"Er was geen keuze. De kinderen werden meegenomen en verloren hun identiteit. Ze kregen een andere naam en verdwenen." Rosalie Talahongva zat op de Phoenix Indian School, een voormalige kostschool voor inheemse kinderen in de hoofdstad van Arizona. Ze is nu beheerder van het bezoekerscentrum in een gebouw van haar vroegere school, en vertelt er verhalen van een onverwerkt verleden.

Minder makkelijk praat ze over de vondsten die de afgelopen maanden zijn gedaan in Canada. Op het terrein van drie voormalige internaten werden in totaal meer dan duizend naamloze graven blootgelegd. Het heeft de geschiedenis van de kostscholen voor inheemse kinderen in heel het Noord-Amerikaanse continent op scherp gezet.

Ook de Amerikaanse regering kondigde een onderzoek aan naar de oude kostscholen. Minister Haaland van Binnenlandse Zaken, zelf Native American, wil net als in Canada gaan vaststellen waar mogelijk verborgen begraafplaatsen zijn op de oude kostschoolterreinen. Het systeem van internaten voor inheemse kinderen was in de Verenigde Staten lange tijd vrijwel identiek aan dat in Canada.

"In dit gebouw zaten vroeger klaslokalen, hiernaast was de eetzaal", vertelt Talahongva terwijl ze richting een kleine expositieruimte loopt die in haar gebouw is ingericht. Er staan vitrinekasten met jaarboeken uit de jaren 60 en 70 en er hangen klassenfoto's aan de muur uit het begin van de 20e eeuw. De gezichtjes zijn overduidelijk van oorspronkelijke bewoners van Amerika, maar de kinderen zijn in westerse kleding gestoken.

"Hun haar werd hier afgeknipt, ze mochten hun eigen taal niet spreken en hun religies werden verboden." Ze vertelt over de tijd waarin haar oma op de school zat, rond 1900. "Zij zat hier twaalf jaar lang en zag in die tijd nooit haar vader en moeder. Mishandeld worden omdat je in je eigen taal sprak, nooit naar huis kunnen, dat was allemaal onderdeel van het leven hier."

De school draaide bijna honderd jaar, van 1891 tot 1990, en was een van de naar schatting 350 van dit soort internaten in de Verenigde Staten. Het doel was wreed en simpel: "Dood de indiaan, behoud de mens", zegt Talahongva. "Dat was de intentie van Amerika's federale overheid. Wij moesten onze identiteit verliezen en opgaan in de westerse beschaving."

Assimilatiepolitiek

Eind mei werden op het terrein van een voormalig internaat in het Canadese Kamloops 215 kinderlichamen gevonden. De graven waren naamloos en de dood van de kinderen is vermoedelijk nooit gedocumenteerd. Canada was in shock, zeker toen bij bodemonderzoek met radarapparatuur op nog twee kostschoolterreinen honderden lichamen werden ontdekt.

Stammen van oorspronkelijke bewoners in Canada waren minder verrast; de verhalen over verdwenen kinderen zijn er bekend. Maar de vondsten roepen wel de vraag op wat Canada nog te wachten staat. Op tientallen voormalige schoolterreinen wordt nog bodemonderzoek gedaan.

"Voor het eerst in de geschiedenis heeft Amerika een minister van inheemse afkomst," zei minister Haaland in een reactie op de vondsten in Canada. "Mijn eigen voorouders ondergingen de assimilatiepolitiek die werd uitgevoerd door het ministerie dat ik nu onder mij heb. Het ministerie dat probeerde onze cultuur, onze taal en onze mensen uit te roeien."

De volle omvang vaststellen

Haaland noemde het onderzoek dat gaat komen moeilijk en pijnlijk. "Nog nooit is alle beschikbare documentatie over het kostschoolprogramma bij elkaar gebracht en geanalyseerd om de volle omvang ervan vast te stellen, en de blijvende gevolgen." Maar de Amerikaanse regering wil dit doen, omdat nog altijd niet alle wonden geheeld zijn, zei Haaland.

Rosalie Talahongva is het daarmee eens, maar met twijfel in haar stem. De schok over de vondsten in Canada en het idee dat ook op de Phoenix Indian School een onderzoek komt, is nog immens. "Dit is heel moeilijk. Want straks doe je inderdaad ook hier een ontdekking, maar dan begint het pas. Wie zijn deze kinderen, bij welke stam horen ze? Dat zijn hele ingewikkelde vragen die mogelijk niet te beantwoorden zijn."

Over de mogelijke betekenis van deze vondsten is Talahongva wel beslist. Dit kan een moment worden waarop het ware verhaal van Amerika's oorspronkelijke bewoners verteld gaat worden, zegt ze. "Als er echt begrip komt in de samenleving over wie wij zijn, over de trauma's die wij met ons meedragen, als die geschiedenis verteld en onderwezen kan worden, dan kan het proces van herstel echt beginnen."

De Israëlische premier Bennett en de Britse minister Raab van Buitenlandse Zaken hebben beiden Iran aangewezen als dader van een aanval op een olietanker bij Oman. Iran ontkent echter alle betrokkenheid en noemt de beschuldigingen ongegrond.

Donderdagavond werd de olietanker Mercer Street getroffen door een explosie. Bij de aanval kwamen twee bemanningsleden om, één uit Roemenië en een uit het Verenigd Koninkrijk. Het schip is van een Japanse eigenaar en vaart onder Liberiaanse vlag, maar wordt geëxploiteerd door een Britse rederij, die eigendom is van een Israëlische miljardair.

Vanaf het voorjaar zijn er meerdere explosies geweest op schepen die een link hebben met Israël in de Golf van Oman, de Arabische Zee en de Indische Oceaan. Niet eerder vielen daarbij ook dodelijke slachtoffers. Ook bij vorige aanvallen werd naar Iran gewezen.

'Boodschap sturen aan Iran'

Volgens Israël en het Verenigd Koninkrijk werd de aanval ditmaal uitgevoerd met een drone, die een gat in romp veroorzaakte. "De Iraniërs die met een onbemand vliegtuig de Mercer Street hebben aangevallen, hadden de intentie een Israëlisch doelwit te raken", reageert de Israëlische premier Bennett nu.

"Het misdadige gedrag van Iran is niet alleen een gevaar voor Israël, maar ook voor de wereldwijde vrijheid van scheepvaart en internationale handel", voegde hij toe. Bennett dreigt met vergelding: "We weten in ieder geval hoe we op onze eigen manier een boodschap naar Iran moeten sturen." In april was er ook een explosie op een Iraans schip, mogelijk als vergelding van Israël.

De Britten reageren bij monde van minister Raab van Buitenlandse Zaken: "Het VK veroordeelt deze onwettige en zinloze aanval. Wij geloven dat dit een gerichte aanval was van Iran en een duidelijke overtreding van het internationaal recht."

Ongefundeerde beschuldigingen

De twee hoogste militairen van Israël en Iran hebben ook contact gezocht met elkaar. In een statement van het Israëlische leger staat dat ze "recente ontwikkelingen in de regio en gezamenlijke uitdagingen met betrekking tot beide landen" hebben besproken.

Iran wijst alle aantijgingen van de hand: "Het is niet voor het eerst dat het zionistische regime dat Jeruzalem bezet zulke ongefundeerde beschuldigingen heeft geuit tegen de Islamitische Republiek Iran", aldus een woordvoerder van het ministerie van Buitenlandse Zaken. "Wie wind zaait, zal storm oogsten."

"Het is net alsof je de open haard aan hebt, die geur ruik je overal", zegt Kemal Deniz vanuit de Turkse stad Alanya. In het gebied woeden sinds donderdag hevige bosbranden, net als in veel andere plaatsen langs de Turkse kust. Deniz uit Lelystad heeft een vakantiehuis in de badplaats, maar komt de laatste dagen niet aan vakantie vieren toe.

Via sociale media bood hij zijn hulp aan aan inwoners en toeristen in het gelijknamige district. "We zijn wel op vakantie, maar we moeten dit doen." Met zijn gezin bracht hij inwoners van de regio naar veilige locaties, maar ook enkele Nederlandse toeristen die niet in hun vakantiehuis kunnen blijven. Zelfs vee mocht mee. "Als mensen ons bellen, gaan we met een grote auto op pad. Alleen mensen en dieren nemen we mee. Laat je spullen achter, zeggen we tegen mensen."

Op ongeveer 10 kilometer van Deniz' vakantiehuis woedt een brand en dat voelt hij aan zijn longen. "Ik ben gezond, maar zelfs ik heb pijn op mijn borst en pijnlijke luchtwegen." Hij is aangedaan door het vuur. "Ik kom hier al twintig jaar en ik hou van de natuur. Maar het is van een prachtig gebied veranderd in een gedoofde open haard, de bomen zijn overal platgebrand."

'Het is onvoorstelbaar'

Twee weken geleden was Deniz met zijn verloofde in de stad Manavgat, bekend van de watervallen. Gisteren kreeg hij dronebeelden opgestuurd van hoe het gebied er nu uitziet. "Het is onvoorstelbaar, het is alleen nog as."

De natuurbranden houden een groot deel van de Turkse Rivièra in zijn greep. Tot dusver kwamen in Turkije zes mensen om en bij de stad Bodrum moesten hotelgasten en personeel halsoverkop per boot worden geëvacueerd. Volgens de autoriteiten is het overgrote deel van de branden inmiddels onder controle. Maar de droogte en sterke wind maken het moeilijk om het vuur in de badplaats Marmaris en Manavgat te doven.

Ook Italië en Griekenland worden nog altijd geteisterd door hevige bosbranden en tropische hitte:

Duizenden mensen in het zuiden en westen van Turkije hebben hun huis al moeten verlaten. "Er zijn veel mensen die door de branden bij familie moeten slapen. Ook zijn veel boeren getroffen. Hun dieren zijn weg, hun huis is weg en hun land is weg. Zij zitten nu zonder inkomen", zegt Deniz.

Rusland, Iran, Oekraïne, Iran en Azerbeidzjan hebben brandweerlieden en blusvoertuigen naar de getroffen gebieden gestuurd. Maar er heerst volgens Deniz veel onvrede over hoe de Turkse autoriteiten de branden hebben aangepakt. "Mensen hier zijn geschrokken en verdrietig. Ze voelen zich machteloos en niet goed geholpen door de Turkse overheid", zegt hij. Velen zijn boos omdat er alleen wordt geblust met helikopters en niet met blusvliegtuigen.

Bij een bezoek aan het getroffen gebied bij Marmaris zei president Erdogan gisteren dat er volop blusvoertuigen en personeel bezig zijn. De Turkse staatsmedia spraken vandaag van "onvermoeibare inspanningen" van de autoriteiten om het vuur te doven. Maar volgens Deniz hadden de autoriteiten veel meer kunnen doen. "Erdogan sprak op televisie geen medeleven uit, hij zei alleen dat Turkije goed bezig was met blussen."

Autoriteiten doen onderzoek naar opzet

In het land is ook commotie ontstaan over de oorzaak van de branden. Experts wijzen naar de weersomstandigheden: de aanhoudende hitte in het Middellandse Zeegebied, de sterke wind en de droogte vormen een gevaarlijke combinatie. De gevolgen daarvan zijn ook in buurland Griekenland zichtbaar: bij het schiereiland Peloponnesos zijn honderden brandweerlieden aan het blussen.

Maar de Turkse autoriteiten onderzoeken of er opzet in het spel is. Sommige politici en regeringsgezinde media suggereren dat de Koerdische organisatie PKK achter de natuurbranden zit, ook al is hier geen bewijs voor.

Deniz hoort om zich heen nog een andere theorie. "Sommige mensen denken dat de overheden de branden veroorzaken, zodat er hotels op die grond gebouwd kunnen worden." Deniz zelf weet het niet precies. "Mensen zijn verward. Maar voor alle natuur die nu weg is, moet groen terugkomen, dat moet gewoon."