Oekraïne zat achter de aanval gistermiddag op Russische olietankers in de Zwarte Zee. Dat zegt een bron binnen de Oekraïense veiligheidsdienst tegen persbureaus AP en Reuters. Doelwit van de droneaanval waren de tankers Kairos en Virat. Eerder vandaag kwam Oekraïne met beelden van de aanval, zonder die officieel op te eisen.

Beide vaartuigen zijn onderdeel van de Russische schaduwvloot, die volgens de database van OpenSanctions wordt gebruikt om de sancties tegen Moskou te omzeilen. De schepen voeren onder de vlag van Gambia.

Er brak brand uit op de Kairos toen hij op 52 kilometer afstand van de Turkse provincie Kocaeli voer. De tanker was onderweg vanuit Egypte naar de Russische haven Novorossiejsk. Vervolgens werd de Virat geraakt, op 64 kilometer uit de Turkse kust.

Volgens de Turkse minister van Transport en Infrastructuur, Abdulkadir Uraloglu, zijn 25 bemanningsleden van de Kairos gered door de Turkse kustwacht. Ook de 20 bemanningsleden van de Virat zouden veilig zijn.

Sancties

In januari dit jaar legden de Verenigde Staten de Virat sancties op, gevolgd door de Europese Unie, Zwitserland, het Verenigd Koninkrijk en Canada. In juli legde de EU de Kairos sancties op, gevolgd door Zwitserland en het Verenigd Koninkrijk.

De schepen konden olie ter waarde van bijna 70 miljoen dollar vervoeren.

Oekraïne heeft beelden vrijgegeven waarop te zien is hoe de tankers door zeedrones worden aangevallen:

Het gerinkel van glasscherven die opgeveegd worden, echoot tussen de Kyivse flatgebouwen. Aan een kant zijn de ramen eruit geblazen, aan de andere kant is een zwartgeblakerd gat te zien dat een kamikazedrone heeft achtergelaten.

Schoonmakers met oranje vestjes lopen met emmertjes vol puin op en neer naar een stortbak. Een vrouw die aan het werk is, schiet vol. "Het brengt zoveel pijn, al die mensen die omkomen."

Het leed van de aanval eerder deze week op het eilandje Roesanivka in Kyiv is nog vers. Wat daarna komt, is na bijna vier jaar oorlog een ritueel geworden. Oekraïners ruimen, vegen, en plaatsen geperste houten platen voor de kapotte ramen, zodat inwoners zo goed en zo kwaad als het kan hun leven weer kunnen oppakken. Maar wel in de wetenschap dat twee buurtbewoners zijn gedood.

Aanvallen gaan door

Terwijl de afgelopen tien dagen Oekraïne volop in het nieuws was vanwege onderhandelingen over een mogelijk 'vredesplan' en een corruptieschandaal dat de belangrijkste adviseur van president Zelensky dwong tot vertrek, gaan de Russische luchtaanvallen op steden onverminderd hard door. Afgelopen nacht was Kyiv opnieuw doelwit.

Na middernacht konden inwoners de Oekraïense luchtafweer horen, gevolgd door inslagen van kamikazedrones en raketten die tot aan de vroege ochtend bleven komen. Opnieuw kwamen twee mensen om, tientallen raakten gewond. Voor inwoners van de hoofdstad betekende het de zoveelste slapeloze nacht, die veel mensen in schuilkelders of metrostations doorbrachten.

Op beelden van vannacht valt te zien hoe mensen in Kyiv op straat rennen na het afgaan van het luchtalarm:

Oekraïners snakken naar vrede, dat is ook steeds de boodschap van president Zelensky. Maar wel een vrede die ervoor zorgt dat Rusland niet later de oorlog hervat.

Het desastreuze 'vredesplan' dat de Amerikanen met de Russen hadden opgesteld, is inmiddels aangepast na intensieve onderhandelingen met de Oekraïners. Nog altijd is niet duidelijk wat daar in staat over het al dan niet opgeven van grondgebied en over veiligheidsgaranties.

Weinig hoop

Voor de inwoners van Roesanivka voelen al die gesprekken ver weg, abstract en weinig hoopgevend. "Wij snappen niks van wat nu gebeurt", zegt een man die zijn hond uitlaat. Verder praten over 'al die politiek', daar heeft hij geen zin in.

Twee vrouwen die naar de uitgebrande appartementen kijken en analyseren hoe de flat geraakt is, hebben er ook weinig vertrouwen in. "Niemand vertelt ons de waarheid. We hopen dat we winnen, maar ja", zegt de een. "Wij volgen het nieuws op tv en op de radio", vult de ander aan. "Wat kunnen wij gewone mensen weten? Wij leven in angst en onwetendheid."

Binnen op de zevende verdieping zijn Irina en haar man Taras een uitgebrand appartement aan het leegruimen. Zwartgeblakerd keukengerei en andere huisraad verdwijnen in een grote vuilniszak. De buitenmuur is grotendeels verwoest.

Het is hun flat, maar haar 86-jarige oudtante woonde er, zegt Irina die een foto van een glimlachende vrouw laat zien. "Ze was nog gezond, vitaal en hield van wandelen. Ze genoot van het leven."

De oudtante had volgens Irina tijdens de Tweede Wereldoorlog een Duits concentratiekamp overleefd, om nu hier door een Russische kamikazedrone uit haar bed te worden geblazen en waarschijnlijk te stikken in de rook.

Vanwege de begrafenis en alles wat geregeld moest worden, had Irina weinig tijd om het nieuws te volgen. Maar ze had daar eigenlijk ook geen zin in, zegt ze. "Eerlijk gezegd hebben weinig mensen nog hoop. Een vrede in de nabije toekomst is niet realistisch."

De Russische president Poetin maakte gisteren opnieuw duidelijk dat Rusland niet zal stoppen tot het in ieder geval de hele Donbas in handen heeft. "Als Oekraïense troepen zich terugtrekken uit het gebied dat ze 'bezetten', dan stoppen de gevechten. Als ze dat niet doen, zullen we dit met militaire kracht bereiken."

Uit peilingen blijkt dat een meerderheid van de Oekraïeners nog altijd tegen het opgeven van grondgebied is. Maar het pijnlijke gesprek wordt zeker gevoerd, zegt Irina. "Ik durf het bijna niet te zeggen, maar we kunnen de Donbas beter vergeten. Mensen praten erover, en ik ken zelfs Oekraïners uit de Donbas die zeggen dat de regio maar afgestaan moet worden."

Alleen zou dat voor Oekraïne betekenen dat Rusland opnieuw wegkomt met zijn agressie. En de zorg is dat dit Moskou een veel betere positie zou geven om later weer door te gaan, om nog meer van Oekraïne af te nemen. Die zorg erkent Irina ook. "Toch zeg ik: een slechte vrede is beter dan deze vreselijke voortzetting van de oorlog."

De BoerBurgerBeweging (BBB) doet volgend jaar voor het eerst mee aan de gemeenteraadsverkiezingen (in 29 gemeenten, verspreid over het land). Dat is bekendgemaakt op een partijbijeenkomst in Apeldoorn. Die stond in het teken van de raadsverkiezingen op woensdag 18 maart.

In Friesland doet BBB in acht gemeenten mee, in Noord-Holland in Amsterdam en Hilversum en in Zeeland alleen in Sluis. In Zuid-Holland, Flevoland en Drenthe is er geen gemeente waar BBB zetels probeert te halen.

Zien

Partijleider Van der Plas noemt deelname aan de gemeenteraadsverkiezingen "heel erg spannend". Bij de Tweede Kamerverkiezingen vorige maand ging regeringspartij BBB terug van zeven naar vier zetels.

Erkenning

Zes jaar geleden werd BBB opgericht. De partij is inmiddels vertegenwoordigd in het Europees Parlement, de Waterschappen en de Provinciale Staten. Van der Plas zei in een korte toespraak dat de partij nog jong en in opbouw is.

Er is de afgelopen tijd veel gebeurd binnen BBB. In de Eerste Kamer was de BBB de grootste partij, maar door het overstappen van BBB'ers naar andere partijen is ze nu de op een na grootste.

Vrijdag nog stapte BBB-senator Arie Griffioen over naar D66, omdat hij zich niet in de partijstandpunten van BBB kan vinden. Ook is er teleurstelling over de Tweede Kamerverkiezingen. Maar deze nederlaag stond vandaag niet op de agenda bij BBB.