Het vliegverkeer in India heeft last van de uitbarsting van de vulkaan Hayli Gubbi, 4000 kilometer verderop in Ethiopië. Verschillende vluchten zijn uitgevallen of liepen vertraging op.

De Hayli Gubbi barstte gisteren voor het eerst in mensenheugenis uit. Het was zeker 12.000 jaar geleden dat het voor het laatst gebeurde. Door de uitbarsting werd een wolk as de atmosfeer in gestoten tot een hoogte van 14 kilometer. Die trok weg naar het noordoosten, richting het Midden-Oosten en India.

Gisteren en vandaag annuleerden Air India en andere luchtvaartmaatschappijen meerdere internationale vluchten, onder meer naar New York en Dubai. Ook enkele binnenlandse vluchten vielen uit.

Het was volgens de maatschappijen te gevaarlijk om door de wolk met as-deeltjes te vliegen. Vliegtuigen die dat niet hadden kunnen voorkomen, vielen uit, doordat er extra inspecties moesten worden uitgevoerd. De wolk trekt momenteel weg richting China.

Weer bedaard

In 2010 leidde een uitbarsting van de IJslandse vulkaan Eyjafjallajökull tot een wekenlange verstoring van het vliegverkeer over de noordelijke Atlantische Oceaan. Doordat de vulkaan veel as en rook de atmosfeer in spuwde, moest het vliegveld van het eiland geregeld worden gesloten.

De vulkaan in Ethiopië is inmiddels weer bedaard. In de directe omgeving van de uitbarsting wonen ongeveer 9000 mensen. Er zijn geen meldingen binnengekomen van slachtoffers of schade in het gebied.

Kijk hier naar beelden van de uitbarsting :

Het aantal weggebruikers en vliegtuigpassagiers is het afgelopen jaar gegroeid en ook het gebruik van de elektrische fiets stijgt. De verwachting is dat die groei de komende jaren zal doorzetten. Over de groei van het ov bestaat minder zekerheid.

Dat blijkt uit het Mobiliteitsbeeld 2025 van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM). Dat brengt in beeld hoe het vervoer van mensen en goederen in Nederland zich de afgelopen 10 jaar heeft ontwikkeld en komt met scenario's voor de toekomst.

Beleidsmakers van de overheid en andere organisaties nemen beslissingen op basis van het Mobiliteitsbeeld. Zo besluit de overheid op basis van deze cijfers of er bijvoorbeeld bezuinigd gaat worden op het ov.

Schiphol blijft groeien

Het afgelopen jaar waren er 76,2 miljoen luchtvaartpassagiers die van, via of naar een Nederlands vliegveld reisden. Dat was een toename van bijna vijf miljoen mensen ten opzichte van het jaar ervoor, maar er wordt nog steeds minder gevlogen dan voor de coronapandemie. In 2019 deden 81,2 miljoen vliegtuigpassagiers een Nederlandse luchthaven aan.

De afgelopen jaren is veel te doen geweest over de impact van het vliegverkeer op Schiphol. De luchthaven heeft onlangs bekendgemaakt tien miljard euro te investeren, omdat verwacht wordt dat het aantal passagiers groeit. Onderzoeksinstituut KiM houdt rekening met 91 miljoen vliegtuigpassagiers in 2030.

Meer autokilometers

In tegenstelling tot het vliegverkeer ligt het weggebruik al wel hoger dan voor de coronapandemie. In totaal hebben Nederlanders met een gemotoriseerd voertuig 137,5 miljard kilometer afgelegd. Het is voor het eerst dat het cijfer hoger ligt dan voor corona.

Het grootste deel van deze kilometers is gemaakt met een personenauto. Het KiM verwacht dat de Nederlander de komende jaren vaker met de auto de weg op gaat, tot ongeveer tien procent meer.

Fietsers zijn niet meegenomen in het onderzoek van het instituut, omdat er geen cijfers over bekend zijn. Er is wel geconstateerd dat Nederlanders steeds vaker op een elektrische fiets stappen en dat waarschijnlijk ook vaker gaan doen, terwijl ruim tien procent minder gefietst zal worden op een normale fiets.

Trein, bus, tram en metro

De cijfers over het ov zijn diffuus, vanwege de verschillende vervoersmiddelen. Vorig jaar namen Nederlanders vaker de trein dan het jaar ervoor, maar het is onzeker of die groei doorzet, zegt het KiM.

De verwachting is dat Nederlanders wel vaker de trein gaan pakken, maar in twee van de drie geschetste scenario's verwacht het instituut voor de bus, tram en metro juist een daling van het aantal passagiers. Het KiM zegt dat dit deels te wijten is aan de aangekondigde bezuinigingen, ook al zijn die voorlopig van de baan.

De verdachte van de moord op de 17-jarige Lisa uit Abcoude wilde vandaag niets zeggen in de rechtbank in Amsterdam. Het Openbaar Ministerie presenteerde daar veel bewijs tegen hem.

Vanochtend was de eerste zitting in het proces tegen de vermoedelijk 22-jarige Chris J. uit Nigeria. Hij is een asielzoeker zonder documenten die niet zeker weet hoe oud hij is en hoe hij precies heet.

Het Openbaar Ministerie zette uiteen hoeveel bewijs er is dat Chris J. in augustus Lisa heeft gedood met een mes, toen ze met de elektrische fiets onderweg was van Amsterdam naar Abcoude. Vijf dagen eerder heeft hij volgens het OM ook een vrouw verkracht in Amsterdam. Chris J. fietste op dezelfde zwarte fiets met witte voorvork en zijn DNA is bij beide slachtoffers aangetroffen.

Volgens de officier van justitie blijkt uit onder meer camera- en telefoongegevens dat de verdachte Lisa rond 04.00 uur 's nachts heeft achtervolgd bij Duivendrecht, haar de berm in duwde en daarna in een sloot. Het meisje belde 112 en vertelde dat de dader was weggefietst.

Vervolgens hoorden de meldkamermedewerkers gegil. De officier van justitie vermoedt dat Chris J. na een paar minuten is teruggefietst en Lisa toen met een keukenmes heeft neergestoken. Het mes werd later gevonden in een kluisje in het asielzoekerscentrum waar hij verbleef.

Op het lichaam van Lisa zaten DNA-sporen van de verdachte, net als op persoonlijke spullen van Lisa die verderop werden teruggevonden. Chris J. werd een dag na de moord aangehouden vanwege de eerdere verkrachting, maar al snel was volgens het OM duidelijk dat hij ook de dood van Lisa op zijn geweten heeft.

Beladen dag

De rechtbank benoemde dat het voor de familie van Lisa een zeer beladen dag is. De nabestaanden waren aanwezig in de zittingszaal. Voor publiek was een aparte zaal ingericht.

De verdachte, een kleine brede man in zwarte trui, was ook aanwezig. Toen de rechtbank vroeg of hij iets wilde zeggen, schudde hij van nee.

"Vandaag is voor ons een intens emotionele dag", laten de nabestaanden weten in een schriftelijk reactie. "Het verlies van Lisa is immens groot. De steun van onze naasten en van iedereen die aan ons denkt, geeft ons veel kracht."

Verkrachting

Vijf dagen voor de moord op Lisa heeft Chris J. volgens het OM aan de Weesperzijde in Amsterdam een 30-jarige vrouw verkracht. Zij werd aangevallen op een fietspad, een gebroken kaak geslagen en een uur lang misbruikt.

Camerabeelden waarop de specifieke fiets te zien was, leidden de politie naar een asielzoekerscentrum in Amsterdam-Zuidoost. Daar werd Chris J. herkend. Na de moord op Lisa vond de politie ook een grijze trui van de verdachte, waarop het DNA van beide slachtoffers zat.

Stemmen

Chris J., die zichzelf overigens Desmond noemt, zegt zich niets te kunnen herinneren van wat er is gebeurd. "Hij ontkent niet, maar geeft aan dat hij zich van bepaalde periodes niets kan herinneren en dat hij stemmen hoort in zijn hoofd", zei de officier van justitie.

"Die stemmen geven hem soms opdrachten om dingen te doen, vooral 's nachts", zei zijn advocaat Emile van Reydt. "Hij kan zich dan niet herinneren wat hij heeft gedaan en wat de stemmen zeiden."

Chris J. wordt binnenkort opgenomen in het Pieter Baan Centrum voor onderzoek. De zaak gaat in februari verder.