In Amsterdam, Den Haag, Rotterdam en Utrecht zijn gisteren de jaarlijkse winteropvangplekken voor dak- en thuislozen geopend. De opvang gaat elk jaar open als de gevoelstemperatuur onder het vriespunt komt en het te gevaarlijk is om buiten te slapen - wat de komende dagen het geval is. Tot en met donderdagnacht ligt de verwachte gevoelstemperatuur tussen de 2 en -2 graden.

In Amsterdam gaat het om 250 extra plekken, in Den Haag maximaal 150 en in Rotterdam kunnen 165 mensen terecht. In Utrecht zijn er 's nachts 175 plekken beschikbaar, maar daar is nu ook een extra inlooplocatie geopend. Die is dagelijks geopend tussen 10.00 uur en 16.00 uur. Slapen blijft alleen mogelijk in de winternachtopvang.

Toename mensen op straat

Bij de tijdelijke extra opvang naast de Lutherse Kerk kunnen mensen langskomen voor een kop koffie of thee, of een praatje, schrijft RTV Utrecht. Volgens Reinier Dijkstra van het Leger des Heils is dat hard nodig.

"Het aantal mensen dat op straat leeft in Utrecht neemt toe, en juist in de winter wordt dat pijnlijk zichtbaar. Steeds meer mensen brengen noodgedwongen hun dagen door in de kou, en dat midden in onze stad. Dat kunnen en willen we niet laten gebeuren."

Bezoekers van de opvang kunnen zich aan het einde van de middag melden en krijgen een warme maaltijd, bed en kunnen gebruikmaken van een douche. 's Ochtends moeten ze de opvang weer verlaten. Er zijn geen voorwaarden aan deze winterkouderegeling, iedereen kan er gebruik van maken.

Extreme weersomstandigheden

Tot wanneer de winteropvang in de grote steden open blijft, is afhankelijk van de temperaturen de komende dagen. Over het algemeen duurt de regeling minimaal drie nachten.

De extra opvang hoeft niet alleen bij kou te openen. De deuren kunnen ook open bij extreme weersomstandigheden en code oranje. De regeling kan meerdere keren per jaar worden ingesteld.

Bij het ongeluk gisteravond waarbij een auto inreed op een groep mensen in Nunspeet zijn twee families zwaar getroffen. Dat zegt Céline Blom, de burgemeester van Nunspeet, tegen de NOS.

In totaal raakten negen mensen dusdanig gewond dat ze naar het ziekenhuis moesten, onder wie de bestuurder van auto. Drie slachtoffers liepen zware verwondingen op. Het is niet duidelijk hoe het nu met ze gaat.

Sommige slachtoffers zijn nog in het ziekenhuis, onder wie ook de 56-jarige vrouw die de auto bestuurde. Zij werd gisteren als verdachte aangehouden, zoals gebruikelijk is bij een ernstig verkeersongeval.

Toedracht ongeluk onbekend

Het is nog niet duidelijk waardoor de vrouw inreed op de groep mensen die stond te wachten op een lichtjesoptocht. Vermoedelijk is er sprake van een ongeluk. Blom stelt dat er verschillende mogelijkheden zijn, zoals dat de bestuurder onwel is geworden of dat haar auto kuren vertoonde. Volgens burgemeester en politie was de vrouw niet onder invloed van alcohol of drugs.

De politie doet onderzoek naar de toedracht. Op de plaats waar de vrouw op het publiek inreed, is sporenonderzoek gedaan en de politie ondervraagt mensen die het ongeluk hebben zien gebeuren.

Ooggetuigen van de aanrijding vertellen wat ze hebben meegemaakt:

Het is niet bekend wanneer meer duidelijk wordt over de oorzaak, zegt de burgemeester. Dat kan volgens haar nog wel een paar dagen duren, ook doordat er zo veel omstanders bij waren.

Het ongeluk heeft volgens de burgmeester grote impact op het dorp. Alle inwoners van Nunspeet zijn volgens haar geraakt door het ongeval. "Iedereen kent wel iemand die erbij betrokken was; slachtoffers, omstanders of mensen die hulp hebben verleend."

Gisteravond heeft de gemeente een plek geopend waar mensen kunnen praten met Slachtofferhulp. Daar werden gisteren al dertig mensen geholpen. Morgen wordt er ook een bewonersbijeenkomst gehouden met Slachtofferhulp en de GGZ. "Om te helpen verwerken en het gesprek met elkaar te voeren", zegt Blom. De jeugdarts is daar ook bij omdat ook kinderen betrokken waren bij het ongeluk.

De partijleiders van D66, VVD en CDA gaan "met een goed gevoel" de kerstdagen in. Dat zeiden ze na afloop van de laatste ronde van besprekingen voordat ze een korte pauze inlassen tot begin januari. "We zijn op alle onderwerpen heel ver gekomen in de afgelopen tien dagen, ook op de financiën", zei D66-leider Jetten.

Informateur Letschert wil dat de drie partijen de kerstvakantie gebruiken om na te denken over mogelijke coalitiepartners.

Ooit werd de wens uitgesproken om voor de kerst een nieuw kabinet te hebben, maar dat is niet haalbaar gebleken. Jetten gaat er nu van uit dat er eind volgende maand een "definitief akkoord" ligt tussen D66, VVD en CDA. En dat er in de tussentijd ook al gesproken is met partijen die het huidige trio aan een meerderheid kunnen helpen. Door toe te treden tot het kabinet, of op andere manieren.

Jetten heeft "absoluut de ambitie" om voor de voorjaarsvakantie, half februari, met de nieuwe ploeg op het bordes te staan. "Nederland snakt naar een kabinet dat met een helder mandaat kan regeren."

Financiën

CDA-voorman Bontenbal beaamde de ambitie van zijn collega. Volgens hem liggen de drie partijen op koers om zoals afgesproken op 30 januari klaar te zijn met hun onderhandelingen. Al zijn de financiën altijd lastig. "Met financiën ben je pas klaar als je overal uit bent", waarschuwde hij.

VVD-fractievoorzitter Yesilgöz herkende dat. "Het gaat altijd over: wat wil je en hoe ga je dat betalen? Het is altijd hetzelfde verhaal, maar met nieuwe getallen en nieuwe partijen aan tafel. Een moeilijke puzzel."

De gesprekken verlopen volgen haar "in een heel prettige sfeer". Ze is dan ook "hoopvol" dat er eind januari een resultaat ligt. Het is de bedoeling dat er ook weer buiten Den Haag onderhandeld gaat worden, zoals vorige week zondag en maandag op landgoed De Zwaluwenberg bij Hilversum.

De drie zijn er naar eigen zeggen zeer aan toe om even rust te nemen tijdens de feestdagen. "Maar we zullen nog wel wat bellen en nadenken", voegde Bontenbal er aan toe.

Huiswerk

Informateur Letschert heeft hun dan ook "huiswerk" meegegeven. Ze moeten gaan nadenken over de vraag of er nog een vierde partij moet aanschuiven en welke partij dat dan moet zijn. Ze wil daar "vrij snel na de kerstvakantie" een knoop over doorhakken.

Want die keuze wordt tot nu toe vooruitgeschoven. De VVD wil het liefst dat JA21 gaat meepraten, zodat er een centrumrechts kabinet kan ontstaan, dat op 75 van de 150 zetels in de Tweede Kamer kan steunen.

D66 voelt daar weinig voor. Die partij zou in zo'n coalitie de enige progressieve partij zijn, naast drie meer conservatieve partijen. Een andere mogelijkheid is samenwerking met GroenLinks-PvdA, maar die partij wordt door de VVD uitgesloten als coalitiepartner.