Demissionair minister van Binnenlandse Zaken Rijkaart veroordeelt de bedreigingen en intimidatie waar lokale bestuurders steeds vaker mee te maken hebben. Hij noemt deze acties verschrikkelijk en vindt dat actievoerders "een rode lijn" overgaan.

Ook veroordeelt hij het optreden van PVV-leider Wilders, die zegt dat bewoners de komst van asielzoekerscentra niet moeten accepteren. "Het hele toontje, de setting, is enorm opruiend", zei de BBB-minister in het tv-programma WNL op Zondag. Hij vindt dat Wilders "hele grove uitspraken" doet, "die tegen de randen aan schuren die je aan uitlatingen kan doen".

De PVV-leider reageerde vervolgens op X door te stellen dat Rijkaart een "naïeveling" is met "slappe teksten". "We zijn nog maar net begonnen, maak je borst maar nat."

Handen af

De afgelopen tijd is er veel discussie over burgemeesters, wethouders en andere lokale bestuurders die steeds vaker te maken hebben met bedreigingen en intimidatie. Dat heeft vaak te maken met de komst van asielzoekerscentra. Demissionair minister Rijkaart spreekt over ondermijning van de democratie. "Blijf met je handen af van het bestuur."

De provincie Limburg plaatste dit weekend in de krant een oproep van meer dan 900 bestuurders om te stoppen met "schreeuwen, beledigen, intimideren en bedreigen. We zijn er helemaal klaar mee." De aanleiding voor de advertentie was de beveiliging die burgemeester Scholten uit Venlo moest krijgen vanwege ophef over de komst van een asielzoekerscentrum.

Stoppen

De Limburgse bestuurders, maar ook andere gemeenten in Nederland, willen meer steun uit Den Haag. De twee overgebleven politieke partijen in het huidige demissionaire kabinet, de VVD en BBB, willen stoppen met de spreidingswet die gemeenten verplicht om opvangplekken voor asielzoekers te regelen. Maar deze wet bestaat nog wel en moet dus worden uitgevoerd.

Het kabinet zorgt zo voor een verwarrende dubbele boodschap, vindt ook de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG). Dit wakkert de weerstand aan en maakt lokale bestuurders extra kwetsbaar, zo wordt benadrukt.

De minister erkent dat er sprake is van "een lastige boodschap", maar benadrukt ook dat gemeenten de wet moeten uitvoeren die er nu ligt. "De wet is de wet en daar sta ik achter."

Het kabinet heeft eerder 3 miljoen euro uitgetrokken om raadsvergaderingen veiliger te laten verlopen. Nu komt Rijkaart niet met aanvullende maatregelen; hij doet vooral een morele oproep aan iedereen "om rustig te blijven".

Halfhartigheid

In het tv-programma Buitenhof zei VNG-voorzitter Dijksma dat zij niet alleen van Rijkaart, maar ook van demissionair premier Schoof meer actie verwacht. Ze verwijt het kabinet "halfhartigheid".

Haagse politici keuren de bedreigingen weliswaar af, maar geven tegelijkertijd het signaal af dat er allemaal "dilemma's" zijn. Dat werkt averechts. "Maak beleid, maar zorg dat de mensen in de frontlinie gesteund worden."

Ze vindt de uitspraken van Wilders onacceptabel. "Het is over de rand. Hij luistert niet naar het gezag."

Het dodental door overstromingen en aardverschuivingen na hevige regenval op het Indonesische eiland Sumatra is opgelopen naar 442. Verwacht wordt dat dit aantal nog verder oploopt. In de provincies Noord-Sumatra, West-Sumatra en Atjeh worden 402 mensen vermist.

Grote delen van Indonesië, Maleisië en Thailand worden al een week geteisterd door stortregens die door orkanen worden veroorzaakt. Er vielen 170 doden in Thailand en drie in Maleisië. In de drie landen in Zuidoost-Azië zijn meer dan 4 miljoen mensen door het noodweer getroffen.

Door de overstromingen zijn in Indonesië duizenden mensen ontheemd geraakt:

De overstromingen veroorzaakten aardverschuivingen, beschadigden wegen, sloten delen van het eiland af en legden communicatielijnen plat.

De moeilijke weersomstandigheden en het gebrek aan zwaar materieel bemoeilijken de reddingsoperaties. Hulpgoederen bereiken de zwaarst getroffen stad Sibolga en het district Centraal Tapanuli in Noord-Sumatra ook maar langzaam.

Lokale media tonen beelden waarop te zien is hoe mensen winkels plunderen om aan voedsel, medicijnen en benzine te komen. Lokale autoriteiten melden dat de regionale politie is ingezet om de orde te herstellen.

Helikopters en marineschepen

Elf helikopters zijn een dag na de ramp vanuit Jakarta naar het getroffen gebied gestuurd om hulpgoederen te vervoeren, vooral naar plaatsen die over land niet meer bereikbaar zijn. Dat meldt kabinetssecretaris Teddy Indra Wijaya. Volgens hem wordt het werk regelmatig gehinderd door het onvoorspelbare weer.

De regering heeft beelden gedeeld van militairen die vanuit de lucht goederen droppen. Ook zijn inmiddels vier marineschepen in de haven aangekomen om de distributie verder te ondersteunen.

Na zijn bezoek aan het vrijwel geheel islamitische Turkije reist paus Leo XIV vandaag door naar Libanon. Daar wacht hem een totaal andere situatie. Libanon is een land waar vele religieuze groepen, onder wie moslims, christenen en druzen, al heel lang samenleven.

Christenen vormen ongeveer een derde van de bevolking. Volgens de wet is de president van Libanon altijd een christen, de voorzitter van het parlement een sjiitische moslim en de premier een soenniet.

Het motto van Leo's apostolische reis is "Gelukkig zijn zij die vrede bewerkstelligen". Dat is raak gekozen, want het door oorlog en politieke instabiliteit geteisterde Libanon heeft grote behoefte aan vrede, ook om uit de sociale en economische malaise te komen.

Vanwege de moeilijke veiligheidssituatie bezoekt Leo XIV niet het zuiden van Libanon. Vanaf de zomer van 2024 voerde Israël vooral daar aanvallen uit op de sjiitische beweging Hezbollah. Ongeveer een jaar geleden kwam het tot een staakt-het-vuren, maar precies een week voor de aankomst van de paus werden bij een gerichte Israëlische luchtaanval in een zuidelijke buitenwijk van Beiroet een Hezbollah-commandant en vier anderen gedood.

Hoewel in Zuid-Libanon ook christelijke gemeenschappen zijn die hem graag zouden ontvangen, staat een bezoek van Leo XIV aan die regio dus niet op het programma.

Sommigen wijzen erop dat paus Franciscus op zijn reis naar Irak wel het zeer onveilige Mosul bezocht. Achteraf bleek dat twee aanslagen tegen hem waren verijdeld. Veiligheidsdiensten achten een uitstapje van Leo naar het zuiden nu niet verstandig.

Correspondent Daisy Mohr over de verwachtingen in Beiroet:

"Het zal niemand hier zijn ontgaan dat de paus komt. De stad is versierd, overal hangen posters met teksten om hem te verwelkomen en grote geelwitte vlaggen van het Vaticaan hangen samen met de Libanese vlag aan gebouwen. Morgen en overmorgen zijn vrije dagen, zodat de paus zich gemakkelijk door het land kan verplaatsen.

Libanon heeft veruit de grootste en actiefste christelijke gemeenschap in deze regio. Ook is het de plek waar christenen uit andere landen naartoe vluchten als ze zich niet langer veilig voelen. En dus zijn hier Syrische, Irakese en Armeens- christelijke gemeenschappen.

Paus Johannes Paulus II noemde Libanon tijdens zijn bezoek in 1997 een boodschap, een symbool van vrijheid en pluralisme in een land waar achttien verschillende religieuze gemeenschappen samenleven. Verschillende pausen hebben dit idee sindsdien bevestigd en benadrukten dat Libanon een universele boodschap van vrede en broederschap uitstraalt.

Dat gevoel houden ze hier, ondanks alle spanningen, graag vast en velen zijn dan ook vereerd met dit bezoek. Maar er zijn ook kritische geluiden. Is het logisch voor een land in een ongekende economische crisis om nu miljoenen aan dit bezoek te besteden?"

Net als in Turkije beweegt Leo XIV zich in Libanon op verschillende niveaus: politiek, oecumenisch en interreligieus. De Amerikaans-Peruaanse paus besteedt veel tijd en aandacht aan de geestelijken en gelovigen van de Maronitische Kerk, een Oosters-Katholieke kerk met een eigen liturgie die de paus als geestelijk leider erkent.

De invloed van de maronieten binnen de Libanese maatschappij is groot. De paus bezoekt het graf van monnik en priester Charbel Makhlouf, een heilige die zowel onder christenen als moslims grote verering geniet. Slechts een vijfde van de kosten van het pausbezoek wordt betaald door de kerk in Libanon. De rest komt van Libanese emigranten uit andere delen van de wereld. De Libanees-christelijke diaspora is enorm.

Zonder twijfel zal Leo XIV tijdens zijn bezoek herhaaldelijk spreken over vrede en ontwapening, vanaf het begin kernthema's van zijn boodschap. Velen hopen dat hij, nu hij zo dichtbij is, zich ook zal uitspreken over diplomatiek gevoelige zaken als de situatie in Gaza en Israël.

Voorafgaand aan de afsluitende mis in Beiroet, waar dinsdag 100.000 mensen worden verwacht, brengt Leo een bezoek aan twee betekenisvolle plekken. Geheel in de geest van zijn voorganger Franciscus bezoekt hij eerst staf en patiënten van een door de katholieke kerk gerund psychiatrisch ziekenhuis.

Vervolgens gaat hij naar de plek van de ontploffing in de haven van Beiroet in augustus 2020. Niet voor een toespraak, maar voor een kort gebed en vooral als getuigenis van zijn nabijheid aan de vaak christelijke slachtoffers van de ramp. Ter plekke ontmoet hij enkele overlevenden en familieleden. Na de mis keert hij dinsdagmiddag terug naar Rome.

Correspondent Daisy Mohr: 'Wordt emotioneel moment'

"Het bezoek aan de haven zal voor veel inwoners van Beiroet een emotioneel moment worden. Nog altijd wachten nabestaanden op gerechtigheid en antwoorden. Zeker 220 mensen verloren hun leven, 7000 mensen raakten gewond en een groot deel van de omgeving kwam in puin te liggen.

De paus komt hier met een vredesboodschap en dat zal omarmd worden. Het laatste waar Libanezen op zitten te wachten is een terugkeer naar een volledige escalatie tussen Hezbollah en Israël. We horen dat Hezbollah de paus een brief zal aanbieden; onduidelijk is nog even hoe en wanneer. Velen houden hun hart vast voor wat er hierna komen gaat, de angst is dat het na zijn bezoek bergafwaarts zal gaan.

De christelijke gemeenschap in Libanon voelt zich wel eens vergeten maar één ding is zeker: ze snakken naar vrede, stabiliteit en een beter toekomstperspectief. Zodat niet ook zij hun geliefde Libanon noodgedwongen zullen moeten verlaten zoals zovelen al hebben gedaan."