In Peru is het skelet gevonden van een dolfijnachtig dier van naar schatting 10 miljoen jaar oud. De resten werden twee maanden geleden aangetroffen in de Ocucaje-woestijn. Dat gebied was vroeger onderdeel van de Stille Oceaan.

Volgens het Peruaanse persbureau Andina gaat het om een voorouder van de bruinvis, die ook wel "zeezwijn" wordt genoemd.

In de woestijnen in Peru duiken vaker fossielen op. Een jaar geleden werd in de Ocucaje-woestijn een negen miljoen jaar oud fossiel gevonden van een grote witte haai en een jaar eerder waren de resten van een oerwalvis aangetroffen. Dat was mogelijk het zwaarste dier dat ooit op aarde geleefd heeft.

Paleontoloog Mario Urbina, die betrokken was bij de ontdekking van het dolfijnachtige skelet, zegt dat de vindplaats vroeger een ideale plek was voor zeedieren om zich voort te planten. Het bergachtige gebied langs de kust beschermde de dieren goed tegen de sterke stromingen.

De postpakketten die vorig jaar in magazijnen van onder meer DHL in brand vlogen, zijn het werk van Russen met militaire banden. Dat zeggen het Openbaar Ministerie en de politie in Litouwen.

Vijftien mensen worden vervolgd; zij komen uit Rusland, Litouwen, Letland, Estland en Oekraïne.

Een Oekraïense en een Litouws-Russische man zijn als coördinatoren van de operatie aangewezen. In datzelfde jaar, 2024, zouden die twee ook achter een brand hebben gezeten in een filiaal van Ikea in de Litouwse hoofdstad Vilnius.

De twee rekruteerden onder meer mensen via de berichtendienst Telegram. Volgens de aanklager werden met vier pakketten testen gedaan om uiteindelijk op vrachtvluchten naar de Verenigde Staten explosies te veroorzaken.

Al eerder werd een vermoeden van Russische sabotage geuit door inlichtingendiensten. Ook de politie in het Verenigd Koninkrijk sprak zich al vrij snel uit over de rol van Russische spionnen bij de bompakketten. Met de reeks branden en sabotageacties wil Rusland volgens de onderzoekers de bondgenoten van Oekraïne destabiliseren.

Rusland heeft nog niet op de beschuldigingen gereageerd.

Leipzig en Birmingham

Vorig jaar juli vloog een pakket met daarin een brandgevaarlijk apparaat in het logistieke centrum van DHL in Leipzig in brand. Niemand raakte daarbij gewond.

Een tweede pakket ontplofte niet lang daarna in Polen in een DPD-vrachtwagen. Een dag later, op 22 juli 2024, ontplofte een pakket in een magazijn in Birmingham. Ook daarbij raakte niemand gewond. Een vierde pakket ontplofte niet.

Zowel in Duitsland als in het VK kwamen de pakketten via het vliegtuig het land binnen. Als de pakketjes in brand waren gevlogen tijdens de vlucht had dat tot zeer gevaarlijke situaties kunnen leiden, zeggen veiligheidsexperts.

Een paar maanden na de reeks ontploffingen stortte in Litouwen een DHL-vrachtvliegtuig neer. Hoewel het hoofd van de Litouwse veiligheidsdienst al snel met de vinger naar Rusland wees, concludeerden het OM en de politie in Litouwen dat er geen aanwijzingen waren voor een andere oorzaak dan een technisch probleem of een fout van de piloot.

Demissionair premier Schoof en zijn ambtenaren hoeven niet lang bezig te zijn met de beantwoording van vragen uit de Tweede Kamer tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen. In het traditionele debat na Prinsjesdag werden er vandaag maar zeer weinig vragen gesteld aan het kabinet.

Niet zo verwonderlijk, want het rompkabinet van VVD en BBB presenteerde gisteren maar een dun stapeltje plannen. De fractievoorzitters waren vandaag vooral met elkaar bezig. En dat is ook niet zo verwonderlijk, want over zes weken zijn er verkiezingen.

Koning Willem-Alexander deed gisteren in de Troonrede nog een oproep, ook aan de politiek, om verschillen te overbruggen. "Debat en verschil van inzicht horen bij een levende democratie. Wat er ook bij hoort, is de bereidheid om elkaar over die verschillen heen op een volwassen manier de hand te reiken", zei hij.

Fel debat

Bij het begin van de Algemene Politieke Beschouwingen leek het daar nog niet op. De bijdrage van PVV-leider Wilders leidde zoals vaker tot een fel debat over migratie en asiel. Partijen als GroenLinks-PvdA en D66 wezen erop dat de PVV de grootste partij was in de coalitie, maar niets voor elkaar kreeg.

"U zat aan de knoppen, maar u heeft er niets mee gedaan", zei fractievoorzitter Timmermans van GroenLinks-PvdA. Ook andere verkiezingsbeloftes van Wilders, zoals goedkopere boodschappen en een lager eigen risico in de zorg, kwamen niet uit de verf.

Maar volgens de PVV-leider is hij door de andere partijen in de coalitie tegengewerkt, en dan vooral door NSC. Daarom is hij in juni uit het kabinet gestapt, zei Wilders.

Later veranderde het debat van toon, en probeerden de fractievoorzitters hier en daar overeenkomsten te zoeken. Zoals over de positie van kleine ondernemers en het terugdringen van arbeidsmigratie.

Zelfs de VVD en de SP kwamen op sommige punten nader tot elkaar:

Toch was het benadrukken van de verschillen nooit ver weg. Op die manier willen de partijen aan kiezers duidelijk maken dat er iets te kiezen valt op 29 oktober. Zo kwam partijleider Timmermans van GroenLinks-PvdA onder vuur te liggen over zijn plannen met asielmigratie.

Voor het eerst heeft de partij zich uitgesproken over een maximumaantal migranten per jaar. Het migratiesaldo (dat is het aantal mensen dat naar Nederland komt, min de mensen die vertrekken) moet teruggebracht worden naar maximaal 60.000.

Volgens partijen als CDA en VVD is dat getal betekenisloos omdat GroenLinks-PvdA geen concrete, nationale maatregelen wil om de asielinstroom te beperken. Timmermans rekent vooral op Europese maatregelen. De wet die nu bij de Eerste Kamer ligt voor een strenger Nederlands asielbeleid vindt hij "symboolwetgeving" die niet gaat werken.

"Daarom gaat het nooit lukken met links", zei VVD-leider Yesilgöz. "En daarom hebben we een centrumrechts kabinet nodig", voegde ze eraan toe.

Bekijk hier de botsing tussen Timmermans en Yesilgöz:

Defensie-investeringen

De verkiezingen wierpen hun schaduw dus vooruit. CDA-leider Bontenbal, die op grote winst staat in de peilingen, werd door andere partijen aangevallen op zijn plannen voor een 'vrijheidsbijdrage' om de noodzakelijke investeringen in Defensie deels te financieren. Dat zou kunnen met een verhoging van de btw of de vennootschapsbelasting, denkt het CDA.

GroenLinks-PvdA en VVD vrezen een lastenverzwaring voor burgers of bedrijven. "Wilt u de boodschappen duurder maken om daarmee de Defensie-investeringen te betalen?", vroeg Timmermans. Bontenbal wil vooral snijden in de overheidsuitgaven om het Defensiebudget op te kunnen krikken naar 3,5 procent van het bbp. Maar hij erkende dat hij ook een voorstel doet voor een extra belasting.

"Dat is niet leuk, maar wel het eerlijke verhaal", zei Bontenbal. "Vrijheid is niet gratis." Hij verwees naar Estland, dat hetzelfde doet. En er komen volgens hem compenserende maatregelen voor mensen met een laag inkomen.

VVD-leider Yesilgöz is ook voorstander van het verhogen van de Defensie-uitgaven, maar steunt de plannen van het CDA niet. "Ik ga de belastingen thuis niet verhogen en bedrijven niet kapot belasten, maar vooral kijken waar het bij de overheid minder kan."

Donderdag verder

Het was de bedoeling om de eerste termijn van de Tweede Kamer af te ronden op de eerste dag van de Algemene Politieke Beschouwingen. Omdat het de afgelopen jaren regelmatig nachtwerk werd, probeerde Kamervoorzitter Bosma het aantal interrupties te beperken. Maar daar kreeg hij geen steun voor.

Uiteindelijk liep het debat zo ver uit, dat besloten werd om rond middernacht te stoppen. Morgenochtend komen eerst de fractieleiders aan het woord die nog niet aan de beurt zijn geweest. Daarna zal demissionair premier Schoof namens het kabinet antwoorden.