De Oekraïense president Zelensky en de Amerikaanse president Trump zijn begonnen aan hun ontmoeting in Florida. De twee drukten elkaar de hand op Trumps landgoed Mar-a-Lago. Op tafel ligt een plan dat volgens Zelensky kan bijdragen aan een einde aan de oorlog met Rusland.

De Oekraïense president hoopt dat Trump akkoord gaat met veiligheidsgaranties voor Oekraïne en andere onderdelen van zijn 20-puntenplan om de oorlog te stoppen. De ontmoeting volgt op weken van gesprekken tussen Amerikaanse, Oekraïense en Russische onderhandelaars. Oekraïne en Rusland spraken niet rechtstreeks met elkaar.

Voorafgaand aan zijn ontmoeting met Zelensky had Trump telefonisch contact met de Russische president Poetin. Dat gesprek was "goed en zeer productief", aldus Trump op Truth Social, zonder details te verstrekken over de inhoud.

De hoogste Russische buitenlandvertegenwoordiger, Joeri Oesjakov, zegt dat Trump het initiatief had genomen voor het contact en dat het gesprek "een vriendelijke toon" had. Ook is volgens hem afgesproken dat beide leiders elkaar opnieuw spreken na afloop van de ontmoeting tussen Zelensky en Trump.

Gedemilitariseerd gebied

Het plan dat nu in Florida wordt besproken is tot stand gekomen na onderhandelingen met de VS. Er staat onder meer in dat Oekraïne bereid is om zijn troepen uit de regio Donetsk terug te trekken, op voorwaarde dat Rusland dat ook doet bij een vergelijkbaar stuk bezet gebied. Een internationale troepenmacht zou in dat gedemilitariseerde gebied de landen uit elkaar moeten houden.

Verder bevat het plan volgens Oekraïne voorstellen voor een wederopbouwfonds, voor de omvang het leger en voor de mogelijkheid van een EU-lidmaatschap. Als Trump en Zelensky er samen uitkomen, moet ook Rusland nog akkoord gaan. Moskou heeft tot nu toe afwijzend gereageerd op belangrijke punten uit het voorstel.

Te gunstig voor Rusland

Het 20-puntenplan volgt uit het 28-puntenplan dat vorige maand door president Trump werd gepresenteerd. Dat plan viel erg slecht bij Zelensky en zijn Europese bondgenoten, omdat het volgens hen veel te gunstig uitpakte voor de Russen. Zo zou Oekraïne de volledige Donbas-regio moeten afstaan aan Rusland. Dat zou ook gelden voor de gebieden die Rusland niet in handen heeft. Ook zou het Oekraïense leger nog maar uit 600.000 man mogen bestaan.

Zelensky hield de afgelopen dagen nauw contact met zijn Europese bondgenoten, zoals vandaag nog met de Britse premier Starmer. Gisteren sprak hij met onder anderen NAVO-chef Rutte en demissionair premier Schoof. Het is de bedoeling dat hij na het gesprek met Trump opnieuw contact opneemt met de Europese leiders.

Correspondent Verenigde Staten Rudy Bouma:

"De ontmoeting moet het gat dichten tussen het Amerikaanse 28-puntenplan en het huidige Oekraïense 20-puntenplan. Een officiële agenda is er niet, maar Trump vindt het kennelijk belangrijk om Zelensky op zijn vakantieadres in Florida te ontvangen.

Oekraïne dringt al sinds oktober aan op deze ontmoeting. Trump zei daarover dat het alleen zin heeft als Zelensky er bijna uit is met de Amerikaanse onderhandelaars, buitenlandgezant Steve Witkoff en Trumps schoonzoon Jared Kushner.

Zelensky heeft bevestigd dat de VS en Oekraïne het al eens zijn over 90 procent van de voorwaarden. Hij wil van Trump nu een toezegging over de Amerikaanse veiligheidsgaranties. Die moeten overeenkomen met artikel 5 van het NAVO-verdrag: als Oekraïne opnieuw wordt aangevallen, wil het land zeker zijn van Amerikaanse steun."

De afgelopen dagen ging Rusland door met grootschalige aanvallen op Oekraïne, waarbij opnieuw doden vielen. Door een aanval op Kyiv kwam gisternacht 40 procent van de woongebouwen in en rond de hoofdstad zonder stroom te zitten. Voor Oekraïne zijn de aanvallen het bewijs dat de Russische president Poetin niet geïnteresseerd is in vrede.

Trump en Zelensky hebben elkaar het afgelopen jaar meermaals ontmoet. De eerste keer, in februari in Witte Huis, liep voor het oog van de camera's uit op een felle ruzie. In oktober spraken de twee elkaar weer.

In Renswoude heeft de politie ingegrepen tijdens een herdenking van de doodgeschoten wolf Bram. Demonstranten van de Faunabescherming en Animal Rebellion liepen van het gemeentehuis naar het gebouw van de Faunabeheer Eenheid in het dorp.

Daar kregen zij het aan de stok met tientallen buurtbewoners, die zich tegen de demonstratie keerden. De politie kwam daarom met meerdere auto's naar het dorp om de groepen uit elkaar te halen. De demonstranten werden weggeleid door de politie. Volgens RTV Utrecht was de situatie grimmig en werd er ook vuurwerk afgestoken.

Afschotvergunning

Niemand is nog aangehouden, meldt de politie. Volgens Animal Rebellion zijn de betogers erg geschrokken. Een woordvoerder van de actiegroep zei tegen RTV Utrecht dat een man met zijn auto probeerde in te rijden op de betogers. De actiegroep gaat aangifte doen.

Enkelen van de zeventien actievoerders kregen klappen van de tegendemonstranten. Nadat de politie rond 15.30 uur had ingegrepen, keerde de rust terug.

Volgens RTV Utrecht stonden de demonstranten rond een wit kruis, ter nagedachtenis aan probleemwolf GW3237m, ook wel Bram genoemd. Hij werd deze maand doodgeschoten op de Utrechtse Heuvelrug. In juli gaf de provincie toestemming om de wolf af te schieten, nadat eind mei een wandelende vrouw was gebeten door een wolf op landgoed Den Treek in Leusden. Uit DNA-onderzoek bleek dat wolf GW3237m achter de aanval zat.

Vanuit de bijna volledig geautomatiseerde megahaven van het Peruaanse Chancay varen schepen met containers in drie weken van Peru naar China. Vanuit Peru gaan schepen met grondstoffen als ijzer, koper, mineralen, soja en fruit naar China. Omgekeerd komen bijvoorbeeld auto's, computers en allerlei technologie naar Zuid-Amerika.

Havendirecteur Mario de las Casas kijkt vanaf de bovenste etage van het bedrijfspand tevreden uit over de haven die dit jaar operationeel werd, maar nog niet helemaal is afgebouwd. "Uiteindelijk komen hier meer dan tien kades en verschillende terminals. Deze haven heeft de capaciteit voor de grootste schepen ter wereld. Voor ons is het een directe poort naar Azië", zegt hij.

De haven is voor 60 procent in handen van het Chinese staatsbedrijf COSCO (China Ocean Shipping Company) en voor de overige 40 procent van het Peruaanse mijnbedrijf Volcan. Er is meer dan drie miljard dollar geïnvesteerd en bij de haven is een enorm industriepark gebouwd. Het is de eerste haven in de regio waar schepen met een diepte van twintig meter kunnen aanmeren. En er zijn speciale sojaterminals in de haven.

De las Casas is blij met de komst van de megahaven en verheugt zich op de andere ambitieuze plannen van China voor deze regio. Want die liggen al klaar. China wil investeren in een spoorwegennet waardoor ook Brazilië via een spoorlijn directe aansluiting krijgt op de haven van Chancay. "We kunnen dan als regio echt groeien, want dan zijn er veel betere verbindingen. Het is altijd mijn droom geweest dat er een spoornet komt in Zuid-Amerika, omdat we zo nog beter zaken kunnen doen met Azië", zegt directeur De las Casas.

Amerikaanse 'achtertuin'

De Amerikaanse president Trump is dit een doorn in het oog. In de onlangs verschenen buitenlandvisie van zijn regering wordt duidelijk welke plannen Trump heeft met Latijns-Amerika. Hij ziet deze regio als de Amerikaanse 'achtertuin', waarmee hij teruggrijpt op de 'Monroe-doctrine' uit 1823. Daarbij stelde de toenmalige Amerikaanse president James Monroe dat het gehele westelijk halfrond valt binnen de Amerikaanse invloedssfeer.

De sterke Chinese invloed en aanwezigheid in Latijns-Amerika past niet in dat plan en de VS wil de Chinese macht er dan ook indammen. Dat werd het afgelopen jaar al zichtbaar door het uitoefenen van economische druk via sancties en handelstarieven.

Ook de verhoogde militaire aanwezigheid in de regio wordt door experts gezien als een methode om de Amerikaanse greep op de regio te versterken. "De Amerikaanse aanpak is een potentiële dreiging voor deze regio", zegt onderzoeker Leolino Dourado van het Centrum voor China en Azië-Pacific Studies. "We hebben het gezien bij het Panamakanaal: daar heeft Trump problemen mee omdat het volgens hem onder Chinese controle staat. Hij dreigde het daarom in te nemen."

Volgens Dourado was die invloed van China binnen het Panamakanaal niet bewezen maar werd de Amerikaanse druk op de Panamese regering zo groot dat Panama besloot uit het Chinese Nieuwe Zijderouteplan te stappen. ,,In 2026 kan deze Amerikaanse druk in de regio groter worden. Ook voor Peru, waar dan verkiezingen zijn'', aldus onderzoeker Dourado.

Dat de VS zich onder Trump weer volop stort op Latijns-Amerika komt voor veel landen onverwacht. "Jarenlang bemoeide Amerika zich nauwelijks meer met deze regio, terwijl China hier volop investeerde, vooral in de infrastructuur. Er zijn inmiddels wel twintig landen hier met goede handelsbetrekkingen met China", zegt Dourado.

'Chinese kolonie'

In Peru is de aanwezigheid van China goed zichtbaar. Veel winkels verkopen Chinese producten en er wonen veel Chinezen.

Op een overdekte markt in de Chinese wijk koopt de Peruaanse Berta Merino met haar zus bij een Chinese verkoper mierzoete wafels. Voor haar is de band met China belangrijker dan die met de VS. "De meeste investeringen zijn hier van China en het kan ons welvaart geven. Maar we zijn wel een soort kolonie aan het worden van China", zegt ze.

Havendirecteur Mario de Las Casas maakt zich geen zorgen over mogelijke spanningen met Amerika vanwege de Chinese haven. "Ik zou het liefst zien dat Trump ook hier investeert in een spoorwegennet."