Goedemorgen! De inhoudelijke behandeling van de strafzaak tegen Jos B., de verdachte van betrokkenheid bij de dood van Nicky Verstappen, begint. En voor het eerst oordeelt de rechter over coronaboetes: zijn die terecht uitgeschreven of niet?

In het oosten en zuidoosten blijft het druilerig, vooral in het noorden schijnt ook af en toe de zon. Daar wordt het 19 graden tegen slechts 14 in het zuidoosten. Dinsdag en woensdag valt er slechts een enkele bui, vanaf donderdag wordt het meer en meer herfst.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de files en werkzaamheden. Check hier de dienstregeling voor het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten?

Vanochtend begint de inhoudelijke behandeling in de strafzaak tegen Jos B., de man die onder meer wordt verdacht van betrokkenheid bij de dood van de 11-jarige Nicky Verstappen in 1998. De verdachte heeft tot nu toe zijn kaken stijf op elkaar gehouden. Ook komen vandaag de eerste zaken voor de kantonrechter waarin vier mensen hun coronaboete aanvechten. Ze kregen die geldstraf omdat ze zich niet aan de anderhalve meter afstand hielden. De rechter doet direct uitspraak. Het Outbreak Management Team komt naar verwachting met een advies over mogelijke aanvullende coronamaatregelen in Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. De voorzitters van de veiligheidsregio's komen vanavond weer bijeen voor corona-overleg. Na afloop geeft voorzitter Hubert Bruls toelichting op de besproken punten.

Wat heb je gemist?

Nederland verwacht dit jaar ruim 70 procent minder buitenlandse bezoekers te ontvangen dan in 2019. Volgens het Nederlands Bureau voor Toerisme & Congressen blijft hun aantal dit jaar steken op 7 miljoen. Begin dit jaar ging het NBTC nog uit van de komst van ruim 21 miljoen internationale toeristen. Dat zou een recordaantal zijn geweest.

Ander nieuws uit de nacht

'Trump betaalde in verkiezingsjaar 750 dollar inkomstenbelasting': In tien van de laatste vijftien jaar betaalde hij helemaal geen inkomstenbelasting, schrijft The New York Times na eigen onderzoek. volgens de krant omdat hij veel meer geld verloor dan verdiende. De president noemt de publicatie van de krant fake news. Paar honderd miljoen extra voor vervoer in regio Amsterdam: Een groot deel van de 235 miljoen euro wordt gebruikt voor de aanschaf van elektrische bussen en de aanleg van bijbehorende laadinfrastructuur. Rechter zet streep door downloadverbod TikTok in Amerikaanse stores: Het sociale medium betoogde bij een rechter in Washington dat een downloadverbod, wat president Trump wilde, onwettig is. Een verzoek van TikTok om een streep te zetten door een algemeen verbod op de app vanaf 12 november wees de rechter af.

En dan nog even dit:

Ook carnaval zal anders dan anders gaan worden. Als het aan Zondag met Lubach ligt, worden dit de liedjes:

Fijne dag!

Ondanks de toegenomen werkloosheid als gevolg van de coronacrisis, zijn er nog altijd beroepen waar makkelijk werk in te krijgen is. Machinemonteurs, gespecialiseerde verpleegkundigen en mbo-verpleegkundigen hebben nu de grootste baankans. En dat terwijl het UWV in de vijf jaar dat ze het meten niet eerder zo'n grote afname zag in het aantal openstaande vacatures per werkzoekende.

Dat blijkt uit een analyse van de UWV Spanningsindicator Arbeidsmarkt door de NOS. Die cijfers laten de verhouding tussen vraag en aanbod op de arbeidsmarkt zien: voor welke beroepen is er een schreeuwend tekort? Want de vraag naar personeel mag dan door de coronacrisis zijn afgenomen, voor de meest gewilde beroepsgroepen blijft de roep om personeel groot.

In onderstaande tabel zie je de top tien van zogenoemde 'krapteberoepen' - klik hier voor de volledige lijst.

Ondanks de coronacrisis zijn de tekorten op de arbeidsmarkt niet wezenlijk veranderd. Zo blijkt uit onderzoek van de Universiteit Maastricht dat de beroepen waarvoor er vóór de coronacrisis krapte werd voorspeld, nu nog steeds de beroepen met de meeste vacatures zijn. "Dat is verrassend in zoverre dat je overal doemscenarios hoorde", zegt hoogleraar Didier Fouarge, die het onderzoeksprogramma leidt. "We zouden finaal het ravijn ingaan. En misschien gebeurt dat nog, maar dan in elk geval op een gestructureerde wijze."

Ook het UWV verwacht dat de werkloosheid verder zal toenemen, terwijl de top van 'krapteberoepen' onveranderd blijft. "Het gaat om beroepen die al heel lang krap zijn, en waar een specifieke opleiding voor nodig is", legt UWV-arbeidsmarktadviseur Nicole van der Goorbergh uit. "Daar zit weinig verschuiving in."

Volgens Fouarge hebben de beroepen met een grote baankans kenmerken die structureel goed in de markt liggen: "Het gaat om beroepen waarvoor je analytisch moet denken en sociale en communicatieve vaardigheden moet hebben."

Roep om technici blijft

Zo voeren de machinemonteurs de lijst van beroepsgroepen met een grote baankans al ruim anderhalf jaar aan. "Wij vertegenwoordigen tientallen bouwbedrijven en hebben zelf alleen al dertig openstaande vacatures", zegt Sander Gerdes van Infravak. "Ik denk dat jongeren steeds vaker een opleiding kiezen omdat het leuk lijkt. Maar je moet, denk ik, ook kijken naar arbeidsmarktperspectief."

Eerder dit jaar sloeg de Sociaal Economische Raad (SER) alarm dat als er niets gebeurt "we heel veel mensen tekort gaan komen" in de zorg. Op Prinsjesdag presenteerde het kabinet onder meer het plan om de komende jaren tientallen miljoenen te investeren om werken in de zorg aantrekkelijker te maken.

Maar hoeveel zin heeft meer geld, als het werkelijke probleem een tekort aan mensen is? "Met meer geld los je het mens-probleem niet direct op", zegt Fouarge. "Maar meer geld kan andere symptomen van een tekort aan personeel oplossen: je kunt proberen het werk aantrekkelijker te maken door een betere compensatie of door de werkdruk te verlagen. Je kunt geen blik verpleegkundigen opentrekken, die moet je eerst opleiden. Maar je zou de werkdruk kunnen proberen te verlagen door iets te doen aan de administratieve taken die mensen naast hun zorgtaken moeten doen."

Bekijk op de kaart per beroepsgroep hoe het zit in jouw regio:

In de coronacrisis nam de vraag naar personeel over de hele breedte af. In de afgelopen vijf jaar zagen arbeidsmarkt-deskundigen bij het UWV niet eerder zo'n grote afname.

Toch was de vraag naar personeel in 2016 nog minder. "In heel 2016 was de spanning op de arbeidsmarkt nog lager dan in het afgelopen kwartaal", licht Van der Goorbergh toe. "Het verschil met toen is dat na het eerste kwartaal van 2016 de vraag naar personeel weer toenam. Nu zit de arbeidsmarkt in de situatie waarin de vraag afneemt."

De familie Verstappen hangt vandaag aan de lippen van verdachte Jos B.: zal hij eindelijk iets verklaren over wat er in de zomer van 1998 is gebeurd met hun zoon Nicky? "Ze denken dat hij dat niet gaat doen", zegt Peter R. de Vries, vertrouwenspersoon van de familie. "Zijn hele proceshouding wijst daar tot nu toe op. Hij tergt hen daarmee, tart hen."

Verdachte Jos B. houdt sinds zijn aanhouding twee jaar geleden de kaken stijf op elkaar. Daardoor is bij de start van de inhoudelijke behandeling van de rechtszaak vandaag het mysterie rond de dood van Nicky Verstappen nog onopgelost.

De kans is klein dat tijdens deze rechtszaak duidelijk wordt wat er in die laatste uren is gebeurd met het 11-jarige jongetje. Jos B. is niet verplicht om te spreken, zwijgen is zijn recht.

Het dna-materiaal van Jos B. is op meerdere plekken gevonden, op en in de onderbroek van Nicky en op zijn lichaam. Het gaat om contactsporen, zoals speeksel, huidschilfers en haren. Het koppelt B. aan Nicky, maar het zegt verder niks over seksueel misbruik of een mogelijke doodsoorzaak.

"De sporen liegen niet, maar ze vertellen ook niet het hele verhaal", zegt het Openbaar Ministerie. De enige die kan verklaren hoe het dna-materiaal daar terecht is gekomen, is Jos B. zelf.

Zwijgen is een recht

Het enige dat Jos B. zegt, is dat hij niets met de dood en het seksueel misbruik van Nicky Verstappen te maken heeft, verder beroept hij zich op zijn zwijgrecht. Een fundamenteel recht, zo legt hoogleraar strafrecht Lonneke Stevens uit: "Het is er om verdachten te beschermen tegen een enorm overheidsapparaat en ongeoorloofde druk. We willen niet dat er valse bekentenissen onder druk worden afgelegd."

De grote vraag is of Jos B. veroordeeld zal worden zolang hij zwijgt. Naast het dna-bewijs heeft hij de schijn tegen. Hij verdween spoorloos toen het grote dna-onderzoek begon, er is kinderporno bij hem gevonden en hij heeft een pedofiel verleden. Ook was hij een paar uur nadat Nicky dood werd gevonden op de Brunssummerheide en verklaarde hij daar later wisselend over.

Veroordeling?

Het wordt spannend of de rechter hem gaat veroordelen, vertelt hoogleraar Stevens: "Ook al zegt je gezond verstand dat het niet anders kan dan dat hij er wat mee te maken heeft, dat moet je heel precies kunnen bewijzen. Als dat niet lukt, dan is het onvermijdelijk een vrijspraak."

Peter R. de Vries heeft wel een verklaring voor de zwijgzaamheid van B.: "Als hij gaat praten, dan praat hij zich vast."

Toch is De Vries hoopvol gestemd. "We kunnen niet aannemen dat het dna van Jos B. op de binnenkant van de onderbroek van Nicky Verstappen is gewaaid toen Nicky op de Brunssummerheide liep, dat is onmogelijk. Jos B. geeft daarvoor geen verklaring. En ik denk dat de optelsom van alle factoren voldoende is om hem te veroordelen."

Peter R. de Vries is altijd zeer betrokken geweest bij de zaak. Een shirt in zijn werkkamer herinnert hem daar aan.

Als de rechter besluit dat er voldoende bewijsmateriaal is, kan het zwijgen van een verdachte er juist voor zorgen dat er een hogere straf wordt opgelegd. Dan zegt een rechter volgens Stevens: 'U hebt geen enkele uitleg gegeven, geen enkel berouw getoond en dat reken ik u zwaar aan.'

Kluisverklaring

Tijdens talloze inleidende zittingen is door officieren van justitie en rechters bij B. aangedrongen op een uitleg. En dat gaan ze ook tijdens de inhoudelijke behandeling herhaaldelijk proberen. Want B. blijkt een schriftelijke verklaring te hebben opgesteld die in bezit is van zijn advocaat, een 'kluisverklaring'.

Die verklaring wil hij vooralsnog niet geven. "Ik zie het als kaarten achter de hand houden", zegt B. toen de rechter hem daar eerder naar vroeg. Hij heeft nadrukkelijk overlegd met zijn advocaat Gerald Roethof over zijn houding. De advocaat wil voorkomen dat zijn cliënt tegenstrijdige antwoorden geeft, die later tegen hem gebruikt kunnen worden. "Die verklaring komt op het moment dat wij ervoor kiezen", aldus B.

Laatste woord

De advocaat van B. wil aan de vooravond van de rechtszaak niet zeggen of zijn cliënt antwoord gaat geven op vragen of een verklaring gaat afleggen. Op vrijdag 16 oktober is de allerlaatste mogelijkheid voor B. om iets te zeggen. Zoals gebruikelijk in een strafzaak heeft de verdachte het laatste woord. Zonder zijn verhaal blijven de prangende vragen die al 22 jaar leven bij de familie onbeantwoord.