Goedemorgen! Vandaag is het de laatste dag van de klimaattop in Brazilië en Trump ontmoet de gekozen burgemeester van New York, Zohran Mamdani.

Eerst het weer: vandaag zijn er zonnige perioden, maar in het noorden is nog een bui mogelijk. De temperatuur loopt op naar 3 tot 6 graden. Vanaf zondag neemt de wisselvalligheid toe en met maxima rond 5 graden is het koud voor eind november.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van de files en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten?

Wat heb je gemist?

De Oekraïense president Zelensky heeft het 28-puntenplan ontvangen van president Trump om de oorlog met Rusland te stoppen. Over de inhoud heeft hij niets gezegd.

"Onze teams, die van Oekraïne en de Verenigde Staten, gaan werken aan de punten in het plan om de oorlog te beëindigen", zegt Zelensky op X. Volgens anonieme bronnen zou het plan een aantal vergaande concessies aan Poetin bevatten. Zelensky gaat waarschijnlijk op korte termijn in gesprek met Trump over het plan.

Ander nieuws uit de nacht

En dan nog even dit:

In een wassenbeeldenmuseum in Parijs is een beeld van wijlen Diana Spencer onthuld. Het beeld draagt een replica van de wereldberoemde zwarte cocktailjurk, ook wel de 'wraakjurk' genoemd.

Zo zag de onthulling van het nieuwe wassen beeld van Diana Spencer eruit:

Fijne dag!

Slachtoffers van een seksueel misdrijf die stranden in het aangifteproces worden door de politie steeds vaker aangemeld bij hulporganisaties als HelpWanted, Centrum Seksueel Geweld, Veilig Thuis en Perspectief Herstelbemiddeling.

In 2021 ging het om enkele tientallen, dit jaar om duizenden slachtoffers. Het zijn mensen die geen aangifte wilden doen of bij wie een onderzoek na aangifte stopte omdat er bijvoorbeeld te weinig bewijs was.

Het werkelijke aantal doorverwijzingen naar hulp ligt volgens de politie waarschijnlijk nog veel hoger, omdat het bijvoorbeeld niet wordt geregistreerd als iemand tijdens een aangifte wordt aangemeld bij hulpverlening.

Andere weg

"De bewijsvoering blijft bij seksueel misbruik lastig, omdat het vaak een een-op-een-situatie is", zegt een politiewoordvoerder. Ook wijst hij erop dat de dader in 85 procent van de gevallen een bekende is van het slachtoffer. "Slachtoffers willen niet altijd dat bijvoorbeeld hun opa of vader vervolgd wordt. Zij kiezen dan voor een andere weg."

Volgens Anna Pastor van Perspectief Herstelbemiddeling helpt vooral erkenning bij het verwerken van een seksueel misdrijf. "Bij seksuele misdrijven hebben slachtoffers vaak veel vragen: waarom ik? En: hoe kon je dat doen? Ze leggen de verantwoordelijkheid soms bij zichzelf. En dan kan een gesprek met de dader die dat tegengaat heel erg helpen." De organisatie bemiddelt bij gesprekken tussen slachtoffers en daders.

Meer baat bij hulpverlening

In 2021 werd nog maar een op de tien slachtoffers bij wie het onderzoek na aangifte stopte aangemeld bij een hulporganisatie. Inmiddels zijn dat er ongeveer vier op de tien.

"We werken steeds beter met hulpinstanties samen", zegt de politiewoordvoerder. "Slachtoffers van seksuele misdrijven hebben voor verwerking soms meer baat bij hulpverlening dan bij strafvervolging van de plegers. We leggen daarom verschillende opties aan het slachtoffer voor, die zelf beslist."

Het grootste deel kwam terecht bij Centrum Seksueel Geweld, waar slachtoffers worden behandeld na een nare seksuele ervaring of seksueel misbruik. Een kleiner deel werd doorverwezen naar Perspectief Herstelbemiddeling. Bij ongeveer even veel slachtoffers doet de politie de bemiddeling zelf.

'Informerend gesprek'

Eerder raakte de politie nog in opspraak door de wijze waarop vóór een aangifte de gang van zaken werd uitgelegd. Slachtoffers ervoeren dit gesprek vaak als ontmoedigend.

De politie heeft deze gesprekken daarom aangepast. "Ze zijn korter geworden, en vaak telefonisch. En de verplichte bedenktijd is afgeschaft. We vragen nu veel meer waar het slachtoffer behoefte aan heeft."

In september zijn de politie en hulpverleningsinstanties gezamenlijk een proef gestart om meldingen te beoordelen. Telefoontjes die bij Centrum Seksueel Geweld, Slachtofferhulp óf de politie binnenkomen, worden in een multidisciplinair team besproken, als de melder daarvoor toestemming geeft.

"We bekijken dan: waar heeft deze persoon baat bij? Bij een verkrachting moet er bijvoorbeeld direct sporenonderzoek worden gedaan. Soms heeft iemand juist medische hulp nodig, dan beginnen we met behandeling via Centrum Seksueel Geweld. En wie twijfelt over aangifte, koppelen we aan een slachtofferadvocaat", zegt een woordvoerder.

Eén keer verhaal doen

Een speciale regiehouder, die schakelt tussen de instanties, is het aanspreekpunt van het slachtoffer. De bedoeling is dat slachtoffers maar één keer hun verhaal hoeven te doen en sneller en beter worden geholpen.

Ook moet het de politie ontlasten, die al jaren te weinig zedenrechercheurs heeft. "Zedenrechercheurs worden maar moeilijk gevonden. Het is zwaar werk", zegt de politiewoordvoerder.

De proef wordt in het voorjaar afgerond en geëvalueerd.

Steeds meer geregistreerde zedenmisdrijven

De politie registreert ieder jaar meer zedenmisdrijven. In de eerste helft van 2025 kreeg de politie bijna 8000 meldingen, ruim duizend meer dan in dezelfde periode van 2024. Meldingen kunnen gedaan worden door slachtoffers, soms pas jaren later, maar ook door omstanders die de politie bellen wanneer ze getuige zijn van seksueel grensoverschrijdend gedrag.

De recente toename komt volgens de politiewoordvoerder door de nieuwe zedenwet die op 1 juli 2024 inging. Hierdoor zijn meer misdrijven strafbaar geworden, zoals chatten met minderjarigen. Ook is er meer meldbereidheid doordat er meer aandacht voor het onderwerp is. Hij wijst op de #MeToo-beweging en het onthullen van de misstanden bij The Voice in 2022. "Toen kregen we ook een stuk meer meldingen binnen."

Maar een kwart van de meldingen leidde in 2025 tot een aangifte. Een kwart daarvan werd vroegtijdig afgebroken.

Slachtoffers kloppen ook steeds vaker zelf aan bij hulporganisaties. Zelfs plegers weten de organisaties te vinden.

In 2024 werd ruim 2100 keer contact opgenomen met de hulplijn Stop it Now door mensen die zich zorgen maakten over eigen of andermans seksuele gevoelens voor minderjarigen. Dat is bijna drie keer zo vaak als twee jaar eerder. Zij hadden misbruikbeelden bekeken, seksuele gevoelens voor minderjarigen of kindermisbruik gepleegd.

Voor duizenden Palestijnen voelt Gaza na twee jaar oorlog als een plek waar je alleen nog kunt overleven door te vertrekken. Maar wie vertrekt, loopt het risico om nooit meer terug kunnen keren. Met die mix van emoties stapten afgelopen maanden honderden Palestijnen uit Gaza op geheime chartervluchten die door een schimmige organisatie worden geregeld.

De reizigers betalen duizenden dollars, weten vaak niet waar ze terechtkomen, en vrezen dat hun vertrek wordt gebruikt als onderdeel van een politiek project: het etnisch zuiveren van de Gazastrook, waar Israëlische politici en opiniemakers openlijk over spreken.

De vluchten, die vanaf Ramon Airport bij Eilat in Israël vertrekken, worden aangeboden door Al-Majd, een tot voor kort onbekende organisatie. Uit onderzoek van de Israëlische krant Haaretz en van Al Jazeera blijkt dat Al-Majd is verbonden aan een eenheid binnen het Israëlische ministerie van Defensie die belast is met "vrijwillige emigratie" uit Gaza.

Voor veel Palestijnen is het de enige reële mogelijkheid om het gebied te verlaten. Palestijnse autoriteiten waarschuwen dat de vluchten onderdeel kunnen zijn van een strategie om Gaza te "ontvolken", vooral door kapitaalkrachtige Palestijnen te laten vertrekken.

Bestemming onbekend

De meest recente vlucht vervoerde 153 Palestijnen, onder wie dokters, ingenieurs, ondernemers, en gezinnen met jonge kinderen. De passagiers wisten vooraf niet naar welk land ze zouden reizen. De groep verzamelde zich in de Gazastrook en werd met bussen de grens met Israël overgereden.

De groep vloog eerst naar Nairobi, in Kenia, en daarna met een Zuid-Afrikaanse charter naar Johannesburg. Bij aankomst werden ze meer dan twaalf uur vastgehouden omdat hun paspoorten geen Israëlische uitreisstempels bevatten.

Zuid-Afrikaanse instanties spraken van een "mysterieuze" groep zonder duidelijk bestemming. Het land gaf de Palestijnen uiteindelijk een tijdelijke visumstatus van 90 dagen.

Haaretz achterhaalde dat Al-Majd wordt geleid door Tomer Janar Lind, een Israëlisch-Estse zakenman die bedrijven oprichtte in Europa en het Midden-Oosten. Op een oudere versie van de website stond het logo van zijn Estse bedrijf Talent Globus. De huidige website werkt deels niet. Adressen, foto's en contactgegevens blijken niet te kloppen. Links naar sociale media leiden nergens heen, en sommige verhalen op de site bevatten stockfoto's of foutieve data.

Toch is de website van de organisatie de laatste maanden breed gedeeld onder Palestijnen in Gaza via sociale media. Kandidaten moeten hun gegevens opsturen en na voorlopige goedkeuring tussen de 1500 en 2000 dollar betalen voor een ticket. Daarna worden ze toegevoegd aan een WhatsApp-groep, en krijgen ze via een Israëlisch telefoonnummer verdere details.

Volgens Haaretz heeft Al-Majd de reizen geregeld via COGAT, de militaire instantie die de Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden coördineert. COGAT bevestigde aan de krant dat Al-Majd vooraf lijsten met namen en documentatie van reizigers aanlevert en dat Israël alleen groepen laat vertrekken als een land bereid is hen op te nemen.

Palestijnse autoriteiten spreken van misleiding. De Palestijnse ambassade in Zuid-Afrika noemt Al-Majd "een ongeregistreerde en misleidende organisatie die misbruik maakt van de humanitaire situatie." De Palestijnse minister van Buitenlandse Zaken Varsen Aghabekian waarschuwde voor "mensenhandel, bloedhandelaren en agenten van verdrijving".

'Etnische zuivering'

Palestijnen en internationale onderzoekers plaatsen de vluchten in een bredere politieke context. Uitspraken van president Trump eerder dit jaar hebben Israëlische politici en opinieleiders aangemoedigd om opnieuw te spreken over het "verplaatsen" van Palestijnen of het "ontvolken" van Gaza. Trump zei dat Palestijnen naar een "mooi gebeid een stukje verderop" zouden kunnen worden gebracht.

Volgens de Palestijnse politici past het huidige vertrekprogramma in een historisch patroon van pogingen om Palestijnen te laten emigreren. Critici spreken van "gedwongen deportatie" en "etnische zuivering". Israël ontkent dat, maar premier Netanyahu heeft eerder gezegd dat hij oplossingen zoekt waarbij "zoveel mogelijk inwoners Gaza verlaten".

Veel Palestijnen in Gaza zitten nu klem tussen de wil om te overleven en de schaamte en verdriet om familie en vrienden achter te laten, zonder zicht op terugkeer "Ik ken zoveel mensen die graag op zo'n vlucht willen stappen, ongeacht wie die organisatie leidt", zegt een inwoner van Gaza, die niet met naam genoemd wil worden, tegen de NOS. "Het gonst in Gaza van de geruchten over de organisatie. Ik heb van alles geprobeerd om mensen die al zijn uitgevlogen te bereiken maar niemand wil erover praten."