Twee berichten van Donald Trump op zijn eigen Truth Social bleken genoeg om een verkiezing in een ander land te beïnvloeden. Sterker nog, ze bleken illustratief voor zijn beleid voor Latijns-Amerika.

De berichten, verstuurd op vrijdag, gingen over de presidentsverkiezingen in Honduras. "Zullen Maduro en zijn narcoterroristen nog een land overnemen, zoals ze dat hebben gedaan met Cuba, Nicaragua en Venezuela?" schreef Trump, om vervolgens een steunbetuiging te geven aan de rechtse kandidaat Nasry 'Tito' Asfura.

De andere presidentskandidaten Rixi Moncada en Salvador Nasralla werden weggezet als "communisten" met wie de VS niet kan samenwerken. Verder dreigde Trump dat de VS zou stoppen met het financieel steunen van Honduras als Asfura niet zou winnen.

Waar Nasralla in de dagen in aanloop naar de verkiezingen in de peilingen vooropliep, is het Trumps kandidaat Asfura die inmiddels nipt de leiding heeft, met zo'n 60 procent van de getelde stemmen. Analisten in Honduras zeggen dat de uitspraken van Trump een hoop zwevende kiezers op het laatste moment richting Asfura hebben geduwd.

Gratie voor veroordeelde oud-president

Nog opmerkelijker was het tweede bericht van Trump, waarin hij aangaf dat hij gratie zou verlenen aan Juan Orlando Hernández, partijgenoot van Asfura en president van Honduras tussen 2014 en 2022. Hij werd vorig jaar door Amerikaanse aanklagers veroordeeld tot maar liefst 45 jaar cel vanwege de smokkel van ruim 400 ton cocaïne naar de VS.

Tijdens Trumps eerste termijn kon Hernández het goed vinden met de Amerikaanse president. Amerikaanse diplomaten zagen hem in die periode als een noodzakelijk kwaad, een broodnodige maar verre van onschuldige bondgenoot in de regio.

In januari 2022, toen de termijn van Hernández erop zat, besloten aanklagers in de VS echter een voorbeeld te stellen en de beruchte 'narcopresident' te vervolgen. Nog geen drie weken later werd hij opgepakt en uitgeleverd.

De rechtszaak tegen Hernández gaf een ontluisterend beeld van hoe hij jarenlang had gefunctioneerd als spil in een netwerk dat Zuid-Amerikaanse cocaïne via Honduras naar de VS smokkelde. De miljoenen aan steekpenningen die hij daarbij inde, onder meer van de beruchte Mexicaanse drugsbaas 'El Chapo', gebruikte Hernández volgens aanklagers om zijn verkiezingscampagnes te financieren. Een opvallend detail aan de rechtszaak tegen Hernández is dat een deel van de cocaïne die naar de VS werd gesmokkeld, naar Honduras kwam vanuit Venezuela.

Druk op Maduro om af te treden

Het is Venezuela waar de regering-Trump sinds zijn terugkeer de pijlen op heeft gericht. Onder dezelfde beschuldigingen waar Juan Orlando Hernández 45 jaar voor kreeg in de VS, is voor de kust van het Zuid-Amerikaanse land een enorme troepenmacht opgebouwd. En waar de Hondurese oud-president ruim een jaar na zijn veroordeling gratie krijgt van Trump, wordt de Venezolaanse leider Nicolás Maduro onder druk gezet om te vertrekken.

Trump bevestigde zondag al Maduro in de afgelopen week direct te hebben gesproken. Volgens de Miami Herald zou Trump in dat gesprek gezegd hebben dat hij alleen veilig doorgang uit Venezuela zou krijgen als hij onmiddellijk zou aftreden. Maduro zou dit hebben geweigerd. Sindsdien is de spanning rond het land verder opgelopen. Trump schreef dit weekend dat het luchtruim van Venezuela voorlopig gesloten is.

In Venezuela hield Maduro maandag een rally met aanhangers van zijn regime, waarin hij waarschuwde dat het land verdedigd zou worden tegen een militaire dreiging. "We bereiden ons voor om ons land, onze soevereiniteit en onze waardigheid te verdedigen", zei hij in de hoofdstad Caracas. Ook benadrukte hij dat de VS zich niet met zijn land moet bemoeien.

Beleid Trump in Latijns-Amerika

Maar bemoeien met landen in Latijns-Amerika is iets wat de VS sinds de tweede termijn van Trump veel meer doet dan onder president Biden het geval was. Een bemoeienis die loopt langs de scheidslijn van het politieke spectrum.

Zo worden de mensenrechtenschendingen die onder het bewind van Nayib Bukele in El Salvador worden gepleegd niet meer genoemd in het jaarlijkse rapport van het ministerie van Buitenlandse Zaken. Bukele is een van de loyaalste bondgenoten van Trump in de regio.

Een andere bondgenoot, president Javier Milei van Argentinië, kon ook op een helpende hand van Trump rekenen toen hij er bij de tussentijdse verkiezingen in Argentinië slecht voor stond. Trump stelde dat een economisch steunpakket voor Argentinië afhankelijk zou worden gemaakt van de uitslag van die verkiezingen.

Het is wat Amerikaanse media inmiddels de Donroe Doctrine noemen, een verwijzing naar Trumps voornaam en de Monroe Doctrine, de buitenlandstrategie die decennialang leidend was voor de VS in Latijns-Amerika. Een doctrine gestoeld op het uitgangspunt dat heel Latijns-Amerika eigendom is van de VS. Daarbij zijn er voordelen voor bondgenoten van Trump en afstraffingen voor wie het waagt om zich tegen de Amerikaanse president te keren. Het is een buitenlandbeleid dat zijn sporen in Latijns-Amerika opnieuw decennialang kan nalaten.

In de VS is een discussie opgelaaid over een aanval op een boot uit Venezuela in september. Het Witte Huis zegt dat het bevel voor die aanval niet van de regering kwam, maar van het leger.

De boot, waarvan de bemanning werd verdacht van drugssmokkel, werd op 2 september vanuit de lucht aangevallen. Dat soort aanvallen heeft de VS vaker gedaan de afgelopen maanden, ondanks kritiek uit binnen- en buitenland.

De kritiek zwol afgelopen weekend verder aan toen er nieuwe informatie bekend werd over de aanval van 2 september. Na de eerste explosie bleken twee opvarenden nog in leven te zijn en zich vast te klampen aan de resten van het vaartuig. Er volgde een tweede aanval, terwijl, zeggen critici, de twee overlevenden geen bedreiging vormden. Bij die tweede aanval werden ze gedood.

De aanval werd uitgevoerd op bevel van minister van Oorlog Pete Hegseth, meldde The Washington Post. De krant berichtte dat Hegseth had geëist dat iedereen aan boord werd gedood.

De minister was echter niet degene die opdracht gaf voor de tweede aanval, zegt Witte Huis-woordvoerder Karoline Leavitt. Dat bevel kwam volgens haar van admiraal Frank Bradley. Leavitt bevestigt wel dat Hegseth toestemming gaf voor de aanval op het schip.

Elf mensen gedood

Ze voegt eraan toe dat Bradley bevoegd was om het bevel te geven. Bij de aanval werden elf mensen gedood. Het schip vervoerde volgens de VS drugs.

"President Trump en minister Hegseth hebben duidelijk gemaakt dat door de president aangewezen narco-terroristische groeperingen volgens de oorlogswetten het doelwit mogen zijn van dodelijke aanvallen", zei Leavitt.

Leden van het Congres, zowel Democraten als Republikeinen, hebben hun zorgen geuit. De Democratische Senator Tim Kaine noemde de tweede aanval tegenover de Washington Post "een duidelijke schending" van de Amerikaanse oorlogswetten en het internationaal recht. "Dus als het waar is, komt dit op het niveau van een oorlogsmisdaad."

Michael R. Turner, Republikeins lid van het Huis van Afgevaardigden, zei dat, "als dat zou gebeuren, het een serieuze zaak is en duidelijk een illegale actie".

Sjoerd den Daas, correspondent VS:

"Woordvoerder Leavitt kreeg het vuur aan de schenen in de krappe en volle perszaal van het Witte Huis. Het ging vooral veel over de nasleep van de aanslag op twee leden van de Nationale Garde, afgelopen woensdag. Maar er werd ook gevraagd naar de aanvallen op de vermeende drugssmokkelaars.

Bewijs dat het gaat om drugsbootjes is er in de afgelopen weken nooit geleverd, in wat het Witte Huis een 'oorlog' noemt tegen terroristische drugsbendes. Ook vandaag bleven echte antwoorden uit - daardoor blijft het onduidelijk wat de bedreiging was die het Amerikaanse leger deed besluiten nog een keer te vuren op het bootje.

Het Witte Huis vindt dat het niets verkeerd doet. "De president heeft de bevoegdheid om hen uit te schakelen", zei Leavitt over drugssmokkelaars. "Dat is precies wat deze regering doet." Het Witte Huis probeert te doen alsof het business as usual is en ontkent dat de orders van Hegseth kwamen. Maar de druk op voormalig Fox-presentator Hegseth neemt toe, het ongemak groeit.

Trump zag zich gisteren al genoodzaakt zijn handen ervan af trekken toen hij met de vervolgaanval werd geconfronteerd. "Ik had dat niet gewild", zei hij erover. Dat lijkt ook ingegeven door de ongewone eensgezindheid in het Congres onder Democraten én Republikeinen: waar Trumps eigen partij tot nu toe veel slikte van de president, is de toon nu een stuk kritischer."

De politie in Amsterdam heeft bij een politiebureau een aanzienlijke hoeveelheid illegaal vuurwerk gevonden. In een kelderbox onder het bureau en in een nabijgelegen appartement lagen honderden kilo's opgeslagen, waaronder vuurpijlen.

De politie was op onderzoek uitgegaan na een anonieme tip. Agenten troffen ook verboden wapens aan, schrijft de politie op sociale media. Om welke wapens het gaat, blijft onvermeld.

Volgens de politie was het "een levensgevaarlijke combinatie waar je niemand bij in de buurt wilt hebben". De omgeving van het politiebureau werd afgezet, totdat het vuurwerk en de wapens waren veiliggesteld. Onbekend is of er iemand is aangehouden.