Het is als een plaatje uit een toeristenfolder: langgerekte witte stranden waar de golven van de helderblauwe Caribische Zee overheen rollen. De enige schaduw komt van torenhoge palmbomen, met gevallen kokosnoten aan hun voeten. In de verte klinkt het geschreeuw van apen. Een toeristenparadijs, zo zouden de Costa Ricaanse autoriteiten het zelf zeggen. Een plek waar miljoenen mensen van over de hele wereld ieder jaar naartoe gaan om zich te laven aan deze stranden en de ongerepte jungle die erachter ligt.

Maar in de afgelopen jaren weet ook een ander slag mensen Costa Rica steeds meer te vinden: drugsbendes uit Zuid-Amerika die in het Midden-Amerikaanse land de ideale doorvoerhaven zien voor cocaïne die naar Europa verscheept moet worden. Duizenden kilo's drugs worden verstopt in geheime wanden in containers met bananen en ananassen, die vanwege de beperkte houdbaarheid snel door de douanecontroles moeten.

Drugsbendes rukken op

Aan de Costa Ricaanse kant worden jaarlijks tienduizenden kilo's onderschept. En ook in Nederland gebeurt dat volop: Costa Rica staat na Brazilië, Ecuador en Panama op plek 4 van landen van waaruit de afgelopen jaren de meeste cocaïne wordt onderschept.

Een zeer belangrijke rol in dit transport is weggelegd voor de haven van Moins, geopend in 2019 op een steenworp afstand van de stad Limón, aan de Caribische kust. Juist sinds de opening van die haven is de rol van Costa Rica als drugsdoorvoerhaven in Latijns-Amerika groter geworden.

En met de komst van drugsbendes, met voorop de Clan de Golfo uit Colombia, is ook het geweld in het land toegenomen. Lokale bendes zijn zich bewust geworden van de miljoenen dollars die verdiend kunnen worden met de overslag van cocaïne en slepen de rest van de bevolking mee in hun steeds gewelddadigere conflict.

Jongeren prooi voor bendes

Alric Alrun werkt als leraar op een middelbare school in de stad. Hij komt zelf uit een arme wijk in Limón en wist te ontsnappen aan die armoede, naar eigen zeggen omdat hij goed luisterde naar "God en zijn ouders". Maar anno 2025 ziet hij dat jonge studenten niet meer het geduld hebben dat hij had. "De jeugd van nu wil alles snel. Snel een auto, snel een nieuwe telefoon", zegt hij. "Ze komen uit gezinnen waar de ouders vaak de universiteit niet kunnen betalen. Ze zijn een makkelijke prooi voor de bendes."

Alrun praat uit ervaring. Zijn neef Jairel werd doodgeschoten door een rivaliserende bende. "Hij had gestudeerd, maar kon geen baan vinden. Hij werd toen verleid door het snelle geld", zegt Alrun. In de afgelopen twee jaar heeft hij nog drie andere studenten verloren die omkwamen bij drugsgeweld.

Hij wijst naar de werkloosheids- en armoedecijfers in Limón, de hoogste in Costa Rica. "Door de komst van de nieuwe haven en ATM Terminals werd zoveel geautomatiseerd, dat veel mensen juist hun baan verloren. En die zijn voor drugsbendes gaan werken."

Moorden

Het aantal moorden in Costa Rica is sinds de opening van de haven ook explosief toegenomen: volgens cijfers van de overheid stegen die met maar liefst 53 procent tussen 2020 en 2023. In dat laatste jaar werd zelfs een record gevestigd van 907 moorden. Dit jaar is de kans groot dat het aantal moorden weer boven de 900 eindigt, zegt Randall Zuñiga, directeur van de onderzoekspolitie in Costa Rica.

"De regering investeert te weinig in de politiemacht. Tot 2024 kregen we ieder jaar juist minder geld", zegt Zuñiga. "Er wordt te weinig gedaan aan de grenscontroles, aan de cocaïne die vanaf de Pacifische kust in Costa Rica aankomt. Daarnaast moet er meer gedaan worden om jongeren op het rechte pad te houden, hen een beter leven bieden."

Voorlopig verwacht de politiebaas dat het niet beter zal worden. Zuñiga zegt zelfs dat het misschien wel slechter moet gaan met het land, voordat het beter wordt. "Zodat men wakker wordt en beseft: dit is niet het Costa Rica dat we willen".

Desondanks denkt hij niet dat Costa Rica gevaarlijk is voor toeristen. Tenminste, momenteel niet. "De gevechten tussen bendes vinden niet plaats in toeristische gebieden, maar in de armere wijken. We zien nog geen indicaties dat de veiligheid van toeristen in het geding is. Maar als er iemand geraakt wordt door een verdwaalde kogel, dan kan het imago van Costa Rica flink in gevaar komen."

In een café in Nijverdal is een gewelddadige confrontatie geweest tussen voetbalsupporters. Volgens de regionale omroep RTV Oost gaat het om aanhangers van Heracles Almelo en PEC Zwolle. Ze raakten slaags voorafgaand aan de wedstrijd tussen beide clubs in Almelo.

RTV Oost schrijft dat tientallen Heracles-supporters zich hadden verzameld in café In de Gauwe Geit voordat ze om 11.00 uur zouden vertrekken naar Almelo. Rond 10.30 uur liep het uit op ongeregeldheden toen een groep supporters van PEC Zwolle aankwam bij het café.

Op camerabeelden is te zien dat ramen werden ingegooid, meubilair werd vernield en fakkels naar binnen werden gegooid. Daarna renden de relschoppers weg.

Volgens de politie zijn er geen gewonden gevallen bij de confrontatie. Ook is er nog niemand aangehouden. "We doen nog onderzoek, ook om te achterhalen wie de daders precies zijn", zegt een politiewoordvoerder.

Bekijk hier de beelden van de rellen:

Eigenaar Gert de Jong was in de keuken bezig toen hij buiten veel tumult hoorde. Al snel had hij door dat er iets niet pluis was. "Er waren twee kinderen bij, die hebben we snel naar binnen gehaald", vertelt hij aan RTV Oost.

Het incident duurde enkele minuten, maar de indruk op De Jong is groot. "Op een gegeven moment gooiden ze fakkels naar binnen. Ik was bang dat het café in de fik zou vliegen. Dat is gelukkig niet gebeurd."

"Het café lag vol met glas, de bankjes en twee ruiten zijn kapot", vertelt Karin ter Brinke. Zij was vanochtend de barvrouw in het café. Vaste klanten en carnavalsvereniging De Gagelkealtjes kwamen direct langs om te helpen opruimen. Ook de burgemeester en een wethouder waren aanwezig om de café-eigenaar een hart onder de riem te steken.

De voormalige Britse prins Andrew raakt na zijn prinselijke titel en zijn geliefde villa ook zijn laatste militaire titel kwijt. Dat heeft de Britse minister Healey van Defensie bekendgemaakt.

Er is een procedure in gang gezet om Andrew de titel van viceadmiraal van de Royal Navy af te nemen. Hij had in 2022 al zijn andere militaire titels ingeleverd, nadat hij was beschuldigd van seksueel misbruik in de Verenigde Staten.

Andrew was in de VS aangeklaagd door de Amerikaanse Virginia Giuffre, een van de slachtoffers in het schandaal rond zedendelinquent Jeffrey Epstein. Die was jarenlang goed bevriend met Andrew, volgens de eerder dit jaar overleden Giuffre ook nog nadat Epstein was veroordeeld voor misbruik met minderjarigen.

'Juiste stap'

Het besluit om Andrew zijn laatste militaire titel af te nemen kwam van koning Charles, zei minister Healey tegen de BBC. Charles had volgens Healey aangegeven "dat dit is wat hij wil", met het doel om zijn broer volledig uit het openbare leven te verwijderen. "Dit is een juiste stap."

Andrew verloor eerder deze week zijn titel van prins. Ook zette Charles zijn jongere broer uit diens landhuis in Windsor, in een poging om verdere schade aan de reputatie van de koninklijke familie te voorkomen.

De voormalige prins heeft altijd ontkend seks te hebben gehad met Virginia Giuffre. Mogelijk wacht hem een strafrechtelijk onderzoek in eigen land. De afgelopen weken kwam een verhaal boven water dat Andrew zijn beveiligingspersoneel, betaald met publiek geld, zou hebben gevraagd belastende informatie over Giuffre te verzamelen.