Washington blijft zich inzetten voor "de erfenis van gevallenen tijdens de oorlog ongeacht rang of ras", ook op de Amerikaanse militaire erebegraafplaats in het Limburgse Margraten. Maar verhalen over de strijd voor gelijkheid die Afro-Amerikaanse soldaten tegelijkertijd in eigen land en binnen het leger voerden, passen niet langer binnen "de herdenkingsmissie".

Dat zegt de beheerder van de begraafplaatsen, de American Battle Monuments Commission (ABMC), in een reactie op vragen van de NOS.

ABMC is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van 26 Amerikaanse begraafplaatsen en tientallen herdenkingsmonumenten in het buitenland, waaronder dus Margraten. Uiteindelijk gaat Washington ook over hoe de oorlogsslachtoffers daar herdacht worden.

NRC bracht vorige week naar buiten dat de ABMC twee informatieborden over de rol van zwarte soldaten uit de permanente tentoonstelling in het bezoekerscentrum in Margraten had verwijderd.

"De missie van de ABMC is om zorg te dragen voor de gevallenen, hun verhalen te delen en de erfenis van hun dienst en offer te eren", stelt een woordvoerder van de organisatie. "Dat doen wij door verhalen te delen door de lens van de lokale militaire campagnes en door de ervaringen van degenen die hun leven verloren."

De Amerikaanse ambassadeur in Nederland Joe Popolo, tevens campagnedonor van president Trump, bezocht gisteren Margraten. Hij wilde bij zijn bezoek niet praten met de NOS. Wel zei hij in een video op X: "Het eren van de helden die in Margraten begraven liggen, onder wie Afro-Amerikaanse militairen zoals soldaat Willmore Mack, is ons zeer dierbaar. Hun moed, hun offer en hun menselijkheid verdienen het om openlijk, eerlijk en volledig herinnerd te worden."

Strijd van Trump

Maar volledig gebeurt dat in elk geval niet meer, nu de ABMC heeft besloten om persoonlijke verhalen over segregatie en discriminatie van Afro-Amerikaanse soldaten voor, tijdens en na de Tweede Wereldoorlog niet langer uit te lichten. Over die dubbele strijd de strijd tegen de nazi's enerzijds en het gevecht in eigen land anderzijds mag alleen het eerstgenoemde nog verteld worden.

De ontwikkelingen vinden plaats in een tijd waarin Trump de strijd heeft aangebonden met alles wat hij ziet als diversiteit. Zo klaagde Trump eerder al over Juneteenth, de dag waarop de VS de afschaffing van de slavernij herdenkt. "Er zijn te veel vrije dagen, het kost ons land miljarden dollars", zei hij.

Ook de Smithsonians, de federale musea in Washington, moesten het ontgelden. "COMPLEET DOORGESLAGEN", schreef de president op zijn eigen platform Truth Social. "Alles waarover wordt gesproken is hoe verschrikkelijk ons land is, hoe erg de slavernij was." Verhalen van zwarte en vrouwelijke piloten verdwenen eerder al van overheidswebsites na een presidentieel decreet van Trump om wat hij ziet als 'woke' uit te roeien.

'Geen externe instructies'

Bij monde van de woordvoerder sluit de ABMC niet uit dat die nieuwe wind in het Witte Huis een rol speelt bij de beslissing om twee panelen weg te halen. Wel stelt het zelf tot de conclusie te zijn gekomen om de panelen te verwijderen. Een "interpretatie van de behoeften", wordt dat genoemd. "Op geen enkel moment heeft ABMC externe instructies ontvangen om tentoonstellingsinhoud te verwijderen."

ABMC wil niet ingaan op vragen of en hoe er de komende tijd nog aandacht zal zijn voor de offers van Afro-Afrikaanse soldaten in de Tweede Wereldoorlog. "ABMC heeft zich altijd ingezet om de verhalen te delen van de meer dan 10.000 Amerikaanse militairen die op de Netherlands American Cemetery worden herdacht", aldus de woordvoerder.

"Dat blijven we doen doen, ongeacht rang, ras, geslacht of overtuiging. ABMC waardeert de relatie met onze partnerlanden en de sterke betrokkenheid van het Nederlandse volk zeer in onze missie om de Amerikaanse militairen te herdenken die hun leven hebben gegeven in naam van de vrijheid."

Driekwart van alle bushaltes in de provincie Friesland is niet of onvoldoende toegankelijk voor mensen met een beperking. Dat zegt ROCOV, de belangenvereniging van reizigers in het openbaar vervoer. Met ingang van december kunnen Friese gemeenten geld aanvragen bij de provincie om de haltes toegankelijker te maken.

Dat geld kan gebruikt worden om drempels weg te halen en voor wegwijzers voor visueel gehandicapten. Voor het aanpassen van een bushokje wordt 25.000 euro beschikbaar gesteld. In de pot zit 1,2 miljoen euro.

Gedeputeerde De Vries gaat ervan uit dat voor dat bedrag tientallen bushaltes kunnen worden aangepast. "Wij willen graag dat iedereen met de bus kan", zegt De Vries. "Onze bussen zijn al goed toegankelijk. Het is nu zaak om de haltes zo aan te passen dat ook mensen met een rolstoel of een andere beperking goed kunnen in- en uitstappen."

Proefritten

Uit onderzoek van reizigersvereniging ROCOV en hogeschool Van Hall Larenstein bleek eerder al dat een ruime meerderheid van de bushaltes in de provincie niet goed toegankelijk zijn voor mensen met een handicap.

Volgens het VN-verdrag Handicap zijn de provincies of vervoersregio's verplicht om voor 2040 alle haltes toegankelijk te maken.

Gedupeerden aan het woord

Omrop Fryslân sprak met mensen die vanwege hun handicap geen gebruik kunnen maken van de bus.

Voor Eddy de Vries uit Drachten is het moeilijk om in de omgeving van zijn woonhuis de bus te pakken. Het perron van de bushalte is in zijn geval te hoog en te smal voor een oudere reiziger met wandelstok. Een breder perron met minder hoogteverschil zou in dit geval al helpen.

Mensen die in een rolstoel zitten hebben er weer belang bij dat reizigersinformatie niet te hoog hangt. Voor slechtzienden ontbreken op dit moment nog bij veel bushaltes de geribbelde tegels die hen de weg wijst.

Volgens gedeputeerde De Vries staan verschillende Friese gemeenten al in de startblokken om subsidie aan te vragen voor beter toegankelijke bushaltes. "Ik weet dat sommige gemeenten al een aanvraag klaar hebben liggen."

De Vries hoopt dat het door de nieuwe regeling in de toekomst makkelijker wordt voor mensen met een handicap om de bus te pakken. "Het gaat er ons om dat zoveel mogelijk mensen de bus kunnen pakken."

Een Belgische rechtbank heeft een 31-jarige man veroordeeld tot 3,5 jaar cel voor het ernstig mishandelen van een man op een homo-ontmoetingsplaats. Dat deed hij in zijn woonplaats Lommel, net over de grens bij Eindhoven.

In augustus vorig jaar sloeg hij een man in een roze badpak meermaals bewusteloos. Hij filmde alles en deed intussen ook homofobe uitspraken, schrijft de VRT.

De Vlaming zei in de rechtbank dat het geweld niks met de geaardheid van het slachtoffer te maken had. Hij beweerde dat de man iets tegen hem riep, waarna hij de man klappen gaf.

De rechtbank hecht geen geloof aan de verklaring en noemt het overduidelijk dat de man handelde "uit misprijzen voor de seksuele geaardheid van het slachtoffer".