met goede wil alle partijen zich in kunnen vinden.

Koning Willem-Alexander heeft een bezoek gebracht aan de vliegbasis Volkel. Om goed inzicht te krijgen in wat er op de basis gebeurt, nam hij deel aan een trainingsmissie, inclusief een vlucht in een F-16. Hij vloog mee in een tweezitter, waarvan de luchtmacht er nog een paar heeft. Daarvoor was hij bij de briefing voor de missie en na afloop ook bij de debriefing.

Hoog in de lucht zwaaide de koning:

Behalve op de vliegbasis Volkel zijn alleen nog op vliegbasis Leeuwarden F-16 jachtvliegtuigen gestationeerd. Ze zijn bedoeld voor de luchtverdediging en het verlenen van luchtsteun. Sinds 2017 bewaken Nederland en België afwisselend elkaars luchtruimen en dat van Luxemburg. Daarvoor staan continu twee F-16 jachtvliegtuigen paraat die bij een dreiging ieder moment kunnen opstijgen.

Nederland kreeg zijn eerste F-16 aan het eind van de jaren zeventig. De toestellen waren toen hypermodern, maar zijn al een tijd verouderd. De luchtmacht vervangt ze door F-35's, ook wel Joint Strike Fighter genoemd. De laatste F-16's blijven naar verwachting tot 2024 operationeel.

Koningin Máxima vloog in 2014 ook al eens mee in een F-16 van de vliegbasis Volkel.