Staatssecretaris Gunay Uslu (Cultuur) gaat knarsetandend akkoord met de aanpassingen die de coalitiepartijen hebben gemaakt op haar wetsvoorstel om grote streamingsdiensten als Netflix en Disney te verplichten om te investeren in Nederlandse producties.

In de Tweede Kamer zei Uslu dat ze verwacht dat er door de aanpassingen minder geïnvesteerd zal worden in films, documentaires en series dan zij wilde, "maar de wet blijft wel overeind". Ze zal haar steun aan de wet dan ook niet intrekken.

De coalitiepartijen konden het aanvankelijk niets eens worden over de plannen van Uslu om de grote streamingsbedrijven te verplichten om een percentage van hun omzet te investeren in Nederlandse producties. Twee weken geleden sloten ze onderling een deal, waardoor de eisen aan de bedrijven flink worden afgezwakt.

Ook reality en comedy

Zo mogen ze de helft van het geld ook steken in amusement, realitysoaps en comedyseries. In de plannen van Uslu moest er vooral geïnvesteerd worden in genres die moeilijk kunnen concurreren met grote buitenlandse producties, zoals films, dramaseries en documentaires.

De staatssecretaris vindt dat de wijziging het doel van de wet raakt, en dat die wet er "minder effectief" door wordt. Oppositiepartijen als de PVV, GroenLinks en de SP wilden weten of Uslu dan haar wetsvoorstel gaat intrekken, maar dat doet ze niet. "Dan zou er helemaal geen extra impuls meer zijn voor de sector", zei ze.

Dat de coalitiepartijen op 50 procent investeringen in films en series zijn uitgekomen, vindt Uslu wel "de ondergrens."

Onafhankelijke producenten

Uslu wil met haar wetsvoorstel vooral kleine, onafhankelijke producenten ondersteunen. VVD, D66, CDA en ChristenUnie hebben echter afgesproken dat de investeringen maar voor 60 procent bij die onafhankelijke producenten terecht hoeven te komen.

In de Kamer zei de staatssecretaris dat ze een voorkeur heeft voor 80 procent, maar dat ze met 60 procent kan leven.

Volgende week wordt er over het wetsvoorstel, inclusief de wijzigingen, gestemd. Daarna moet ook de Eerste Kamer er nog mee instemmen.

Een wijk, een stad of zelfs heel Nederland zonder stroom. Dat zou het gevolg kunnen zijn van een grote cyberaanval op zonnepaneelsystemen, zo waarschuwde vandaag de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (RDI), een organisatie die toezicht houdt op veilige digitale communicatie.

Omvormers van zonnepanelen, waarmee opgewekte stroom wordt verwerkt, zijn door slechte beveiliging kwetsbaar voor hacks en storingen, concludeert het RDI. Geen enkele van de omvormers die werden onderzocht bleek te voldoen aan de veiligheidsnormen. Ze zijn eenvoudig te hacken, van afstand uit te schakelen of in te zetten voor DDoS-aanvallen.

Maar hoe realistisch is zo'n aanval? Een groep hackers met kwade bedoelingen zou grote schade kunnen toebrengen, zegt John Derksen van de RDI. "Als je daar een georganiseerde actie op loslaat, en alle omvormers in één keer uitzet en weer aanzet, dan krijg je pieken in je stroomnet. Dat kan het stroomnet omvertrekken. Dan kan heel Nederland zonder stroom komen."

Meekijken in zonnepanelen wereldwijd

Ethisch hacker Frank Breedijk herkent de kwetsbaarheid. Hij is lid van het Dutch Institute for Vulnerability Disclosure (DIVD), een organisatie die de digitale wereld veiliger wil maken. De vrijwilligers kregen eens toegang tot een online beheersysteem van zonnepanelen. Daarmee kon hij meekijken in miljoenen zonnepanelen wereldwijd en zo'n 40.000 in Nederland.

Ook de belangenbehartiger van de zonne-energiesector, Holland Solar, ziet het gevaar van een omvangrijke hack. "Als je tienduizenden huizen op hetzelfde moment platlegt, kan dat impact hebben op het energiesysteem", zegt directeur Wijnand van Hooff.

Het gevaar zit in de enorme dip in het elektriciteitsnetwerk die je dan krijgt, waardoor er bijvoorbeeld iets kan doorbranden in een trafohuisje. "Dan heb je een wijk zonder stroom, of bij een grote aanval zelfs een stad zonder stroom", zegt Van Hooff.

De kwetsbaarheid van zonnepaneelsystemen is zorgelijk, zegt Theo Scholten van Netbeheer Nederland, de branchevereniging waarbij alle energienetbeheerders zijn aangesloten. Scholten noemt het een "belangrijk signaal" van de RDI. "Er moet meer aandacht komen voor de beveiliging." Netbeheerders pleiten daar volgens hem al jaren voor.

Geen paniek

Maar Scholten zet er wel een kanttekening bij. Het gevaar is aanwezig. Toch is de kans op een landelijke storing volgens Netbeheer Nederland door een hack zeer klein.

Dat ziet ook ethisch hacker Breedijk. "Als je dit wilt doen als hacker moet je serieuze moeite doen." Per huishouden moet je een andere omvormer uitschakelen. Het zou dan moeten gaan om een georganiseerde aanval. "Maar als je het trucje eenmaal kent is het makkelijker."

In augustus 2024 gaan strengere eisen gelden voor cyberveiligheid van zonnepanelen. Daar zijn Netbeheer Nederland en Holland Solar blij mee. Omdat een omvangrijke aanval onwaarschijnlijk is, is er geen reden tot paniek, zeggen ze. Wel raden ze aan om een sterk wachtwoord te kiezen om een mogelijke hack tegen te gaan.

Voetballer Quincy Promes wordt vervolgd voor de invoer van ruim 1300 kilo cocaïne. Dat bevestigt het Openbaar Ministerie na berichtgeving in Het Parool.

Het gaat volgens het OM om twee partijen van zo'n 650 kilo en 713 kilo coke. Eind januari 2020 werden ze in de haven van Antwerpen onderschept.

De oud-Ajax-speler en voormalig Oranje-international werd al verdacht van betrokkenheid bij drugshandel en deelname aan een criminele organisatie. Komende maandag is de regiezitting.

Moskou

Promes speelt bij de Russische club Spartak Moskou. Als hij niet naar Nederland komt, kan de zaak "zonder zijn aanwezigheid, maar met een door hem daartoe gemachtigde advocaat door de rechtbank worden behandeld", meldt het OM.

Promes' advocaat Robert Malevicz wil nog niet inhoudelijk reageren. "Dat doe ik tijdens de zitting van aanstaande maandag."

Steekpartij

In een andere zaak wordt Promes verdacht van zware mishandeling. Hij zou zijn neef in zijn knie hebben gestoken op een familiefeest. Promes heeft dat altijd ontkend, maar in door de politie getapte telefoongesprekken bekende hij de steekpartij.

Justitie verdacht hem eerder van poging doodslag, maar achtte dat niet bewezen. Afgelopen maart heropende de rechtbank het onderzoek in deze strafzaak. Het laatste deel van deze zaak wordt ook komende maandag behandeld.