De Peruaanse oud-president Martin Vizcarra is veroordeeld tot 14 jaar gevangenisstraf voor corruptie. Jaren voor hij president werd, zou hij steekpenningen hebben aangenomen. Vizcarra werd in 2018 gekozen en moest twee jaar later aftreden toen de fraude aan het licht kwam en er een onderzoek naar hem werd gestart.

In 2021 probeerde hij opnieuw aan de macht te komen, maar het parlement legde hem een verbod op van tien jaar op het uitoefenen van bestuurlijke functies.

Niet alleen in de gevangenis

Vizcarra heeft volgens de rechter omgerekend 583.000 euro aangenomen van buitenlandse bouwbedrijven in ruil voor contracten voor de overheid. Hij deed dat in 2014, toen hij gouverneur was van de zuidelijke regio Moquegua. Hij hield vol dat hij onschuldig is en zei dat hij slachtoffer is geworden van politieke vervolging.

Vizcarra is niet de eerste Peruaanse leider die in de gevangenis belandt voor corruptie. Er zitten nog drie voormalig presidenten in de cel. Alejandro Toledo (president van 2001 tot 2006) en Ollanta Humala (2011-2016) zitten een straf uit voor corruptie, Pedro Castillo (2021-2022) vanwege een poging tot staatsgreep. Voormalig president Fujimori zat meer dan 15 jaar vast voor omkoping. Hij werd in 2023 vrijgelaten en overleed een jaar later.

Politieke chaos

Vizcarra's oudere broer Mario is van plan om volgend jaar april mee te doen aan de presidentsverkiezingen voor de partij die zijn broer in 2021 heeft opgericht, Perú Primero, met Martin als belangrijkste adviseur. Deze partij steunde de protesten tegen president Dina Boluarte, die vorige maand door het parlement werd afgezet. Zij wordt verantwoordelijk gehouden voor de toegenomen criminaliteit in het land.

Peru verkeert al jaren in een politieke chaos. Sinds het aftreden van Vizcarra heeft het land al vijf presidenten gehad. Na het aftreden van Dina Boluarte is parlementsvoorzitter José Jeri tot president benoemd. Ook tegen zijn regering is al geprotesteerd.

De 21-jarige Oussama el G. heeft tijdens een pro forma-zitting toegegeven dat hij tijdens een beroving een 80-jarige vrouw uit Amsterdam om het leven heeft gebracht.

Hoewel de zaak nog niet inhoudelijk behandeld werd, waren veel familieleden van het slachtoffer aanwezig in de rechtszaal, schrijft stadsomroep AT5. De vrouw werd in augustus slachtoffer van een babbeltruc door nepagenten, waarbij ze werd beroofd en mishandeld in haar woning. Ze overleed ter plekke aan haar verwondingen.

Oussama el G. wordt onderzocht in het Pieter Baan Centrum, bleek vandaag. Op 4 februari is de volgende pro-formazitting.

Vijftig minuten

De vrouw werd voorafgaand aan haar dood vijftig minuten aan de lijn gehouden door een andere verdachte, de 23-jarige Benjamin H. Hij wordt verdacht van oplichting en gewelddadige diefstal met de dood tot gevolg. Hij zou haar wijs hebben gemaakt dat haar woning doelwit was van inbrekers en zei dat hij een medewerker stuurde om haar sloten te controleren.

H. is vermoedelijk nooit in de woning geweest. Hij stelt daarom dat hij niets met haar dood te maken heeft. "Ik heb ook de foto's van mevrouw Winkel zojuist gezien en daar krijg ik gewoon rillingen van", zei hij in de rechtszaal.

De andere verdachte, El G., wordt vervolgd voor gekwalificeerde doodslag, een vorm van doodslag die zwaarder kan worden bestraft. Volgens het Openbaar Ministerie heeft El G. de vrouw gedood om de diefstal te verbergen of te voorkomen dat ze werden betrapt.

Hij verklaarde dat hij haar niet wilde doden en het slachtoffer één keer heeft geslagen. "Ik heb mevrouw nooit iets willen aandoen, een babbeltruc eindigt nooit zo", las zijn advocaat voor. El G. zelf was niet aanwezig in de rechtszaal.

Nepagenten

Dit jaar heeft de politie ruim 500 mensen aangehouden die zich hebben voorgedaan als nepagent met het doel ouderen te beroven. In heel 2024 waren er 357 arrestaties, in 2023 127.

De daders werken vrijwel altijd volgens een vast stramien. Ouderen krijgen een brief of een telefoontje met de mededeling dat er in de buurt wordt ingebroken en dat ook hun spullen gevaar lopen. De daders bieden aan langs te komen om uit voorzorg de kostbare bezittingen van de ouderen 'in veiligheid te brengen'. Het gebeurt geregeld dat ze namen van echte agenten of een politie-uniform gebruiken.

Voor de laatste keer kunnen Netflix-kijkers vanaf morgen meeleven met de avonturen van een groepje jongeren in de jaren tachtig dat woont in een stadje waar mysterieuze dingen gebeuren. De populaire serie Stranger Things gaat het vijfde en laatste seizoen in. Een 'magische formule' die handig teruggrijpt op het verleden en meerdere generaties samenbrengt.

"Het heeft alles wat mensen die in de jaren 80 en 90 jong waren kennen uit de films van hun jeugd", zegt VPRO- en NRC-recensent Anke Meijer. De voorbeelden zijn legio: in de serie komen beelden en verhaallijnen voorbij die doen denken aan onder meer films van filmregisseurs Steven Spielberg (E.T., Close Encounters of the Third Kind) en John Carpenter (The Thing, Halloween) en boeken van schrijver Stephen King (It, Carrie).

Wat is het verhaal van Stranger Things?

Het verhaal volgt een vriendengroep van middelbare scholieren in het fictieve Amerikaanse stadje Hawkins. Ze besteden hun tijd onder meer met het spelen van het fantasyspel Dungeons & Dragons.

Hun levens veranderen als een van hen verdwijnt en ze stuiten op een duistere parallelle dimensie die zij "the upside down" noemen. Met behulp van onder anderen hun telekinetische vriendin Eleven proberen ze Hawkins te redden van de ondergang.

Maar juist ook onder een jongere generatie is Stranger Things populair. "De serie heeft een brugfunctie", zegt mediawetenschapper aan de Universiteit Utrecht Dan Hassler-Forest. "Ouders kregen de gelegenheid om samen met de volgende generatie te genieten en iets door te geven van wat ze uit hun jeugd kennen."

Meijer: "Toen de serie uitkwam, bleek het voor Netflix de magische formule voor tieners en hun ouders." En de serie drijft op 'buitenbeentjes'. Hassler-Forest: "Het is een serie die laat zien: je bent leuk als je een buitenbeentje bent. De hoofdpersonen zijn nerds en outcasts." Dat kreeg onder meer navolging bij de streamingdienst met de fantasyserie Wednesday: die ook over buitenbeentjes gaat en door ouders samen met hun tienerkinderen kan worden bekeken.

Bekijk een trailer van het vijfde seizoen van Stranger Things:

Het succes verraste de jonge hoofdrolspelers in eerste instantie, zeggen ze in een interview dat morgen te zien is op de website en socialemediakanalen van NOS Stories. "Het voelde in het begin als een soort korte film zoals ik die met mijn zusje maakte", zegt Noah Schnapp (21), die de rol van Will Byers vertolkt. "Nee, we hadden in het begin niet door dat het zo groot zou worden", valt Gaten Matarazzo (23), die Dustin Henderson speelt, hem bij. "Pas na het tweede seizoen zagen we door alle persaandacht hoe populair het was geworden."

En die populariteit is dus deels te danken aan het nostalgische beeld van de jaren 80 dat de serie oproept. Iets wat ook gebeurt in andere recente series die zich in dat decennium afspelen zoals Glow (2017-2019) en The Goldbergs (2013-2022). Het zorgt onder meer voor een revival van de mode uit die tijd en van nummers van Metallica en Kate Bush.

'Geen compleet beeld'

Maar, zegt Hassler-Forest: dat is niet een compleet beeld van vroeger. Volgens hem wordt er een te romantisch beeld opgeroepen. "Je ziet met name in tijden waarin conservatieve politiek de hoofdmoot voert dat de generatie van ouders heel erg wordt geromantiseerd."

Hij vergelijkt het met eind jaren 70 en de jaren 80, waarbij films en series zoals Grease, Back to the future en Happy Days teruggrepen naar de jaren 50. "Er ontstaat een rooskleurig beeld van een oudere tijd als een onschuldige, lieve en meer authentieke tijd vol jukeboxen en diners". Die tijd wordt volgens hem dan vaak aangehaald als een periode voordat alles politiek correct werd.

En nu gebeurt dat met de jaren 80, zegt hij. "Die tijd wordt gezien als rustig en de huidige tijd als een tijd 'waarin iedereen woke is'. En dat de problemen die moeten worden bestreden vooral van buitenaf komen."

Als tegenhangers noemt hij onder meer series als Chernobyl of The Americans die een rauwer beeld van die tijd geven en zich niet richten op "filmbeelden van fantasy- en horrorfilms die wij ons kunnen herinneren".