Het aantal aanslagen met explosieven in Nederland is in het eerste halfjaar van 2025 toegenomen, zegt de politie. In de eerste zes maanden van dit jaar zijn er 678 aanslagen en aanslagpogingen geweest. In dezelfde periode vorig jaar ging het om 644 aanslagen en aanslagpogingen. Het gaat om aanslagen met zwaar vuurwerk, zoals cobra's.

Vaak wordt er ook brandbare vloeistof bij gebruikt, vertelt Jos van der Stap. "Dan heb je een levensgevaarlijke situatie." Van der Stap houdt zich als programmamanager high impact crime bij politie bezig met de aanpak van explosies. In 2024 zijn er 1543 aanslagen en aanslagpogingen gedaan. Of dat cijfer dit jaar wordt overtroffen, kan de politie niet zeggen. De verwachting is wel dat het aantal zal toenemen in het najaar. "Wanneer het donker wordt, stijgt het aantal vaak."

Minderjarigen

Tot nu toe zijn dit jaar 163 verdachten aangehouden in verband met dit soort aanslagen. Volgens Van der Stap zijn de verdachten veelal minderjarig. "Het zijn vaak jongens die al in aanraking zijn geweest met de politie en ook al strafbare feiten hebben gepleegd. Het zijn beïnvloedbare en impulsieve jongens", zegt hij. "Ze willen er graag bij horen en zijn over te halen voor een beetje geld."

Ze worden vaak benaderd via sociale media zoals Telegram of Snapchat. De mensen die de jongens benaderen komen soms uit het criminele circuit. "Ze hebben nog iets te vereffenen, of willen wraak nemen." Het kunnen ook mensen zijn die op persoonlijk of zakelijk niveau een conflict hebben met iemand. "Iemand moet nog iets betalen, en wil niet betalen."

Preventie

Het is een complex probleem, zegt Van der Stap. Er worden volgens hem veel aanhoudingen gedaan en geprobeerd het illegale vuurwerk op te sporen. Dat alleen zal het probleem niet oplossen. Zodra iemand wordt opgepakt, wordt een ander benaderd om de klus te klaren. Daarom wordt er nu ook veel ingezet op preventie, zoals de campagne "Alleen jij bepaalt wie je bent". Daarbij spreken coaches met jongeren op school over explosieven en hun ervaringen.

Volgens Van der Stap is het ook belangrijk dat minderjarige daders na hun straf begeleid worden, zodat ze niet opnieuw in de fout gaan. "Er zijn een aantal steden waarin een re-integratieofficier onder de burgemeester deze jongens onder de hoede neemt", zegt hij. "Dan proberen ze om regelmaat te krijgen in schulden, wonen en werk."

Vuurwerkverbod

Ondanks dat er illegaal vuurwerk wordt gebruikt bij de aanslagen, zal een landelijk vuurwerkverbod helpen het aantal aanslagen met explosieven te verminderen, stelt Van der Stap. Afgelopen week heeft de Eerste Kamer ingestemd met een landelijk verbod op het afsteken van vuurwerk door consumenten.

"We denken dat er dan makkelijker te handhaven is. Er zijn veel mensen die het illegale vuurwerk ook als gewoon vuurwerk zien. De beschikbaarheid is groot, mensen voeren dat het land in om illegaal te verkopen. Met een verbod mag het nergens aanwezig zijn", zegt Van der Stap.

Het zal niet van de een op de andere dag helpen. "Op een gegeven moment gaat het wel werken. Je hoopt alleen sneller vooruitgang te boeken met dit soort zaken", aldus Van der Stap.

Bij een bootongeluk voor de kust van Bali zijn zeker vier mensen overleden en worden 38 anderen vermist. Dat melden lokale autoriteiten. Het schip zonk ongeveer een half uur na vertrek uit de haven van Ketapang, in de provincie Oost-Java.

Het schip, met daarop 65 opvarenden, zonk voor het Indonesische eiland Bali. Ruim twintig van hen zijn uit het water gered. Veel van hen dreven al uren in het water en waren buiten bewustzijn, zegt een lokale politiechef. Met negen boten wordt er gezocht naar overlevenden in het onstuimige water.

Het schip was onderweg naar de haven van Gilimanuk. Aan boord waren behalve de opvarenden ook 22 voertuigen.

Veerbootongelukken komen vaker voor in Indonesië. Het land bestaat uit meer dan 17.000 eilanden, waardoor veerboten vaak worden gebruikt als vervoersmiddel.

Eerder dit jaar overleefde een Nederlandse opvarende een tocht naar het eiland Nusa Penida. De kleine boot kapseisde, waardoor de passagiers in het water belandden. Een van de andere opvarenden kwam vast te zitten onder de boot en overleed.

Ruim 1500 inwoners en toeristen zijn geëvacueerd vanwege een grote natuurbrand in Ierapetra op het Griekse eiland Kreta. Volgens de lokale brandweer zijn er zeker 155 brandweerlieden uitgerukt om de brand te bestrijden. Vanuit de hoofdstad Athene is er versterking onderweg, melden lokale media.

Persbureau Reuters sprak iemand van de brandweer op het eiland die vertelde dat het blussen lastig is vanwege de harde wind. Het vuur grijpt daardoor snel om zich heen en is moeilijk onder controle te krijgen.

Lokale media melden dat er meerdere huizen verwoest zijn door het vuur. Mensen worden met boten van de stranden geëvacueerd. Er zijn voor zover bekend geen gewonden gevallen, wel kampten sommige mensen met ademhalingsproblemen.

Klimaatverandering

Griekenland wordt vaker getroffen door natuurbranden. Vorige week waren brandweerlieden dagenlang actief om bosbranden op het eiland Chios te blussen. Naar schatting ging daarbij zo'n 6200 hectare in vlammen op. Ook die branden breidden zich snel uit door de harde wind.

Grote verwoestende natuurbranden komen de laatste jaren wereldwijd steeds vaker voor. Dat heeft volgens wetenschappers te maken met de extremere weersomstandigheden als gevolg van klimaatverandering.