Boven het luchtruim van Curaçao heeft zich vrijdag een luchtverkeersincident voorgedaan. Volgens de piloten van een Jetblue-toestel moesten zij tijdens hun klim uitwijken voor een Amerikaans militair vliegtuig. Dat blijkt uit openbare geluidsopnames van de communicatie tussen de cockpit en de luchtverkeersleiding.

Het betrof JetBlue-vlucht 1112 op weg van Curaçao naar de luchthaven JFK in New York, in het Curaçaose luchtruim, 26 minuten na vertrek. De bemanning meldde aan de luchtverkeersleiding dat een Amerikaans militair tankvliegtuig op korte afstand voor het vliegpad langsvloog, op hetzelfde vliegniveau.

'Defensief handelen'

De piloten gaven aan dat zij, om 17.04 uur lokale tijd, hun klim moesten afbreken om afstand te houden. In de communicatie is hoorbaar dat de piloten spreken van een bijna-botsing. Zij zeggen dat zij defensief moesten handelen om een botsing te voorkomen.

De directeur van DC-ANSP, verantwoordelijk voor de luchtverkeersleiding boven Curaçao, laat weten op de hoogte te zijn van het incident met JetBlue-vlucht 1112. Zij kan hangende het onderzoek nog geen inhoudelijke uitspraken doen. Wel bevestigt zij dat JetBlue het incident zal melden bij de Amerikaanse luchtvaartautoriteit FAA.

Op openbare vliegradardata is terug te zien dat de Jetblue-vlucht op het moment van het gemelde incident stopte met klimmen. De NOS heeft dat vastgesteld samen met luchtvaartexpert Joris Melkert (TU Delft).

'Vliegtuig was niet zichtbaar op radar'

Volgens de bemanning vloog het militaire toestel zonder ingeschakelde transponder, zo is te horen in de audio-opnames. De luchtverkeersleiding van Curaçao bevestigde dat het toestel niet zichtbaar was op de radar. De verkeersleiding bood excuses aan en gaf aan het incident te registreren. De piloten werd gevraagd een rapport op te stellen.

De bemanning van JetBlue zei dat het militaire toestel na de bijna-botsing richting het noordoosten vloog richting het Venezolaanse luchtruim. JetBlue-vlucht 1112 werd uitgevoerd met een Airbus A320-232. Dit type toestel is bij JetBlue ingericht voor ongeveer 150 passagiers.

Een vliegtuigspotter op Curaçao, die het militaire verkeer in de regio volgt, zegt dat het incident hem niet verrast. "Het is eigenlijk onvermijdelijk met al dat ongeïdentificeerde vliegverkeer."

Eerdere waarschuwingen

De bijna-botsing volgt op een eerdere waarschuwing van de Curaçaose civiele luchtvaart. In een speciaal bericht van 22 november waarschuwde de luchtvaartautoriteit voor ongeïdentificeerd luchtverkeer in het luchtruim rond Aruba, Curaçao en Bonaire.

In die notificatie staat dat piloten herhaaldelijk onbekende toestellen hebben gemeld in het naderingsgebied van de ABC-eilanden en dat deze meldingen zijn bevestigd door de radar van de luchtverkeersleiding.

De luchtvaartautoriteit van Curaçao riep piloten op tot uiterste voorzichtigheid bij nadering en vertrek. Ook werden bemanningen het verplicht om ongebruikelijke of verdachte luchtactiviteit direct te melden aan de verkeersleiding. In dezelfde periode waarschuwde ook de Amerikaanse luchtvaartautoriteit FAA voor verhoogde risico's in het Venezolaanse luchtruim, dat door internationale maatschappijen inmiddels wordt gemeden.

Opgelopen militaire spanningen

De VS heeft de afgelopen tijd een grote militaire aanwezigheid opgebouwd in het Caribisch gebied. Met marineschepen en straaljagers voert Washington de druk op Venezuela steeds verder op. Tump dreigt met militaire actie op Venezolaans grondgebied. De vrees bestaat dat het Caribische deel van het Nederlands koninkrijk daarbij betrokken raakt: Curaçao ligt enkele tientallen kilometers ten noorden van Venezuela.

Tv-programma Even tot Hier heeft ruim drie miljoen euro ingezameld om ambulances en medische spullen te kopen voor voor Oekraïne. Presentatoren Niels van der Laan en Jeroen Woe maakten de eindopbrengst afgelopen avond bekend in de laatste aflevering van dit seizoen.

Het satirische nieuwsprogramma startte in de eerste uitzending van het seizoen met de inzamelingsactie voor TATU, dat staat voor Transport Ambulances To Ukraine. Dat is een initiatief van de in Nederland woonachtige Oekraïense accordeonist Oleg Lysenko.

Hij trad in het programma op als boegbeeld van de actie en kwam elke aflevering terug om het publiek aan te sporen om te doneren.

Uiteindelijk werd er in totaal 3.182.651 euro ingezameld. "We hoopten natuurlijk een mooi bedrag bij elkaar te krijgen, maar dit overtreft alle verwachtingen", zei presentator Niels van der Laan.

Met het gedoneerde geld zijn op dit moment negentien ambulances gekocht. De stichting achter de actie houdt mensen op de hoogte van hoe het geld wordt uitgegeven en plaatst iedere drie maanden een verantwoording op de website.

In Even Tot Hier nemen cabaretiers Van der Laan en Woe op satirische wijze de afgelopen week door. Het programma won in 2022 de Gouden Televizier-Ring. Deze week werden beide presentatoren ook voor de tweede keer uitgeroepen tot Mediapersonen van het Jaar door mediavakblad Broadcast Magazine.

De Duitse politie heeft gisteren vijf mannen gearresteerd voor het voorbereiden van een aanslag op een kerstmarkt in de omgeving van de stad Dingolfing in de deelstaat Beieren. De Duitse krant Bild meldt dat het gaat om mannen uit Marokko, Syrië en Egypte. Het OM zou de verdachten op het spoor zijn gekomen na een tip van een buitenlandse inlichtingendienst.

Het Duitse OM heeft niet bekendgemaakt wanneer de aanslag zou plaatsvinden en hoe concreet de plannen waren. Minister van Binnenlandse Zaken Hermann spreekt over een "mogelijk islamitisch gemotiveerde aanslag".

De veiligheidseisen voor kerstmarkten zijn sinds de aanslag op een kerstmarkt in Maagdenburg vorig jaar aanscherpt. De aanslagpleger reed daar met zijn auto op hoge snelheid een kerstmarkt op. Er vielen zes doden en ruim driehonderd gewonden.

Afgelopen nacht werd een kerstmarkt in Duderstadt ontruimd omdat er een man zou rondlopen met een vuurwapen. De man werd niet aangetroffen.