De festiviteiten rond Koningsdag lijken dit jaar overal vrij probleemloos te zijn verlopen. Op wat kleinere incidenten na en ondanks hier en daar wat regen was het in het hele land vooral gezellig en feestelijk.

Het Rode Kruis laat weten dat zich in de 120 steden waar vrijwilligers aanwezig waren geen grote incidenten hebben voorgedaan. De hulporganisatie hoefde nergens op te schalen en verleende op kleine schaal eerste hulp aan feestgangers.

Uit een rondgang van de NOS langs de grote steden blijkt ook dat zich tijdens de Koningsnacht en -dag tot nu toe nauwelijks noemenswaardige voorvallen hebben voorgedaan. In Rotterdam was "niets geks aan de hand". In Den Haag waren "net als anders incidenten, maar geen bijzonderheden".

In het centrum van Utrecht was het vrijdagavond eventjes vol. De gemeente riep mensen op om niet meer naar de stad te komen. Na een uur werd de drukte al minder. Ook tijdens Koningsdag kwamen veel mensen naar de Utrechtse binnenstad. In de loop van de middag waren enkele volle feestlocaties niet langer toegankelijk.

Val van bouwsteiger

In Amsterdam is tijdens Koningsnacht een 24-jarige man gewond geraakt na een val van een bouwsteiger bij de Westertoren, aan de Prinsengracht. De man was met vier anderen de steiger opgegaan. Alle vijf de twintigers zijn aangehouden.

Verder blokkeerden klimaatdemonstranten van Extinction Rebellion korte tijd de A10 in het zuiden van de stad, ondanks een door de lokale autoriteiten opgelegd verbod. De politie heeft de activisten van de weg gehaald.

Vlak bij het centraal station van Amsterdam hebben ongeveer dertig pro-Palestinademonstranten twee uur lang op een zebrapad gezeten. Er ontstond even ruzie met mensen die er langs wilden. De actievoerders gingen uit zichzelf weer weg.

Geen 'opschudding' in Purmerend

Gisteravond werd het centrum van Purmerend aangewezen als veiligheidsrisicogebied, vanwege geruchten "in de sfeer van opschudding". De politie mocht preventief fouilleren en mensen verbieden in het gebied te komen. Er is uiteindelijk niets gebeurd.

Op Urk werd in de vroege ochtend traditiegetrouw een 'vreugdevuur' gemaakt. De brandweer rukte uit om een scooter te blussen die in brand was gestoken. Op sociale media ging een video rond van een jongen die na het aansteken van een aantal branden zelf ook vlam vatte en met een brandende jas wegrende. Omstanders hielpen hem de vlammen te doven en hij raakte niet ernstig gewond.

Reizigersstroom later op gang

Ook de Nederlandse Spoorwegen zien dat alles prima verloopt. Zoals elk jaar rijden er extra en langere treinen. De NS noemt het "druk, maar beheersbaar" en zegt dat de stroom met feestvierders wat later op gang kwam vanwege het regenachtige weer.

De gebruikelijke kleedjes vol huisraad moesten af en toe even onder een zeiltje, maar de meeste mensen lieten zich niet afschrikken door de regen. De Amerikaanse ambassadeur in Den Haag stond in een filmpje waarin ze Nederlanders een goede Koningsdag toewenst stil bij de Nederlandse rommelmarktraditie:

Zoals elk jaar waren er op de vrijmarkten ook weer allerlei ludieke spellen te spelen. Zoals blikgooien onder de noemer 'werp Poetin omver', met blikken met daarop de beeltenis van de Russische president. De meeste vrijmarkten mogen tot het eind van de middag duren.

Lokale tradities

Koningsdag was daarnaast ook weer een dag vol lokale tradities. Zo was het in Wijk bij Duurstede weer tijd voor de jaarlijkse badeendjesrace, vond in veel plaatsen een traditionele aubade plaats en gingen mensen in sommige regio's al vroeg de straat op om te 'luilakken'.

Bijvoorbeeld in het Gelderse Putten, waar zo'n 150 scooters, crossmotoren en quads met al dan niet afgezaagde uitlaten met een hoop lawaai rondreden om iedereen wakker te maken. Dat gebeurde overigens in overleg met de politie. In de Hoeksche Waard was dat niet het geval en werd het luilakken tegengehouden met een noodbevel.

Het feest gaat voorlopig nog even door en is te volgen via het Koningsdagblog.

Op een veiling in Engeland is een gouden horloge van naar verluidt de rijkste passagier op de Titanic geveild. De verwachting was dat het uurwerk ruim 120.000 euro zou opbrengen. De veilingmeester hamerde af ruim 1 miljoen euro.

Het pronkstuk van de veiling behoorde toe aan de 47-jarige John Jacob Astor IV. Hij kwam om bij de scheepsramp in 1912, die aan zo'n 1500 mensen het leven kostte. Toen het schip zonk hielp Astor zijn vrouw Madeleine nog in een reddingsboot. Hij rookte een sigaret en sprak met een andere passagier. Dat was de laatste keer dat hij werd gezien. Zijn lichaam werd een week na de ramp gevonden. Hij droeg het 14-karaats gouden Waltham-zakhorloge met de initialen JJA nog bij zich.

John Jacob Astor IV was een Amerikaanse zakenman, vastgoedontwikkelaar, luitenant-kolonel in de Spaans-Amerikaanse oorlog, schrijver en investeerder. In zijn tijd was hij een van de rijkste mensen ter wereld en vermoedelijk de rijkste man op de Titanic.

Na de ramp ging het horloge naar zijn zoon Vincent Astor. Die liet het restaureren en gaf het cadeau aan de zoon van de secretaris van zijn vader. Het horloge bleef tot in de jaren 90 in diens familie, waarna het bij een veiling door een onbekende verzamelaar werd gekocht. Sindsdien was het te zien in verschillende musea.

Ook de gouden manchetknopen, ongebruikte bankcheques, zijn plattegrond van de eerste klasse op de Titanic en een foto van Astor werden vandaag geveild, samen met andere voorwerpen zoals een tas van de orkestleider op het schip, Wallace Hartley. De manchetknopen brachten 15.000 euro op, de cheques 2600 euro en de plattegrond 28.000 euro.

De tas ging van de hand voor 342.000 euro. Hartley gebruikte hem om zijn viool in te bewaren. Voordat hij van boord ging, gespte hij de tas met de viool om zijn lichaam. Hij verdronk, maar de tas en de viool doorstonden de ramp. De viool bracht in 2013 1,3 miljoen euro op.

Herstelploegen zetten hun helmen op en lopen de kolencentrale in om het werk te hervatten. Het luchtalarm is net afgemeld. Hoewel Oekraïners de sirene vaak negeren, wordt het alarm hier heel serieus genomen. Met een blik op wat over is van het Sovjetbouwwerk is duidelijk waarom.

Het dak van de centrale is voor een groot deel kapotgeschoten. Geen raam zit er nog in. Stukken beton zijn van het gebouw afgeblazen en honderden meters verderop terechtgekomen. Buiten de ingang staat een uitgebrande transformator - zo groot als een container. Die was een jaar geleden al kapotgeschoten. "Maar door de laatste aanval vorige maand is de nieuwe ook kapot", zucht manager Aleksandr.

Terwijl Oekraïne de afgelopen maanden wachtte op nieuwe wapenleveranties uit Amerika, piepte en kraakte de luchtverdediging van het land onder een nieuw Russisch luchtoffensief. Opnieuw werd op grote schaal kritieke Oekraïense infrastructuur aangevallen. Zonder middelen om het luchtruim te verdedigen, werd de een na de andere centrale uitgeschakeld in Charkiv en Kyiv, maar ook in verschillende West-Oekraïense regio's.

Het Oekraïense stroomnet draait vooral op nucleaire energie en waterkrachtcentrales. Maar de kolencentrales zijn belangrijk om aan de energiebehoefte te voldoen wanneer het verbruik piekt. Dat gebeurt in de zomer als de airco's in gebruik zijn en in de winter wanneer het koud en donker is. Bij de centrale van Aleksandr zijn ze daarom druk bezig om alles zo goed en kwaad als het gaat te herstellen, voor de zoveelste keer.

Volgens Aleksandr is zijn centrale al zo'n acht keer aangevallen. De laatste keer met zo'n acht kruisraketten. De exacte locatie wil hij om veiligheidsredenen niet genoemd zien. Dat de centrale nog iets van stroom kan leveren lijkt een wonder wanneer de verwoesting binnen duidelijk wordt. De grote hal lijkt op een surrealistisch kunstwerk van zwartgeblakerde wanden, uitgebrande apparatuur en verwrongen staal. Meerdere turbines liggen eruit. "Die kunnen we wel repareren", zegt Aleksandr optimistisch. "Dan moet wel eerst het dak ook gemaakt zijn."

Maar het herstellen van dit soort oude centrales wordt een steeds grotere uitdaging. Reserveonderdelen raken op. Ze zijn in Oekraïne nauwelijks meer te krijgen en ook niet zomaar in andere landen in Europa te vinden.

"Dit soort materieel ligt niet in de supermarkt", zegt Dmitro Sacharov. Hij is uitvoerend directeur van het energiebedrijf Dtek, dat zes kolencentrales heeft. "Je moet ze bestellen, wat tijd kost, of je moet kijken of je onderdelen kan overnemen van andere voormalige Sovjetcentrales in Oost-Europa."

Patriots bovenaan de lijst

Dtek hoopt de komende maanden een deel van de capaciteit van dit soort kolencentrales te herstellen, voordat het zomer wordt. Anders zullen delen van Oekraïne soms zonder stroom komen te zitten en kunnen komen fabrieken stil komen te liggen.

Of dat te voorkomen valt, hangt ook af van de vraag of Oekraïne het luchtruim kan beschermen. Luchtafweerraketten staan bovenaan de lijst met nieuwe Amerikaanse wapenleveranties die onderweg zijn. Maar genoeg zullen dat er niet zijn. President Zelensky blijft daarom bij bondgenoten hameren op het leveren van meer Patriot-raketsystemen.

Bij de centrale van Aleksandr houden ze er rekening mee dat er elk moment weer een aanval kan komen. Een collega kijkt tijdens de rondleiding herhaaldelijk zenuwachtig op zijn telefoon. In meerdere regio's is eerder het luchtalarm afgegaan. Dan begint de sirene weer te loeien. Voor de tweede keer deze dag stromen de werknemers naar buiten om te schuilen.

Elke dag alarm

De schuilkelder zit vol. Sommige werknemers doen een dutje, anderen kijken verveeld rond of zitten op hun telefoon. Ook de 19-jarige Eduard die hier nog geen half jaar werkt, neemt het luchtalarm heel serieus. "Thuis trek ik mij er na twee jaar oorlog niks meer van aan, omdat ik het zo gewend ben. Maar hier is het natuurlijk wel heel gevaarlijk."

Elke werkdag wordt wel verstoord door een alarm. "We worden gedwongen om een pauze te nemen", grapt Eduard. "Werk is werk, en het leven is belangrijker dan werk." Soms moeten ze wel uren schuilen, als er drones of kruisraketten boven Oekraïne hangen en nog niet duidelijk is waar ze naartoe vliegen. Deze keer valt het wel mee. Na een half uur wordt het alarm afgemeld en kan Eduard met zijn collega's weer naar buiten. Het werk gaat door.