Het gaat iets minder slecht met de grutto, maar de iconische weidevogel van het Nederlandse boerenland is nog lang niet uit de gevarenzone. Dit jaar vlogen meer kuikens uit dan in voorgaande jaren, maar de populatie is nog altijd 11 procent te klein om echt te kunnen groeien.

Voor het veertiende jaar op rij onderzochten de Rijksuniversiteit Groningen en Sovon Vogelonderzoek de grutto, in opdracht van Vogelbescherming Nederland.

Het droge voorjaar hielp de grutto niet: voor kuikens, die afhankelijk zijn van insecten in natte, bloemrijke graslanden, betekent dit minder voedsel. Tussen maart en juni viel er in grote delen van Nederland nauwelijks regen.

Als de jonge vogels dan ondervoed zijn, zijn ze ook nog kwetsbaarder voor roofdieren.

Ook nog hoop

Toch zijn er ook lichtpuntjes voor de grutto. Ondanks de uitdagingen behoren de uitkomsten van het nieuwe onderzoek tot de beste resultaten sinds de meting van 2011.

In Zuidwest-Friesland is er een kleine toename van het aantal grutto's te zien, waarschijnlijk doordat succesvolle broedparen relatief veel kuikens grootbrengen. Dat herstel is mogelijk als het leefgebied groot genoeg is en er genoeg eten in de bodem zit.

De Europese Commissie verplichtte Nederland deze zomer al om meer maatregelen te nemen om de grutto en andere weidevogels beter te beschermen. De Vogelbescherming dringt daarom aan op het zogeheten Aanvalsplan Grutto.

Daarmee moeten stukken land op de lange termijn beter leefbaar worden gemaakt voor de vogels, met een fatsoenlijke beloning voor boeren die daarbij helpen.

"Zonder snelle actie van het Rijk en provincies dreigt de grutto definitief uit Nederland te verdwijnen", waarschuwt de Vogelbescherming.

Een 46-jarige man uit Groningen is veroordeeld tot tbs met dwangverpleging voor het doodsteken van zijn 12-jarige zoon vorig jaar december. De rechtbank ziet de verdachte als volledig ontoerekeningsvatbaar en legt daarom geen gevangenisstraf op. De straf is gelijk aan de eis van het OM.

Het slachtoffer werd op 29 december 2024 met meerdere messteken om het leven gebracht. De jongen woonde in Amsterdam en was op bezoek bij zijn vader Curt E. in Groningen.

De rechtbank spreekt van een verschrikkelijk drama dat zich in de woning heeft afgespeeld. De vader heeft zijn zoon "op afschuwelijke wijze om het leven gebracht door hem vanuit het niets te steken".

Schizofreen

De verdachte heeft bekend dat hij zijn zoon heeft gedood en heeft gezegd dat hij in een psychose zat. Deskundigen hebben de man onderzocht en concluderen dat hij lijdt aan schizofrenie. Zij stellen dat hij volledig ontoerekeningsvatbaar was toen hij zijn zoon aanviel, omdat hij inderdaad in een psychose verkeerde.

De rechtbank neemt deze conclusie over en stelt dat doodslag niet aan de verdachte kan worden toegerekend, schrijft RTV Noord. Daarom is de dood van zijn zoon hem niet toe te rekenen, aldus het vonnis. Wel moet E. de nabestaanden een vergoeding van 40.000 euro betalen voor het leed dat hen is aangedaan.

Videoverbinding

De uitspraak werd via een liveverbinding gevolgd door een deel van de nabestaanden en vrienden. Ook de moeder van de doodgestoken jongen was daarbij aanwezig. De moeder had eerder gepleit voor een levenslange gevangenisstraf voor haar ex-man.

In een reactie laat de familie weten dat ze zich had voorbereid op deze uitspraak. "Het was niet wat wij wilden, maar we zien de uitspraak toch voor een deel als gerechtigheid vanwege de oplegging tbs met dwang en het toekennen van schadevergoedingen." Ze zeggen te berusten in de uitkomst.

Meer betalen voor een pakketje uit China zal mensen niet tegenhouden om te bestellen bij webshops als Temu of Shein. Dat zeggen deskundigen op het gebied van koop en verkoop via het internet. Gisteren werd bekend dat bestellingen uit China die niet meer waard zijn dan 150 euro duurder worden.

Met deze maatregel hoopt het demissionair kabinet het werk voor de douane te verlichten, want die verwerkt elke dag een miljoen van zulke pakketten. Het grootste gedeelte komt uit China. Bestellingen tot 150 euro zijn nu nog vrijgesteld van douanekosten. Binnenkort komt er een toeslag van 2 euro per product, wat op gemiddeld zes euro per pakket neerkomt. Maar volgens e-commerce expert Chantal Schinkels maakt dat helemaal niks uit.

'Online verleiding, daar zijn de Chinezen in afgestudeerd'

"We blijven gewoon bestellen, die hoeveelheid Chinese troep die in Europa terechtkomt gaan we niet tegenhouden met die toeslag." Volgens Schinkels is de verleiding ook te groot. "Die online verleiding, daar zijn de Chinezen in afgestudeerd", zegt ze.

Die websites gebruiken trucjes zoals een aftelklokje bij het product of geven aan dat er nog maar twee op voorraad zijn en doen aanbevelingen op maat. De toeslag die er straks bij komt is ook niet zichtbaar tijdens het online winkelen, want die kosten worden achteraf berekend. Daarom verwacht Schinkels dat de hoeveelheid pakketjes niet zal afnemen.

Afschrikeffect

Daar sluit Dirk Mulder, retaildeskundige bij ING, zich bij aan. "Die producten uit China zijn zo goedkoop dat die 2 euro eigenlijk niet zo heel veel doet." Maar Mulder denkt dat het sommige consumenten wel kan afschrikken. "Als ze achteraf worden geconfronteerd met een toeslag op een product waar ze maar een euro voor hebben betaald, dat ze dan denken, laat dan maar zitten." Prijstechnisch is het verschil tussen Europa en China alleen zo groot, dat hij verwacht dat het effect op lange termijn toch uitblijft.

Binnen Europa wordt er ook gewerkt aan een toeslag op pakketjes uit het buitenland. Zo willen Frankrijk, België en Luxemburg al met ingang van 1 januari een heffing van 2 euro per product invoeren. Als Nederland daarin niet meegaat, kan het zijn dat pakketjes met die eindbestemming alsnog veel meer via Nederland worden verstuurd. "Met de invoering van deze maatregel kun je dat voorkomen", zegt Mulder.

Maar hij vraagt zich wel af of de druk bij de douane hiermee ook naar beneden gaat. Dat geld dat binnenkomt moet worden geïncasseerd, er moet een administratie bijgehouden worden, "dat leidt tot regel- en lastendruk".

Omzeilen

Dat het kabinet nu met een toeslag komt is voor de Chinezen geen verassing. "Zij hebben dit allang zien aankomen", zegt China e-commerce expert John Lin. Chinese bedrijven openen nu ook distributiecentra in Europa zodat de producten vanuit hier verstuurd worden. "De lokale verzending is wel duurder, dat betekent dat linksom of rechtsom de consument gaat betalen. Maar het prijsgat tussen Chinese platforms en Europese is zo groot, dat mensen toch blijven bestellen."

Volgens Lin zijn winkels als Temu en Shein een andere soort spelers. Ze zijn extreem innovatief. Zo laat Shein de kleding door AI ontwerpen. Ze hebben weinig voorraad en hebben daardoor bijna geen ondernemersrisico. "Vanwege die innovatie kun je die bedrijven niet wegzetten als goedkope troep, dat is te simpel. Op innovatief vlak hebben wij de bal laten liggen."

Latere datum

Brancheorganisatie voor expediteurs en logistiek dienstverleners Fenex begrijpt waarom het demissionair kabinet met dit voorstel komt, maar laat in verklaring weten dat de invoering op 1 januari niet realistisch is. Fenex roept dan ook op om een latere datum te kiezen zodat bedrijven zich voldoende kunnen voorbereiden.

Een van die bedrijven die zich al zorgen maakten over de invoering op korte termijn is ViaEurope. Dat bedrijf handelt dagelijks 100.000 pakketjes af, ook afkomstig uit China. Via Europe heeft maandag een kort geding aangespannen tegen het ministerie van Financiën. Het bedrijf geeft aan dat de heffing in strijd is met het Europees recht en zegt dat het te kort dag is. Op 18 december is de uitspraak in deze zaak.