Het lijkt wel vaste prik in de herfst, de nieuwsberichten over vogelgriep. Vandaag blijken er weer besmettingen te zijn op pluimveebedrijven in Limburg en Overijssel. Hoe kan dat terwijl er al ruim een maand een landelijke ophokplicht is?

Volgens Thijs Kuiken, viroloog van het Erasmus MC in Rotterdam, zouden er zonder een ophokplicht nóg meer besmettingen zijn. Het binnenhouden van de kippen beschermt niet honderd procent. "Deze variant van het virus is als het ware uit onze vingers geglipt en blijft circuleren onder wilde vogels en dat kunnen we niet beheersen."

Door luchtventilatoren in de stallen kunnen veertjes binnenwaaien van wilde vogels of via een lek in het dak kan regenwater binnendruppelen waar wilde vogels in gepoept hebben. Het virus verspreidt zich dan onder de grote groep kippen in de stal. "Als het eenmaal binnen is, komt het eigenlijk in een gespreid bed en kan het razendsnel rondgaan."

Daarnaast is er ook nog een menselijke oorzaak voor de besmettingen in de stal, vertelt Kuiken. Uit onderzoek van de Wageningen Universiteit waarbij camera's werden opgehangen bij pluimveebedrijven kwam naar voren dat de naleving van de bioveiligheidsmaatregelen, zoals laarzen desinfecteren, beter kan op veel bedrijven.

Vaccinatie

Het wachten is op een vaccinatie tegen vogelgriep. Er worden al proeven gedaan op een leghennenbedrijf in Nederland. Die hebben tot nu toe positieve resultaten, maar het inenten van kippen is nog niet landelijk ingevoerd. Volgens het ministerie van Landbouw kan dat ook niet sneller gebeuren "Toepassing ervan mag alleen onder strikte voorwaarden uit de Europese verordening. Zolang er geen officieel vaccinatieprogramma is, is het in Nederland verboden om vaccins tegen vogelgriep toe te passen", aldus het ministerie.

Groot onderdeel van het probleem is volgens Kuiken de schaal waarop pluimvee gehouden wordt in Nederland. "We hebben in Nederland vijf keer meer kippen per hectare landbouwgrond dan in de rest van Europa. 84 miljoen kippen en ander pluimvee. Dat moet zeker veranderen als we het besmettingsrisico willen verlagen", zegt Thijs Kuiken.

Experts hebben in 2021 al een rapport gestuurd naar de Tweede Kamer met aanbevelingen. "Mondjesmaat is daar wel iets mee gedaan maar men heeft bijvoorbeeld niet de dichtheid van pluimveebedrijven verminderd en men heeft niet gestreefd naar de afwezigheid van bedrijven in waterrijke gebieden, want daar vinden de meeste besmettingen plaats."

Risico's vogelgriep

Vogelgriep is een besmettelijke virusziekte die voor veel verschillende soorten vogelsoorten gevaarlijk is. Vooral pluimvee, water- en loopvogels lopen het risico. Wilde vogels kunnen besmet worden met vogelgriep, maar vertonen de symptomen van het virus niet altijd. Zij kunnen het virus wel verspreiden door bijvoorbeeld vogelpoep. Dieren die besmet zijn met de vogelgriep worden ziek en gaan vaak dood.

Kippen die het virus hebben, tonen volgens de Nederlandse Voedsel en Warenautoriteit (NVWA) onder meer sloom gedrag. Ook eten en drinken ze minder en krijgen ze ademhalingsproblemen. Uiteindelijk kunnen ze doodgaan.

Mensen kunnen ook met de vogelgriep besmet raken als ze volgens het RIVM veel werken met (besmette) vogels. Zij kunnen milde klachten krijgen door de ziekte, waaronder koorts, hoofdpijn, spierpijn en hoesten.

"Onlangs is door een internationale commissie het risico op een pandemie verhoogd van laag naar matig", zegt viroloog Kuiken. "Dat komt omdat het virus zich zo verspreid heeft onder verschillende soorten vogels over de hele wereld en ook onder melkkoeien in de Verenigde Staten, waar het nu al een jaar circuleert."

Bij de zeer grote brand in zeven wolkenkrabbers in Hongkong zijn zeker 36 mensen omgekomen. Dat zegt John Lee, de leider van Hongkong, die eraan toevoegt dat de autoriteiten met 279 mensen nog geen contact hebben kunnen leggen. Het is onduidelijk of zij zich nog in de brandende gebouwen bevinden of dat zij om andere redenen niet bereikbaar zijn.

Vanmiddag brak er brand uit in een appartementencomplex met de naam Wang Fuk Court. Het vuur begon rond 15.00 uur lokale tijd en breidde zich binnen een paar uur uit van één naar zeven van de acht woontorens.

De hoge temperaturen binnen de gebouwen maken het voor de brandweer moeilijk om naar binnen te gaan voor blus- en reddingswerk:

Volgens de autoriteiten zijn zeker 33 mensen gewond, meerdere van hen zijn in kritieke toestand opgenomen in het ziekenhuis.

Ruim acht uur nadat de brand was uitgebroken wist de brandweer nog een baby en een oudere vrouw te redden uit het gebouw. Ook zij zijn naar het ziekenhuis gebracht. Het is niet bekend hoe de twee eraan toe zijn.

In de video reageren bewoners op de verwoesting van hun appartementen:

In de woontorens van het Wang Fuk Court zitten circa 2000 appartementen. De brand lijkt zich te hebben verspreid via steigers van bamboe die aan de buitenkant van de 31 verdiepingen tellende woontorens waren vastgemaakt vanwege een renovatie.

Het is nog niet duidelijk waardoor de brand is ontstaan. Lee kondigde aan dat er een werkgroep is opgezet om de oorzaak te onderzoeken.

900 brandweerlieden

Bijna 900 brandweerlieden proberen met ruim honderd brandweerwagens het vuur te bestrijden. Ook staan er tientallen ambulances klaar en zijn er 400 politieagenten ingeschakeld in het gebied rond de brandende woontorens.

Volgens de brandweer zijn er genoeg brandweerlieden aanwezig. omdat de brand zich op een klein oppervlak bevindt. Meer brandweerpersoneel zou daarom niet helpen.

Het vuur woedt nog altijd in de woontorens. Volgens Lee krijgt de brandweer het vuur "langzaamaan onder controle".

Verkiezingscampagnes opgeschort

Volgende week zijn er verkiezingen in Hongkong. Meerdere partijen hebben hun campagne voorlopig opgeschort.

Lee bevestigde zelf dat ook hij alle campagneactiviteiten stillegt, maar zei dat er nog geen besluit is genomen over het uitstellen van de verkiezingen zelf.

In een luidruchtig Lagerhuis heeft de Britse minister van Financiën Rachel Reeves haar langverwachte rijksbegroting gepresenteerd: volgens haar is het een "trots Labour-budget", maar voor veel Britten is het vooral een pijnlijke begroting, die hun hogere belastingen brengt.

Hoe Reeves het ook wendt of keert, ze moet het doen met de kaarten die haar zijn toebedeeld en dat betekent dat ze cash tekortkomt door een gebrek aan economische groei en door de hoge rente op de staatsschuld.

In haar begroting probeert Reeves voorzichtig te balanceren tussen politieke en economische belangen: ze moet de Labourpartij tevreden houden en aan de andere kant ook de obligatiemarkt.

Beide kanten trekken haar geloofwaardigheid als de op één na belangrijkste politicus naast premier Keir Starmer in twijfel. De afgelopen maanden is er openlijk gespeculeerd over de houdbaarheid van Starmers positie, na aanhoudende kritiek op het regeringsbeleid en de historisch lage peilingen.

Slimme truc

De minister van Financiën had als prioriteiten voor deze begroting om de hoge kosten voor levensonderhoud te verlagen, de zorgsector te ondersteunen en de staatsschuld terug te dringen. De kosten wil ze dekken door de inkomstenbelastingschijven niet mee te laten stijgen met de inflatie, waardoor hogere inkomens vanzelf meer belasting gaan betalen.

Een slimme truc die al vaker door haar voorgangers is ingezet: door loonsverhogingen komen steeds meer Britten dan vanzelf in een hogere belastingschijf terecht, wat de staatskas vult zonder dat de belasting expliciet wordt verhoogd. Daarnaast kondigt ze hogere belastingen aan op dure huizen en gokken en een beperking van belastingvrije pensioenbijdragen.

Er zijn ook maatregelen in de begroting die de Labour-achterban en -kiezers tevreden moeten stellen. Zo gaat het minimumloon omhoog, komt er een plafond voor treinkaartjes en een btw-verlaging voor de energierekening.

Kinderbijslag voor alle kinderen

Ook wordt een einde gemaakt aan de veelbesproken 'two-child benefit cap' een regeling waarbij gezinnen voor maximaal twee kinderen kinderbijslag krijgen. Door de afschaffing krijgen grotere gezinnen dus meer bijstand.

Hierover bestaat al lang controverse: voorstanders van de oude regeling zeggen dat als je geen drie kinderen kunt betalen, je ze niet zou moeten krijgen. Tegenstanders benadrukken dat een extra kind er zelf niets aan kan doen waar het geboren wordt, waardoor het oneerlijk is om voor deze kinderen geen kinderbijslag te geven.

Reeves erkent in haar speech dat het publiek "gefrustreerd" is over het uitblijven van economische vooruitgang. Ze geeft de schuld aan de vorige regeringen, de Brexit en de coronapandemie. Echte verandering teweegbrengen is nooit een gemakkelijke opgave, voegt ze eraan toe.

Meteen al kritiek

Politiek analisten en de oppositie zullen na de presentatie in het parlement benadrukken dat de krapte in de begroting van Reeves ook te maken heeft met de lagere productiviteitsprognoses van de OBR, de Britse versie van het Centraal Planbureau. Die prognoses stralen af op de minister, die haar beloftes over economische groei tot nu toe niet heeft kunnen waarmaken.

De leider van de Liberal Democrats, Ed Davey, uitte direct kritiek met een simpele zin: "You can't tax your way to growth", je bereikt geen groei door meer belasting te heffen. Een breed gevoeld sentiment onder bedrijven en ondernemers, die klagen dat de belastingverhogende maatregelen van Reeves de economische groei eerder afremmen dan stimuleren.

Daarnaast klinkt uit kritische hoek dat Reeves nog altijd geld tekortkomt door haar eigen politieke u-bocht om sociale bezuinigingen toch niet door te voeren, nadat haar partij in opstand was gekomen. En dat ze bovendien maar beperkte begrotingsruimte heeft door de strikte fiscale regels die ze zelf heeft ingesteld.