Goedemorgen. Het is vandaag pakjesavond en vandaag doet de rechter uitspraak in de zaak over twee rivaliserende groepen jongeren in Purmerend.

Eerst het weer: in de ochtend komt in het zuidwesten mist voor. Verder is er veel bewolking. Het blijft wel droog. Er is weinig wind en het wordt 6 of 7 graden. Alleen aan de kust waait het iets harder.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van de files en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten?

Wat heb je gemist?

De Tweede Kamer lijkt in de kwestie-Nexperia meer begrip te hebben voor het optreden van demissionair minister Karremans van Economische Zaken. Het "verdiende de schoonheidsprijs niet" en had "misschien anders" gemoeten, maar het merendeel van de Kamer kan leven met zijn uitleg dat er zonder ingrijpen cruciale kennis dreigde weg te lekken en er een acute dreiging van leveringszekerheid was.

Karremans greep eind september in bij Nexperia, een chipbedrijf met het hoofdkantoor in Nijmegen, en de chipsfabrieken voor het grootste deel in China. Hij deed dat met een nooit eerder gebruikte wet uit 1952. Kort daarna zette een rechter de Chinese directeur van Nexperia uit zijn functie. China reageerde woedend en voerde een volledig exportverbod in voor Nexperia-chips uit China. Dat leidde tot paniek bij Europese bedrijven die afhankelijk zijn van de chips. Met name de auto-industrie werd geraakt.

Volgens Karremans kon het echt niet anders en waren de enige alternatieven staatsnoodrecht en nationalisatie. Hij zag "de krantenkoppen al voor zich" en koos daar niet voor.

Ander nieuws uit de nacht:

En dan nog dit:

In Hilversum mogen raadsleden voortaan geen kroket meer eten tijdens de raadsvergadering. Het snackmoment zorgde voor te veel afleiding en eetgeluiden:

Fijne dag!

De kans is groot dat de tijgermug zich binnen twee tot vijf jaar blijvend in delen van Nederland vestigt. Het is dan het niet meer mogelijk om de exoot volledig uit te roeien, waarschuwt demissionair minister van Volksgezondheid Jan Anthonie Bruijn in een brief aan de Tweede Kamer.

De tijgermug komt oorspronkelijk uit Zuidoost-Azië en is via internationaal transport van bijvoorbeeld autobanden en Aziatische planten naar Europa gekomen. De afgelopen jaren komt de mug steeds vaker hier via auto's en vrachtauto's uit Europese landen met veel muggen zoals Italië, Spanje en Frankrijk.

De mug kan tropische infectieziekten zoals knokkelkoorts en chikungunya overbrengen. Permanente vestiging kan dus risico's opleveren voor de volksgezondheid, schrijft de minister. Hij verwacht dat het ministerie in de loop van volgend jaar met nieuwe maatregelen komt tegen de tijgermug.

Prikt overdag

De tijgermug prikt in tegenstelling tot andere muggen ook overdag en is sinds 2005 al in meer dan vijftig gemeenten gezien. Het vrouwtje legt haar eieren het liefst op beschutte plekken waar lange tijd regenwater blijft staan, zoals in emmers, bloempotten en regentonnen.

De Aziatische tijgermug is kleiner dan een gewone mug en heeft een zwart lijfje met witte strepen op de rug en poten. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit roept mensen op om naar deze site te gaan om aangetroffen tijgermuggen te melden.

Opnieuw heeft het Amerikaanse leger in internationale wateren een boot opgeblazen waar vermoedelijk drugs mee werden vervoerd. Op X zegt het leger dat de vier mannen aan boord zijn gedood bij de actie in de oostelijke Stille Oceaan.

Het bericht komt terwijl de kritiek op een eerdere aanval nog niet is verstomd. Gisteren kregen Congresleden de ongecensureerde beelden van een eerdere aanval te zien, waarbij het leger overlevenden doodde met een tweede salvo. Critici noemen dat een oorlogsmisdaad.

De regering van president Trump heeft de afgelopen maanden voor zover bekend 22 aanvallen uitgevoerd op boten waarvan gezegd wordt dat die drugs naar Amerika wilden brengen. In totaal zijn bij die aanvallen volgens het leger bijna negentig mensen gedood.

Kritiek

Net als bij de andere aanvallen zegt het leger ook nu dat er leden van een "aangewezen terroristische organisatie" aan boord waren en dat de boot "een bekende drugshandelroute" volgde. De Amerikanen gebruiken deze en soortgelijke bewoordingen om het tot zinken brengen van de boten te rechtvaardigen, maar in eigen land en internationaal is er veel kritiek op de antidrugsmissie.

Trump heeft geprobeerd zijn aanpak juridisch dicht te timmeren door de grote drugskartels die achter de transporten zouden zitten te bestempelen als terroristische organisaties. Dat geeft hem ruimere bevoegdheden om aanvallen uit te voeren.

Tegenstanders van de aanvallen zeggen dat dit buitengerechtelijke executies zijn van mensen die eigenlijk voor de rechter zouden moeten komen. De allereerste aanval in september wordt door sommigen zelfs een oorlogsmisdaad genoemd, omdat het Pentagon na de eerste aanval nogmaals het vuur opende op overlevenden. Volgens de eigen richtlijnen van het Pentagon moeten tegenstanders die gewond zijn of schipbreuk hebben geleden worden gespaard.

Doodsnood

De admiraal die deze aanval leidde kwam gisteren bij het Congres langs om uitleg te geven over de aanval. Hij verduidelijkte dat het niet minister Hegseth was die na de eerste aanval opdracht gaf de overlevenden uit te schakelen, zoals The Washington Post aanvankelijk meldde. De admiraal nam zelf het initiatief om het oorspronkelijke bevel na te komen iedereen uit te schakelen.

Democratische Congresleden waren geschokt door de beelden van de aanval die ze te zien kregen. Daarop was te zien hoe twee overlevenden in doodsnood een uur lang probeerden hun gekapseisde boot weer recht te krijgen. "Dit was het meest verontrustende dat ik ooit gezien heb", reageerde het Democratische Congreslid Himes. "Twee personen die overduidelijk in nood zijn bij een verwoest schip werden gedood door de VS."

Een Republikeinse Senator blijft echter overtuigd van de noodzaak van de tweede aanval en ondersteunt de lezing van het Witte Huis dat de aanval nog altijd onder zelfverdediging viel. "Ik zag hoe de overlevenden bleven proberen hun boot vol drugs voor de VS te rechten, zodat ze konden blijven doorvechten", meende Tom Cotton.