In de brief zegt prinses Irene 'geschokt' te zijn over de plannen om woningen te bouwen in de natuur rond de marechausseekazerne. Ze spreekt ook namens zus Margriet. "Ik dacht: goh!", zegt historicus Han van Bree, die zich specialiseert in het koningshuis, over het moment dat hij las over de brief. "Het verbaast mij van prinses Irene niet, maar van Margriet wel een beetje. Ik heb van haar nog nooit een ingezonden brief gezien. Maar goed, ik zie ook niet alles."

Het is opvallend dat prinses Margriet zich uitspreekt omdat ze nog steeds lid is van het Koninklijk Huis. Leden van het Koninklijk Huis spreken zich in de praktijk nooit uit over publieke en politieke kwesties. Hun functie is in beginsel ceremonieel. Prinses Irene is alleen lid van de Koninklijke familie en heeft dus wat meer vrijheden. Zij spreekt zich dan ook wat vaker uit, in veel gevallen over natuurkwesties.

Jeugdherinneringen

Nu doen de zussen dat samen, maar op verzoek van fractievoorzitter Kees Koudstaal (BOP) van de gemeente Baarn. "Dat ze in de pen klimmen voor iemand die ze kennen maakt het allemaal alweer wat logischer", zegt Van Bree. "Ze hebben de brief dus niet op eigen initiatief geschreven. In principe is prinses Margriet sinds Willem-Alexander koning is eigenlijk alleen nog maar een tante. Blijkbaar voelt ze nu de ruimte om deze vrijheid te pakken? Ik wist niet dat ze zo betrokken was."

"Maar goed, het gaat natuurlijk om hun jeugd", vervolgt Van Bree. De prinsessen zijn dochters van koningin Juliana en prins Bernhard, die van 1937 tot aan hun dood in 2004 in Paleis Soestdijk woonden. Drie van de vier kinderen van Juliana en Bernhard werden geboren in het paleis. "Ze zijn daar opgegroeid en hebben een emotionele relatie met het gebied. Bovendien is het een beetje wonderlijk om in deze tijd bomen te kappen."

Geen schade

Van Bree denkt bovendien dat dit onderwerp een veilige en logische keuze is om je als prinses over uit te spreken. "Leden van de Koninklijke familie denken altijd na voor ze keuzes maken: is dit wel in het belang van de monarchie? En met zo'n onderwerp richt je geen schade aan. Ik denk dat de familieleden dit prima vinden. Die snappen ook echt wel dat het om hun jeugd gaat. Ik kan mij niet voorstellen dat iemand zegt: ma, doe niet zo raar."

Lucas zat vanmorgen vanachter zijn computer live mee te kijken met de gemeenteraadsvergadering. Toen het monument aan bod kwam en hij hoorde dat een meerderheid een monument wel zag zitten, kreeg hij tranen in zijn ogen. "Ik was zo blij, ik kon het niet geloven. Het was een moment waar ik lang naar uit heb gekeken."

Demonstratie in Utrecht

Ruim een maand geleden verzamelden zich op het Jaarbeursplein in Utrecht zo'n 3500 mensen om te demonstreren tegen racisme in Nederland. Lucas stond die avond achter de microfoon op de trappen van het station. "We zeiden toen, op de trappen voor het stadskantoor: we willen verandering zien", vertelt hij. "Dan moet je als gemeente wat en ik denk dat ze het goed heeft opgepakt. Dat mag ook wel eens gezegd worden. Utrecht erkent niet alleen het leed van het verleden maar ook ons bestaan in het hier en nu, onze dromen en onze wensen. En dus ook onze gezamenlijke toekomst. Dit monument is voor iedereen."

"Dit is een hartstikke goede stap", vervolgt Lucas. "Het laat zien dat we onderdeel zijn van het weefsel van Utrecht. Het is belangrijk dat de gemeente weet: wij zien jou, en jullie zien ons. Ik ben blij dat het monument er komt maar ook dat het uitgebreid gevierd gaat worden. Dat geeft mij aan dat de gemeente bereid is mijn hand te grijpen en te zeggen: kom, we gaan. Daar ben ik blij mee." De eerste stap is gezet, de moeilijkste stap volgens Lucas. "En dan komen stap twee en drie wel, daar ben ik van overtuigd."

Het monument wordt op 1 juli 2023 onthuld tijdens de viering van Keti Koti. Dat is de jaarlijkse herdenking van de afschaffing van de slavernij. Hoe het monument eruit komt te zien, is nog niet bekend.

• Utrechters keren CrossFit de rug toe: 'Mijn normen en waarden zijn me meer waard dan de naam CrossFit'
• Antiracisme-protest in Utrecht zonder problemen: 'Nu eindelijk aandacht voor de boodschap'
• Racisme en discriminatie dagelijkse kost in Utrecht: 'Genoeg is genoeg'
• Burgemeester Utrecht heeft vertrouwen in goed verloop protest, maar afgelasten is optie
• Vol Jaarbeursplein verwacht bij racismeprotest: 'Blijf thuis als je van buiten Utrecht komt'

De Houtenaar maakte het leuk voor zijn leerlingen door de aardrijkskunde te mengen met een gitaaroptreden en een popquiz. Hij heeft ook een eigen YouTube-kanaal met lessen.

Roy Helmerhorst is genomineerd in de categorie voortgezet onderwijs, waar hij concurrentie krijgt van onder anderen Sieger Valks van de Stichtse Vrije School in Zeist.

In het primair onderwijs zijn ook twee regiogenoten genomineerd als Leraar van het Jaar: Carola van Meteren (de Vleugel, Maarssen) en Linda Mansveld (CBS de Brug, Woerden).

Vanaf zaterdag is het in België verplicht om een mondmasker te dragen in winkels, winkelcentra en andere openbare gebouwen. Dat heeft het Overlegcomité van de verschillende regeringen in België vanavond besloten.

De mondkapjesplicht geldt voor een lange lijst openbare gelegenheden waar veel mensen samenkomen, zoals bibliotheken, musea, gebedshuizen en bioscopen. Premier Sophie Wilmès benadrukt dat de lijst in de toekomst aangepast kan worden, afhankelijk van de ontwikkeling van het coronavirus.

Op dit moment is een mondmasker al verplicht in het openbaar vervoer en bij contactberoepen als de kapper.

"In andere situaties blijft het dragen van een masker altijd sterk aanbevolen", zegt de premier. Ze benadrukt dat mensen die de nieuwe maatregel niet naleven strafrechtelijk vervolgd kunnen worden. Ook zullen gelegenheden worden gesloten als de regels er herhaaldelijk worden overtreden.

De mondkapjesplicht geldt niet voor kinderen jonger dan 12 jaar. Ook kunnen mensen om medische redenen worden vrijgesteld van de mondkapjesplicht.

Onaangepast gedrag

Het besluit volgt op een advies van de Hoge Gezondheidsraad, die eerder vandaag een pleidooi hield de mondkapjesverplichting in het land uit te breiden. Het wetenschappelijke adviesorgaan pleit daarvoor om klanten en verkopers te beschermen "tegen het soms onaangepaste gedrag van sommige personen die weinig bekommerd zijn om hun eigen bescherming en die van anderen".

Volgens De Standaard komt de aankondiging van de premier erg onverwacht. De Belgische krant schrijft dat de mondkapjesplicht pas volgende week in de Nationale Veiligheidsraad zou worden besproken.

Minister Schouten van Landbouw gaat in overleg met experts over de gevolgen van haar veevoermaatregel voor de gezondheid van dieren. De minister wil boeren verplichten om de hoeveelheid eiwit in veevoer tijdelijk te verlagen om de stikstofuitstoot omlaag te brengen.

Als blijkt dat de risico's groter zijn dan gedacht, wordt de regeling aangepast, schrijft ze aan de Tweede Kamer. Daarmee komt ze tegemoet aan zorgen uit de landbouwsector, die zegt dat de maatregel slecht is voor de gezondheid van koeien.

De minister ziet dat anders. "In de melkveehouderij wordt over het algemeen meer eiwit gevoerd dan nodig is", schrijft ze. "Het teveel aan eiwit wordt niet opgenomen door het dier, maar in de vorm van ammoniak uitgestoten." Volgens de minister wordt dat "in de sector en in de wetenschap breed onderschreven".

Protest bij Lelystad Airport

De plannen van het kabinet om de uitstoot van ammoniak terug te brengen door het eiwitgehalte in het voer te verlagen leiden al een week tot nieuwe boerenprotesten. Ook vanavond werd er gedemonstreerd, onder meer bij Lelystad Airport.

De uitkomst van het overleg met de experts van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde volgt eind augustus. Dan komen ook de doorrekeningen van het Planbureau voor de Leefomgeving, dat de regeling van het kabinet en het alternatieve plan van de melkveesector nog eens tegen het licht houdt. Dat gebeurt op verzoek van de Tweede Kamer.

Door de coronacrisis wordt het geduld van koppels met een langeafstandsrelatie behoorlijk op de proef gesteld. Sommige stellen hebben elkaar vanwege gesloten grenzen al maanden niet gezien.

Maud van Leeuwen uit Den Haag zit in deze situatie: haar vriend woont in de Verenigde Staten. Daarom is ze de actiegroep #LoveIsEssential gestart. Het doel is om de reizen van ongehuwde partners ook als essentiële reizen te laten bestempelen. Inmiddels hebben 150 mensen zich aangesloten.

Maud zocht uit eenzaamheid naar lotgenoten. Toen ze zag dat wereldwijd koppels tegen hetzelfde probleem aanlopen, zette ze een Nederlandse actie op. Ze stuurde een brandbrief naar premier Rutte. "Ik wil dat we in Nederland het model van Denemarken en Zweden overnemen. Daar mogen partners 'inreizen' als de relatie al minimaal drie maanden duurt en je elkaar al minstens één keer eerder in het echt hebt gezien. Dat moet je kunnen bewijzen", zegt de 23-jarige rechtenstudent.

Maud staat niet alleen met haar oproep. Eurocommissaris Ylva Johansson schrijft op Twitter dat landen een uitzondering zouden moeten maken op het inreisverbod voor stellen met een duurzame relatie. Minister Blok van Buitenlandse Zaken heeft gezegd te kijken naar de situatie.

Volgens actievoerder Maud is het een probleem dat relaties verschillend worden beoordeeld. "Je kan nu alleen naar Nederland reizen als je getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap hebt. Maar in een moderne maatschappij kunnen we trouwen toch niet gaan aanmerken als normaal, voor de jonge generatie?"

Nederland heeft inmiddels de grenzen voor mensen uit een beperkt aantal landen weer geopend. Voor reizigers uit andere landen geldt nog steeds een inreisverbod. Alleen voor essentiële reizen wordt een uitzondering gemaakt en voorlopig valt een hereniging van een ongehuwd stel daar dus niet onder.

De 24-jarige Lotte Verhagen heeft zich ook aangesloten bij de actiegroep. "Ik probeer al maanden van alles, ik bel met iedereen." Lotte deed een traineeship in Hawaï en liep daar haar Amerikaanse vriend Joey tegen het lijf.

"Ik kwam hem tegen op een feestje en we begonnen te daten. Uiteindelijk hebben we praktisch samengewoond tot ik in november vertrok." Inmiddels heeft ze een baan in Nederland en probeert ze een verblijfsvergunning aan te vragen voor haar vriend, die achterbleef in de Verenigde Staten.

"We hebben in januari nog een rondreis door Europa gemaakt. In april zou hij weer naar Europa komen, maar toen waren de grenzen al gesloten." Een maand eerder overleed Lotte's vader plotseling, haar vriend kon haar toen niet komen steunen. "Natuurlijk heb ik mijn familie, maar op zo'n moment mis je je vriend gewoon."

'Blij voor niks'

Morgen probeert de actiegroep ministers te spreken na de ministerraad. "Dan hopen we een concreet antwoord te krijgen of onze buitenlandse partners naar Nederland kunnen reizen", zegt Maud. Ze heeft goede hoop dat de ministers overstag gaan. "En er is ook een kans dat het antwoord nee is, maar dan stoppen wij niet met actievoeren."

Ook Lotte hoopt haar vriend snel te kunnen zien in Nederland. "Mijn vriend ziet het helemaal positief in, maar ik durf nog geen voorspelling te doen. Straks word ik blij voor niks."