De opvallendste en zo niet belangrijkste coronaregel, anderhalve meter afstand houden, wordt geschrapt en verandert in een advies. De coronapas met QR-code doet zijn intrede en dat is een dag voor de invoering het gesprek van de dag. "Ik denk dat het heel onwennig is en heel erg wennen ook. Na zo'n lange tijd afstand houden en dan ineens weer dicht bij elkaar mogen zitten", vertelt een vrouw vanochtend in een Leusdense sportschool. "Ik ben er altijd op rustige momenten maar voor de sportschool zelf is het natuurlijk top dat het allemaal weer op grote capaciteit mag."

Alles bij het oude

Je zou daarom verwachten dat ze bij Theo Meijer Sport Leusden druk bezig zijn met de voorbereidingen voor de grote dag, maar niets is minder waar. "Bij ons is alles op afstand en dat houden we voorlopig ook nog even zo. We willen graag met iedereen rekening houden. Het is denk ik makkelijker om anderhalve meter afstand te houden in plaats van dat we teruggaan en alles laten varen. Want we zijn er al ruim anderhalf jaar aan gewend", vertelt Rody Meijer, zoon van de baas.

Met die coronapas en bijbehorende QR-code zijn ze bij de sportschool veel drukker. Want als je sport heb je hem niet nodig, maar zodra je bij de bar een drankje wil doen na je training weer wel. Kortom, de regel is volgens Meijer heel omslachtig en lastig mee om te gaan. Daarom gaat hij er niet naar vragen. "Voorlopig nog niet bij ons. Nee, we vinden het lastig dat het met het sporten allemaal kan en dat we daar (red. horeca) dan moeten controleren. We vinden het gewoon moeilijk."

Leden van zijn sportschool snappen dat wel: "Ik zit in het bestuur van de golfvereniging en wij lopen tegen precies hetzelfde aan", zegt een man op een loopband. "Niemand snapt het."

Party party

Bij restaurant en feestlocatie De Mof in Leusden weten ze eigenlijk ook nog niet echt wat ze nou met de versoepelingen aan moeten. Reden voor blijdschap of toch juist niet? "Ja en nee, er is natuurlijk een hoop weerstand. De één zegt: laten we die anderhalve meter afstand erop houden en haal die check er maar vanaf. Maar er zijn ook een hoop mensen die niet getest of gevaccineerd willen worden. Dus ja, er is een beetje een tweesplitsing in Nederland", vertelt eigenaar Bart-Jan van de Weide.

En hoe ga je daar als eigenaar van een horecazaak dan mee om? Van de Weide heeft toch maar besloten om te controleren. Om de simpele reden dat hij na de moeilijke coronatijd, het niet nog moeilijker wil krijgen. "We gaan het zekere voor het onzekere nemen. Wij gaan de mensen bij de ingang de QR-code afnemen en dan hoeven we niet meer de check bij de toiletten te doen. Wij doen maar wat de wet ons voorschrijft, of we het er mee eens zijn is een tweede. We nemen het maar voor lief."

Het liefst ziet hij alles weer zo worden als vroeger, terug naar het oude normaal: "Dat je gewoon weer kan doen waar je je vak voor bent begonnen, gastvrijheid bieden en niet mensen allemaal moeten gaan controleren."

Scannen

Bij het Beauforthuis, een klein muziektheater met aansluitende horecagelegenheid in Zeist, verwachten ze niet zoveel van de versoepelingen te gaan merken. "Mensen zitten hier op een heel groot terras, dus wij merken er niet zoveel van. Ik ben wel blij met de versoepelingen maar voor ons maakt het niet zoveel uit", zegt directeur Lidwien Vork.

Ze zijn op dit moment bezig om het terras te vergroten zodat ze er nog meer mensen kunnen ontvangen. Want hoe meer mensen er buiten genieten van een drankje en een hapje, hoe minder gezeur er binnen kan ontstaan. "Het ziet er hier een beetje festivalachtig uit. We proberen een sfeer te creëren dat corona helemaal niet bestaat. We hebben ons er altijd op gericht om niet zo'n corona-sfeertje te creëren. Dit is gewoon een hele goede mogelijkheid dat je hier onbevangen zijn kan."

Coronapas

En dan nog even terug naar de coronapas die je nodig hebt om toch naar de wc te gaan als je buiten op het terras zit. Vork: "Wij hebben het grote geluk dat die toiletten bij ons aan de buitenzijde zitten. Dus je hoeft helemaal niet naar binnen. Je kan echt buiten naar de toiletten hier."

Dat is wel een grote opluchting voor het Beauforthuis, want ook daar heeft coronavirus er aardig ingehakt vertelt Vork. "Ik word er ontzettend moe van. Iedereen heeft een mening en iedereen weet het beter. Over het algemeen heb ik wel mijn woordje klaar maar nu heb ik gewoon geen mening. Ik probeer gewoon het leven zo aangenaam mogelijk te maken."

En daarom wordt de heropening van het kleine muziektheater vanaf morgen dan ook voorzichtig aangepakt. "Wij voelen ons er comfortabel bij omdat toch een beetje rustig aan te pakken, dus wij gaan naar 75 mensen. En we merken ook bij het publiek dat ze wat huiverig zijn, dus we houden graag lekker nog een beetje ruimte."

Bij het Utrechtse TivoliVredenburg willen ze het juist weer groots aanpakken. Ze balen er eigenlijk van dat ze vanaf morgen voor 75 procent open mogen en niet voor de volle 100 procent.

"Ik kan het me bijna niet voorstellen maar ik heb heel veel zin om te zien hoe morgen hier vijfhonderd man uit z'n dak gaat", zegt woordvoerder Charlotte Waskowskij. "Het kost wel meer tijd. Normaal gesproken scannen we alleen een ticket maar nu moeten we een QR-code scannen, een legitimatiebewijs checken en daarna nog het toegangsticket scannen. Dus het kost wel meer tijd per bezoeker." TivoliVredenburg heeft extra personeel ingezet om te zorgen dat alles goed doorloopt.

Meer lezen over het coronavirus in de regio? Alle verhalen en de gevolgen voor de provincie Utrecht hebben we verzameld op deze plek.

"De laatste keer dat we hebben geteld was in de winter van 2014", vertelt de Utrechtse Albert de Jong, van Sovon. "Toen waren het er net geen tienduizend. We denken dat het er inmiddels wel meer dan twaalfduizend zijn."

Maar hoe ga je te werk als je alle halsbandparkieten wilt tellen? "We tellen op de slaapplaatsen", vertelt De Jong. "Ze hebben namelijk gedeelde slaapplaatsen, vaak in bomen in de buurt bij water." Die kun je herkennen aan dat de parkieten er 's avonds in groepjes naartoe vliegen. "En aan de poepjes natuurlijk", aldus De Jong.

Ontsnapt uit de privécollectie

Het vogeltje is een exoot: het beestje komt oorspronkelijk niet voor in Nederland. Hoe is ie hier dan terecht gekomen? "Eind jaren 60 doken de eerste halsbandparkieten op in Amsterdam en Den Haag", zegt De Jong. "Waarschijnlijk zijn die vogels toen ontsnapt uit privécollecties van mensen."

Het kan ook zijn dat ze met een schip mee zijn gekomen uit India, waar ze oorspronkelijk vandaan komen. "We weten het niet helemaal zeker. Maar de vogels wisten zich in ieder geval behoorlijk goed te vestigen in de Randstad. Vooral sinds de eeuwwisseling zijn ze behoorlijk in aantal toegenomen."

Dat heeft te maken met het feit dat Nederland steeds mildere winters kent. Het is daarom goed toeven in Nederland voor het vogeltje. Al helemaal in de steden, waar genoeg bomen met noten en zaden staan, en ze vaak ook nog worden bijgevoerd.

In onze provincie zitten ze vooral in de stad Utrecht en de dorpen daaromheen, zoals De Meern, Nieuwegein en De Bilt. Bekende slaapplekken zijn bijvoorbeeld de Rode Brug en de Billitonkade. Rond februari zal de uitkomst van de telling bekend worden gemaakt.

Het is niet de eerste keer dat er een dier ontsnapt in het Amersfoortse dierenpark. Eind vorig jaar ontsnapten twee chimpansees. De twee apen werden uit voorzorg doodgeschoten omdat ze "imponerend gedrag" vertoonden. Vorige maand ontsnapten twee wolven via een kuil uit hun verblijf.

Incident

Deze keer gaat het om een geheel andere situatie, verzekert de woordvoerder van de dierentuin. "Het ligt wat genuanceerder. Het dier is maar een paar minuten buiten het verblijf geweest. De verzorgers hebben het dier met een klein spreekwoordelijk zetje weer terug in het verblijf gekregen", zegt de woordvoerder tegen EenVandaag.

Het beest is bovendien niet in het bezoekersgebied geweest. "Het dier stond vlak naast het verblijf, in het gebied waar alleen verzorgers kunnen komen." Bezoekers waren er überhaupt niet, want het park was vanwege corona gesloten toen de hyena ontsnapte.

Volgens de woordvoerder was het een incident, en is er nog altijd geen sprake van een structureel probleem. "Ik snap dat sentiment. Maar al onze hokken voldoen aan de richtlijnen. We kunnen nooit 100 procent uitsluitend dat dit soort incidenten zich voordoen."

Een tijd geleden

Toch is het de derde keer in een jaar tijd dat er een dier uit het verblijf ontsnapt. Wat voor maatregelen neemt het park om dit soort situaties in de toekomst te voorkomen? "We onderzoeken momenteel hoe dit heeft kunnen gebeuren. Als dierentuin proberen we de processen om de dieren in de gaten te houden altijd te perfectioneren."

Volgens de woordvoerder heeft het incident met de hyena geen effect gehad op de stemming onder het personeel. "Het is alweer een tijd geleden. En bovendien is het dier maar heel even buiten het hok geweest." De hyena vormde geen groot gevaar voor het personeel, aldus de woordvoerder.

Vandaag is het zover: de anderhalvemeterregel wordt losgelaten en ook het thuiswerkadvies verdwijnt. Daar staat tegenover dat een coronatoegangsbewijs (CTB) nodig is voor de meeste horeca en voor evenementen.

Iedereen vanaf 13 jaar moet nu een coronapas laten zien in alle horecagelegenheden, behalve in afhaalrestaurants. De Kamer dwong vorige week ook af dat zo'n QR-code niet nodig is op terrassen. Bezoekers van terrassen moeten wel een CTB laten zien als ze binnen naar de wc willen.

Ook bij evenementen, festivals, concerten en professionele sportwedstrijden moet de coronapas worden getoond. Dat geldt ook voor kunst- en cultuurinstellingen, zoals bioscopen en theaters.

Het CTB geldt als bewijs dat mensen zijn gevaccineerd, onlangs negatief getest of hersteld zijn van covid-19. Mensen zonder coronapas kunnen zich gratis laten testen voor een QR-code waarmee ze toegang kunnen krijgen. Gemeenten hebben hiervoor extra geld gekregen van de overheid.

Horeca-uitbaters en organisatoren van evenementen en sport- en cultuuractiviteiten moeten de coronapas samen met het identiteitsbewijs controleren. Daarvoor wordt de app CoronaCheck Scanner beschikbaar gesteld.

Sluitingstijd

Het maximale aantal bezoekers en de verplichte sluitingstijd wordt afgeschaft voor evenementen buiten en voor evenementen binnen met een vaste zitplaats.

Supporters in (voetbal)stadions mogen vanaf dit weekend met onbeperkte aantallen naar binnen, als ze een coronapas kunnen laten zien. Dat betekent dat de eredivisiewedstrijd Willem II-PSV, de komende middag om 16.30 uur, de eerste kan zijn voor een uitverkocht huis in ruim anderhalf jaar.

Bij evenementen binnen zonder vaste zitplaats, zoals een concert, mag maximaal 75 procent van de reguliere bezoekers naar binnen. Hier geldt een verplichte sluitingstijd om 24.00 uur.

Ook meerdaagse evenementen zijn weer toegestaan, onder voorwaarde dat bezoekers elke 24 uur hun coronapas laten zien. De horeca kan weer gaan draaien op maximale capaciteit en ook de zitplaatsverplichting vervalt. De sluitingsperiode tussen 00.00 en 06.00 uur blijft wel.

Ook discotheken en clubs mogen weer open, maar tot maximaal 24.00 uur. Voor de nachthoreca en ongeplaceerde evenementen met een capaciteitsbeperking werkt het kabinet aan steunmaatregelen.

Op middelbare scholen, mbo's en in het hoger onderwijs zijn mondkapjes niet meer verplicht bij verplaatsingen binnen het gebouw. Ook vervalt op basisscholen de quarantaineplicht voor hele klassen wanneer één leerling positief test op het coronavirus. Alleen de besmette leerling en eventueel de nauwe contacten van die leerling kunnen dan geen fysiek onderwijs krijgen.

Ook het thuiswerkadvies verdwijnt. De nieuwe slogan wordt: "Thuiswerken als het kan, op het werk wanneer het nodig is". Tot vandaag gold de stelregel: "Werk thuis, tenzij het niet anders kan."

Demissionair minister De Jonge wil ook kijken of er een wetswijziging doorgevoerd kan worden, waarmee de coronatoegangspas in de zorg ingezet kan worden. De Jonge wil zorginstellingen er niet toe verplichten om de pas te gebruiken.

Ook in andere sectoren zou het coronatoegangsbewijs een praktisch middel kunnen zijn, denkt hij. Samen met de vakbonden en de werkgevers wil hij bekijken of dat een optie is.

Nog niet duidelijk is hoelang de coronatoegangsbewijzen zullen worden ingezet. Het kabinet wil rond 1 november een nieuw besluit nemen.

De Nederlandse politie neemt de naam van Amber Alert in Nederland volledig over. Demissionair minister Grapperhaus heeft dat bekendgemaakt in een brief aan de Tweede Kamer.

De politie krijgt voor onbepaalde tijd het exclusieve gebruiksrecht op de namen Amber Alert en Vermist Kind Alert in Nederland. Ook de internetdomeinen, socialemedia-accounts en beeldmerken komen in handen van de politie.

Mensen die Amber Alert volgen, blijven hierdoor meldingen ontvangen. "We zijn blij dat de politie en de minister Amber Alert blijven voortzetten en willen ze ermee feliciteren", zegt Amber Alert-oprichter Frank Hoen. Hij wil niet zeggen of er geld is betaald voor het gebruik van de naam en beeldmerken.

De politie maakte in april bekend te stoppen met Amber Alert en het eigen systeem Burgernet te gaan gebruiken bij vermissingen van kinderen. Dat werd door de Tweede Kamer tegengehouden onder leiding van JA21-leider Joost Eerdmans, die vroeg om een "warme overeenkomst".

Er waren vooral zorgen dat het verdwijnen van de naam nadelig zou uitpakken voor het aantal opsporingen. De overeenkomst met Amber Alert werd verlengd en er werd afgesproken dat de politie voor 1 oktober met het bedrijf overlegd zou hebben over een constructie waarbij de voordelen van Amber Alert zo veel mogelijk blijven bestaan.

Vanaf 23 november worden de Amber Alerts uitgestuurd via Burgernet, het systeem van de politie.

Bij een verkeersongeluk in het Brabantse dorp Sint Willebrord zijn elf mensen gewond geraakt. Tien van hen zijn met ambulances naar ziekenhuizen gebracht.

Bij het ongeluk waren vier auto's betrokken. Een ervan sloeg rond 19.10 uur af op een kruising. Een tweede auto, die in dezelfde richting reed, probeerde tevergeefs uit te wijken maar kon een botsing niet voorkomen. Twee tegemoetkomende auto's kwamen vervolgens in aanrijding met de eerste twee wagens.

Over de toestand van de tien gewonden die met ambulances zijn weggevoerd is niets bekendgemaakt. De elfde gewonde kon op eigen kracht naar huis.

De politie onderzoekt de oorzaak van het ongeluk. Een bergingsbedrijf heeft de vier auto's weggetakeld.