Prinsjesdag leverde dit jaar 'een beleidsarme begroting' op, stellen economen. "Dat was al de verwachting en dat is het ook geworden", stelt Aggie van Huisseling, econoom bij ABN Amro. Wat vooral ontbreekt, zijn duidelijke keuzes. Brancheorganisaties uit allerlei sectoren snakken naar een consistent, duidelijk beleid, laten ze in reacties weten.

Het demissionaire kabinet laat lastige keuzes, bijvoorbeeld over geld voor defensie, liggen voor de opvolgers, zegt Van Huisseling. "Je zou willen dat het kabinet zich ook op de lange termijn richt, maar er is meer focus op de korte termijn, bijvoorbeeld het stimuleren van de koopkracht." De Raad van State concludeerde vandaag al dat de begroting hierdoor op de lange termijn niet houdbaar is.

"Een deel van de toekomst staat eigenlijk al vast", vertelt Van Huisseling. "Er moet meer geld naar defensie en naar de zorg, vanwege de vergrijzing. In de ruimte die over is, moeten keuzes gemaakt worden om de economie te hervormen. Het kabinet lijkt dit lastig te vinden, terwijl het wel noodzakelijk is. We zitten nu namelijk al tegen capaciteitsgrenzen aan, denk bijvoorbeeld aan de krappe arbeidsmarkt."

Koopkracht

De belangrijkste maatregel van het kabinet is zoals vaker de afgelopen jaren het aanwakkeren van de koopkracht. Volgend jaar stijgt de koopkracht met 1,3 procent, bleek uit de kabinetsplannen.

Dit komt onder meer door een groot bedrag van 1,6 miljard euro dat naar de verlenging van de korting op brandstofaccijns gaat. Die korting is nu minder noodzakelijk dan toen deze werd geïntroduceerd in 2022, vertelt Van Huisseling, omdat de koopkracht er nu beter voor staat.

Ook komt een relatief groot gedeelte van wat dit opbrengt terecht bij hogere inkomens, omdat zij met hun auto's meer kilometers maken, vertellen economen,. "Het idee van de korting was om mensen te steunen die het echt nodig hebben. In euro's belandt de verlaagde brandstofaccijns vooral bij hogere inkomens. Je kan je dus afvragen of dit doelmatig is."

Vakbond De Unie noemt de beloofde koopkrachtstijging "volstrekt ongeloofwaardig" vanwege de naderende verkiezingen. "De nieuwe Tweede Kamer gaat straks weer aan die plaatjes sleutelen." Andere vakbonden maken zich zorgen dat de rekening nu terechtkomt bij mensen met lagere inkomens en mensen met een uitkering. "Dit extra-demissionaire ruziekabinet eindigt in een laatste ronde vol onzalige plannen", aldus FNV.

Ondernemersklimaat

De koning benoemde al in de Troonrede dat veel ondernemers negatief zijn over het huidige ondernemersklimaat. Het afgelopen kabinet is er niet in geslaagd een aantal grote problemen op te lossen. Denk bijvoorbeeld aan het stikstofprobleem of de netcongestie, waardoor steeds meer bedrijven horen dat ze niet aangesloten kunnen worden op het stroomnet.

"Onder meer door politieke onzekerheid verslechtert het investeringsklimaat", zegt Marieke Blom, hoofdeconoom bij ING. "Er moeten keuzes gemaakt worden, zodat ondernemers hierop kunnen anticiperen." Dit benadrukken ook werkgeversorganisaties.

Om de industrie te ondersteunen en te voorkomen dat bedrijven uit Nederland vertrekken, schort het kabinet onder meer de CO2-heffing op. Maar dit geeft bedrijven slechts tijdelijk lucht, aldus FME, de branchevereniging voor de technologische industrie. "De fundamentele onzekerheid blijft. Tegelijkertijd stagneert de arbeidsproductiviteit en zonder forse investeringen in AI, automatisering en robotisering dreigen welvaart en koopkracht weg te zakken."

Er zijn veel van dit soort plannen die de afgelopen jaren werden doorgevoerd en vervolgens toch weer afgeschaft, of andersom. Zo komt de subsidie voor windmolens op zee nu toch weer terug.

Woningmarkt

Duidelijk beleid is niet alleen van belang voor ondernemers, maar ook voor huiseigenaren, stelt Vereniging Eigen Huis (VEH). "Zodat ze de juiste financiële keuzes kunnen maken voor de lange termijn." VEH baalt ook omdat de eerder beloofde verlaging op energiebelasting niet terug te vinden is in de kabinetsplannen. "Dit is slechts een voorbode van een reeks maatregelen die de energierekening in de toekomst nog verder zullen verhogen."

Aedes, de brancheorganisatie van woningcorporaties, is blij dat er extra geld wordt vrijgemaakt voor de huurtoeslag. Meer mensen komen hier volgend jaar voor in aanmerking. "Het ondersteunt heel gericht die mensen die het hard nodig hebben."

De Woonbond, die opkomt voor belangen van huurders, is minder enthousiast. "Veel huurders ontvangen geen huurtoeslag, en voor wie die wel krijgt, dekt de toeslag maar een deel van de gestegen huur."

Het Openbaar Ministerie (OM) heeft veertien jaar gevangenisstraf en tbs met dwangverpleging geëist tegen en 42-jarige man, voor het mishandelen en doden van een 35-jarige sekswerker. Ook zou hij haar lichaam hebben weggemaakt.

Het OM vindt dat de verdachte uit Zwanenburg op een "weerzinwekkende en respectloze manier" heeft gehandeld, "zonder enig normbesef".

In november van 2023 werd het lichaam van de vrouw gevonden in het IJ. Zij was ernstig toegetakeld en in een stucloper gewikkeld. Uit onderzoek bleek dat zij door verstikking om het leven was gekomen.

Het slachtoffer had voor het laatst contact met de verdachte, zo bleek uit haar telefoongegevens. De verdachte werd aangehouden na te zijn afgeluisterd door de politie.

Seksspel

De man ontmoette de vrouw tijdens een seksafspraak. Hij stelt dat een hevig seksspel de vrouw fataal is geworden. De verdachte zegt dat hij haar nog heeft geprobeerd te reanimeren. Toen dat tevergeefs bleek heeft hij haar lichaam in het IJ achtergelaten.

Bij de 42-jarige man is een persoonlijkheidsstoornis vastgesteld. Zo kan hij niet goed omgaan met impulsen en agressie, heeft hij een gebrek aan empathie en is hij overmatig perfectionistisch. De man zou alcohol, cocaïne en seks gebruiken om negatieve gevoelens te dempen.

Zolang zijn stoornissen onbehandeld blijven, bestaat er volgens de officier een gevaar op herhaling van soortgelijke feiten. Daarom eist het OM ook tbs.

Op 30 oktober volgt de uitspraak in de zaak.

Vanuit zijn fauteuil in het Oval Office in Washington haalde de Britse premier Keir Starmer begin dit jaar zijn zorgvuldig voorbereide troefkaart uit de binnenzak: "Het doet mij deugd u deze brief van Zijne Majesteit koning Charles te overhandigen", zei hij, en gaf het document aan Donald Trump.

Trump accepteerde de uitnodiging met zichtbare trots. Het zou, zo zei hij, een "grote, grote eer" zijn op staatsbezoek te komen en hij keek ernaar uit om samen met zijn vrouw Melania in Windsor Castle te verblijven.

Nu, zeven maanden later, is het moment daar: de rode loper wordt de komende dagen uitgerold en de Britse royals worden ingezet om de 'soft power' te leveren waar Groot-Brittannië zo beroemd om is.

Marcherende elitesoldaten, kanonschoten en koninklijke koetsen: alles wordt uit de kast gehaald. Een grandioos staatsbanket staat gepland in Windsors St George's Hall met wijn uit de kostbare koninklijke wijnkelder. En om de kracht van de militaire samenwerking te symboliseren, zullen er Britse en Amerikaanse straaljagers overvliegen.

Als speciaal eerbetoon aan Queen Elizabeth - "that great, great woman" die Trump altijd heeft bewonderd - zal de Amerikaanse president in St George's Chapel een krans leggen op haar graf. In zijn boek The Art of the Deal schreef hij al in 1987 hoe zijn Schotse moeder aan de buis gekluisterd zat toen Elizabeth in 1952 werd gekroond.

Vlijen en imponeren

De Britten willen president Trump graag vlijen en imponeren. Tot nu toe blijkt dat een succesvolle strategie om betere handelstarieven te krijgen, deals te sluiten en bovendien invloed uit te oefenen in Washington wat betreft de oorlogen in Oekraïne en Gaza.

De Britse koning Charles wordt door dit staatsbezoek in een delicate positie gebracht. Hij krijgt een zeer onvoorspelbare gast te logeren, wiens politieke ideeën en levensovertuiging lijnrecht tegenover die van de koning staan. Charles maakt zich al sinds 1970 druk om het klimaat, terwijl Trump regelmatig "drill, baby, drill" roept en zonder blikken of blozen de handtekening van de VS onder de Parijs-klimaatakkoorden intrekt.

De koning gelooft in een sterke democratie en rechtsstaat, terwijl Trump die volgens critici stelselmatig ondermijnt. En Trump zou graag Canada tot de 51ste Amerikaanse staat maken, terwijl Charles daar nog altijd het officiële staatshoofd is en het plan publiekelijk tegenspreekt.

Bovendien is Charles de koning van de Britten: een volk dat bepaald geen fan is van president Trump, en waarvan ongeveer de helft aangeeft hem liever niet op bezoek te hebben. Toch zal koning Charles de Amerikaan vriendelijk ontvangen en zich uiterst professioneel door het staatsbezoek manoeuvreren; hij heeft immers zijn leven lang de diplomatieke trucs van Queen Elizabeth afgekeken.

Zaken doen

Naast het koningshuis brengen Trump en first lady Melania ook een bezoek aan Chequers, het 16de-eeuwse buitenverblijf van de Britse premier. Daar zullen zaken worden gedaan, nadat Trump royaal in de watten is gelegd.

De Britten willen praten over de heffingen op de export van staal en aluminium, en er wordt een Brits-Amerikaans miljardentechakkoord verwacht, waarvoor ook techbro's zoals Sam Altman van OpenAI en Jensen Huang van Nvidia met de Amerikaanse delegatie meereizen.

Epstein

Het politiek meest lastige moment komt op donderdag, wanneer Trump en Starmer een gezamenlijke persconferentie geven. De politieke adviseurs in Downing Street hebben daar weinig regie over. "Het enige voorspelbare is het onvoorspelbare", zeggen bronnen binnen de regering.

Beide heren kunnen scherpe vragen verwachten over zedendelinquent Jeffrey Epstein. Premier Starmer ligt onder vuur vanwege de innige banden die zijn ambassadeur Mandelson bleek te hebben met Epstein, terwijl Trump in de VS aanhoudend wordt bevraagd over diens vriendschap met de inmiddels overleden pedoseksueel.

In de achtertuin van Windsor Palace probeerden activisten een metersgrote foto van Trump en Epstein op te hangen. De komende dagen zijn meerdere anti-Trump-protesten gepland, zowel in Windsor als bij Westminster. Of de beroemde boze Trump-baby in luiers weer boven Londen zal zweven, net als in 2019, is nog onbekend.

De Amerikaanse president wordt bewust weggehouden van de menigte; hij komt überhaupt niet in het centrum van Londen. Niet geheel toevallig is zijn staatsbezoek gepland terwijl Buckingham Palace wordt gerenoveerd en het Lagerhuis in Westminster niet kan worden toegesproken, al had Trump die eer graag gehad.

De president zal zich buiten de stad met een helikopter verplaatsen. Het paleispersoneel maakt zich enige zorgen of het enorme lawaai ervan de paarden van de Household Cavalry niet de stuipen op het lijf zal jagen. Uit veiligheidsoverwegingen, en om demonstraties te omzeilen, vindt het staatsbezoek vooral plaats achter gesloten en zwaar beveiligde paleisdeuren.