De Indiase overheid heeft smartphonebedrijven de opdracht gegeven om een verplichte staatsveiligheidsapp te installeren op alle telefoons. De maatregel kan rekenen op kritiek van privacy-experts. Ook is de verwachting is dat fabrikant Apple niet akkoord zal gaan.

Volgens de regering is de app essentieel om "ernstige gevaren" voor de cyberveiligheid te bestrijden. Hij zou Indiërs beschermen tegen cyberdreigingen en moet hulp bieden bij het opsporen van gestolen toestellen. Sinds begin jaar zouden met de app al meer dan 700.000 telefoons zijn teruggevonden.

Het bevel dat op 28 november is uitgevaardigd, geeft smartphonebedrijven 90 dagen de tijd om ervoor te zorgen dat de overheidsapp Sanchar Saathi vooraf wordt geïnstalleerd op nieuwe toestellen. De app kan dan ook niet meer verwijderd worden door gebruikers.

Voor bestaande toestellen moet de fabrikant software-updates naar telefoons sturen. Dat schrijft het ministerie in een bevel naar fabrikanten. Het is niet openbaar, maar ingezien door onder meer persbureaus AP en Reuters.

Zorgen over privacy

"Dit is het begin. Dit is de overheid die kijkt hoe ver ze kunnen gaan", zegt digitale veiligheidsexpert Nikhil Pahwa tegen persbureau AP. "Zodra een overheidsapp verplicht is geïnstalleerd op onze toestellen, wat weerhoudt hen ervan om in de toekomst andere apps te verplichten? Die kunnen worden gebruikt voor surveillance."

Pahwa maakt zich zorgen dat de overheid de app in de toekomst gebruikt voor verdere surveillance. "Telefoons zijn onze persoonlijke ruimte. We willen de keus hebben erop te zetten wat we willen", aldus Pahwa. "De overheid ontneemt ons keuze."

Ook wordt verwezen naar een vergelijkbaar bevel dat in Rusland werd uitgevaardigd in augustus. Daarin stond dat de staatsberichtenapp MAX vooraf op telefoons geïnstalleerd moest worden.

Apple

Naar verwachting zal er ook weerstand komen vanuit technologiefabrikant Apple. Het bedrijf zou interne richtlijnen hanteren die het vooraf installeren van apps van derden op de toestellen verbiedt. Dit geldt ook voor apps van overheden. In het verleden heeft Apple soortgelijke verzoeken van overheden afgewezen.

"Er zal waarschijnlijk worden gezocht naar een middenweg in plaats van een verplichte voorinstallatie", zegt Tarun Pathak van marktonderzoeksbureau Counterpoint tegen Reuters. Zo zouden ze kunnen onderhandelen met het bedrijf over een optie om gebruikers te stimuleren de app zelf te installeren.

Smartphonegiganten Apple, Google, Samsung en Xiaomi hebben nog niet gereageerd op het bevel.

India is een van de grootste telefoonmarkten ter wereld met 1,2 miljard gebruikers.

Oud-staatssecretaris Michel van Hulten is gisteren op 95-jarige leeftijd overleden, meldt zijn zoon aan persbureau ANP. De oud-politicus leed aan uitgezaaide prostaatkanker.

Hij was staatssecretaris van Verkeer en Waterstaat in het kabinet-Den Uyl namens de Politieke Partij Radikalen (PPR), een partij die later opging in GroenLinks.

Van Hulten werd geboren in Batavia, het huidige Jakarta in Indonesië en studeerde sociografie aan de Universiteit van Amsterdam. In 1971 trad hij toe tot de Eerste Kamer, waarna hij anderhalf jaar later overstapte naar de Tweede Kamer. In 1973 werd hij staatssecretaris in het kabinet-Den Uyl.

Tachograaf

Als bewindspersoon voerde hij in 1974 de tachograaf in, toen nog een papieren kaart waarmee rij- en rusttijden van vrachtwagenchauffeurs worden geregistreerd. Dat leidde tot acties waarbij vrachtwagenchauffeurs het registratiekaartje doorscheurden, omdat werkgevers en chauffeurs zonder vast dienstverband het niet eens waren met de opgelegde arbeidsvoorwaarden.

Ook was Van Hulten verantwoordelijk voor de verplaatsing van het hoofdkantoor van de PTT, het huidige PostNL, van Den Haag naar Groningen. In 1979 verliet hij de landelijke politiek omdat hij zich niet kon vinden in de keuze voor Ria Beckers als fractievoorzitter van de PPR. Hij was het bovendien niet eens met de koers van de partij.

Vanaf eind jaren 70 werkte hij ruim tien jaar voor de Verenigde Naties in Mali, New York, Burkina Faso en Maleisië. Vanaf 1994 sloot hij zich aan bij verschillende partijen, zoals D66, de Partij van de Arbeid en de ouderenpartij 50Plus. Voor die partij stond hij in 2011 op de kandidatenlijst voor de Eerste Kamer.

In 2014 deed Van Hulten nog mee met de verkiezingen voor de Europese Parlementsverkiezingen voor ikkiesvooreerlijk.eu, maar de partij kreeg geen zetel.

Aan de vooravond van nieuwe gesprekken met de VS claimt Rusland de fel bevochten Oekraïense stad Pokrovsk volledig in handen te hebben. Oekraïne ontkent dat, en ook experts zetten vraagtekens bij de bewering van het Kremlin. Ze wijzen erop dat het claimen van de overwinning Poetin op dit moment bijzonder goed uitkomt.

Het Russische leger heeft beelden gepubliceerd van het centrale plein in de Oekraïense stad, waar de Russen al meer dan een jaar in een hevige strijd zijn verwikkeld. Te zien is dat militairen ongestoord een Russische vlag ontvouwen. Verder tonen dronebeelden het totaal verlaten en zwaar beschadigde stadscentrum. Het is niet te verifiëren wanneer de beelden zijn gemaakt, maar volgens Rusland was dat gisteren.

Kijk hier het propagandafilmpje:

Het Kremlin bracht ook een propagandavideo naar buiten waarin president Poetin deze ontwikkelingen te horen krijgt. Gekleed in camouflagekleding bezoekt hij een commandocentrum op een onbekende locatie, waar opperbevelhebber Gerasimov hem de update geeft, naar verluidt afgelopen zondag. "Onze troepen hebben de stad Krasnoarmejsk bevrijd", meldt hij, met de Russische naam voor de Oekraïense stad.

"Dit is een belangrijke ontwikkeling, we begrijpen allemaal hoe belangrijk", reageert Poetin. "Dit brengt een uitkomst dichterbij van de taken die we hadden aan het begin van de speciale militaire operatie." Poetin duidt de oorlog in Oekraïne nog steeds aan met die eufemistische Russische benaming.

Of de situatie echt zo gunstig is als de Russen voorspiegelen, valt te betwijfelen. Oekraïne biedt al maanden taai verzet in de stad en militaire experts zien de afgelopen dagen geen significante ontwikkelingen. Russische troepen hebben het grootste deel van de stad in handen, maar in de buitenwijken vinden nog steeds straatgevechten plaats.

De Oekraïense legereenheid in de stad herhaalde vanmorgen tegen persbureau Reuters dat er in het noordelijk deel van de stad nog wordt gevochten, net als de voorgaande weken. Ook president Zelensky, op bezoek in Parijs, ziet geen wezenlijke veranderingen. "Rusland heeft aanvallen uitgevoerd, maar geen succes geboekt. Er wordt zeker nog intensief gevochten in Pokrovsk en elders aan het front."

Rusland noemt dat achterhoedegevechten, maar toch schrijft ook het toonaangevende Institute for the Study of War in zijn jongste analyse nog geen bewijs te hebben gezien dat Russische troepen heel Pokrovsk in handen hebben. "Het Kremlin kan de verovering vroegtijdig hebben aangekondigd - zoals het eerder deed bij andere Oekraïense plaatsen - om de Amerikaans-Russische onderhandelingen in Moskou te beïnvloeden."

Later vanmiddag spreekt Poetin namelijk opnieuw met een Amerikaanse afvaardiging, onder wie toponderhandelaar Witkoff en Trumps schoonzoon Jared Kushner. Het is het eerste gesprek met de Russische leider sinds Oekraïne met Europese bondgenoten significante wijzigingen eiste in Trumps plan van 28 punten.

Ruslandcorrespondent Geert Groot Koerkamp:

"Het is ongetwijfeld niet toevallig dat de beelden van Poetins bezoek in militair tenue aan het commandocentrum op maandagavond werden verspreid, aan de vooravond van zijn gesprek met Witkoff. Ze onderstrepen nog eens wat Poetin al vaker heeft betoogd: dat het Russische leger overal gestaag oprukt en dat Oekraïne niet bij machte is die opmars te stuiten.

Poetin heeft eerder gezegd dat er wat hem betreft twee manieren zijn om de strijd te staken: Oekraïne moet de eigen troepen terugtrekken uit de Donbas. Gebeurt dat niet, dan zal Rusland dat met militaire middelen bewerkstelligen. Poetin heeft het daarbij steeds over de grote verliezen aan mensen en materieel die Oekraïne daarbij lijdt, maar rept met geen woord over de enorme verliezen aan Russische kant. Dat is niet echt een signaal van iemand die zegt: we gaan morgen met de Amerikanen aan de onderhandelingstafel zitten om zo snel mogelijk een eind te maken aan al deze ellende."

Twee weken geleden werd bekend kwam het plan van Trump naar buiten, met daarin voorstellen die verregaande concessies zouden vragen van Oekraïne. Daarin stonden schijnbaar een op een Russische eisen in als het opgeven van Oekraïens grondgebied, het beperken van de legermacht en een verbod op NAVO-lidmaatschap. In overleg met Europese leiders kwam Oekraïne daarna met een tegenvoorstel, waarin meer concessies van Rusland en Amerikaanse veiligheidsgaranties werden geëist.

Het Kremlin zal de geclaimde overwinning in Pokrovsk inzetten bij de ontmoeting met Witkoff vandaag om te beweren dat Oekraïne een verloren strijd voert en beter snel kan instemmen met Trumps 28-puntenplan, is de verwachting. Een uitgebreide reactie op het Europese tegenvoorstel ligt daarbij niet voor de hand: Kremlin-woordvoerder Pesvov liet gisteren al weten terughoudend te zullen zijn met commentaar.

"De megafoonstand is niet bevorderlijk voor succes, en daar zijn wij op uit. Dus we zijn niet van plan de discussie via de media te voeren."

Verwoeste stad

Voor de oorlog was Pokrovsk een stad met 60.000 inwoners, maar bijna de gehele bevolking is inmiddels gevlucht voor het oorlogsgeweld. De stad ligt volledig in puin door de aanhoudende gevechten.

Pokrovsk gold als een strategisch gelegen stad, als kruispunt in toevoerwegen naar het front. Een Russische overwinning hier zou ook een belangrijke stap zijn in de verovering van de Donbas, de Oekraïense regio die Poetin geheel in handen wil krijgen. Oekraïne heeft daarom alles op alles gezet om de Russische opmars hier te stuiten, met enorme verliezen aan beide zijden tot gevolg.