Met oud-marathonschaatser Jan Bakker heeft de Elfstedenvereniging een nieuwe voorzitter. Hij volgt Wiebe Wieling op, die sinds 2005 leiding gaf aan de Koninklijke Vereniging de Friese Elfsteden.

In die twintig jaar heeft Wieling de tocht nooit kunnen organiseren. Tot zijn teleurstelling werd het al die tijd slechts één keer spannend, zei hij tegen Omrop Fryslân.

Die ene keer was in 2012. Eind januari, begin februari was het ronduit koud. Het KNMI sprak zelfs over een koudegolf met een vijftiendaags gemiddelde van -5.8°C van 29 januari tot 12 februari 2012 in De Bilt. Vrijwel heel Nederland vond dat de Koninklijke Vereniging de Friese Elfsteden een tocht moest organiseren. Maar het kon simpelweg niet, zo stelde Wieling vast. In delen van de provincie lag meer dan voldoende ijs, maar in andere delen ontbrak een stevige ijsvloer.

Nu constateert Wieling dat een Elfstedentocht onder zijn voorzitterschap nooit zo dichtbij is geweest als in 2012. Daarna verliepen de winters niet koud genoeg. "Zorgelijk", zegt hij. "Het klimaat verandert. De kans op een toch wordt eerder kleiner dan groter. Wij waren er altijd klaar voor, maar wij hebben het niet in handen en dat is maar goed ook."

Toch zegt Wieling dat hij nooit heeft gewanhoopt. "Hoe sneu het ook is, je moet het accepteren. En je moet ook werken met de wetenschap dat het is zoals het is. Anders kun je niet verder, dan houd je het niet vol."

Leuke bijeenkomsten

Feit is dat de Elfstedenvereniging elke winter weer klaar zit om de Tocht, in Friesland geschreven met een hoofdletter, te organiseren. Er wordt vergaderd en voorbereid, de vereniging houdt z'n 30.000 leden op de hoogte. Wieling: "We hebben ook altijd leuke bijeenkomsten. Een huwelijk dat in het teken van de Elfstedentocht stond. Lezingen in Florida en China. Dat was prachtig."

Maar het allerliefst had hij natuurlijk een échte Elfstedentocht aangekondigd. Zijn voorganger Henk Kroes deed dat op donderdagmorgen 2 januari 1997 met de legendarisch woorden It giet oan, vrij vertaald 'het gaat beginnen'. De Elfstedentocht zelf werd twee dagen later op 4 januari 1997 verreden en was tot nu toe de laatste.

Gedurende 'zijn' twintig jaar had Wieling een zelfbedachte aankondiging in gedachten. "Ik had mijn woorden klaar, maar die houd ik voor mij", zegt hij. "Dat is het enige geheim dat ik meeneem."

Oud-marathonschaatser

Wieling heeft het voorzitterschap vandaag overgedragen aan Jan Bakker, oud-marathonschaatser uit Wijnjewoude. Hij werd twintigste bij de Elfstedentocht in 1997 en bleef actief als als toer- en wedstrijdleider. Nu hij voorzitter wordt, gaat hij zich sterk maken voor nieuwe initiatieven, zoals de schaatshelm en schoolschaatsen "om zo meer kinderen in contact te brengen met de sport".

Oud-voorzitter Wieling heeft Bakker aangeraden om het "op zijn eigen manier te doen". Tegelijkertijd hoopt hij natuurlijk dat Bakker vroeg of laat wel een tocht mag aankondigen. "Wij leven in een tijd van polarisatie, en wat is nu mooier dan een Elfstedentocht waar vriendschap het centrale thema is en waar je elkaar helpt?", zegt Wieling "Het zou zo mooi zijn om dat nog eens te krijgen, om te laten zien dat er evenementen zijn waarbij het niet om geld gaat, waar commercie geen rol speelt en we samen iets doen."

"Dat heeft Nederland nodig, vooral in deze tijd", vervolgt hij. "Maar het weer moet wel een beetje meehelpen."

In een veilinghuis in Brussel is een bijzonder exemplaar van de Code Napoléon geveild voor 51.000 euro. Van het Franse burgerlijk wetboek bestaat zover bekend nog één ander perkamenten exemplaar. Dat was van keizer Napoleon zelf. Het geveilde boekwerk kwam uit een Belgische privécollectie.

De Code Napoléon of de Code Civil uit 1804 vormt de basis van het burgerlijk recht in Frankrijk en vele andere landen, waaronder België en Nederland. Zo legde het wetboek vast dat iedereen gelijk is voor de wet, geïnspireerd door de idealen van de pas beëindigde Franse Revolutie.

Met dit wetboek hervormde keizer Napoleon Frankrijk op juridisch en administratief niveau en legde hij de basis voor de moderne rechtsstaat.

Code Napoléon werd onder zijn bewind toegepast in alle gebieden die hij veroverde, zoals in Nederland begin 19de eeuw. Met de invoering moest er een einde komen aan de uiteenlopende wetten en gebruiken in de verschillende regio's van zijn rijk.

Leidraad voor andere landen

De Code werd, anders dan zijn naam doet vermoeden, niet door Napoleon zelf opgesteld. Het document werd geschreven door een comité van vooraanstaande juristen dat Napoleon had aangesteld.

Vandaag de dag is de Code in sterk herziene vorm nog steeds van kracht in Frankrijk. Het wetboek werd na invoering door andere Europese landen als leidraad voor eigen wetgeving gebruikt.

Het exemplaar van de Code Napoléon dat van de keizer zelf was, bevindt zich in de nationale bibliotheek van Frankrijk in Parijs. Het exemplaar dat vandaag is geveild had een startprijs van 15.000 euro. Veilinghuis Arenberg Auctions noemt dit geveilde exemplaar "de allerzeldzaamste versie".

De regering van Belarus heeft meer dan 120 politieke gevangenen vrijgelaten, in ruil voor verlichting van de Amerikaanse sancties. Onder de mensen die niet meer gevangen zitten zijn Nobelprijswinnaar voor de Vrede, Ales Bialiatski, en Maria Kolesnikova, een vooraanstaand leider van de oppositie, zo bevestigt de Amerikaanse ambassade in Litouwen. Ook voormalig presidentskandidaat Viktor Babariko werd vrijgelaten.

Over de vrijlatingen is de afgelopen dagen onderhandeld in de Belarussische hoofdstad Minsk. Die gesprekken waren "erg productief", zei VS-gezant Coale na afloop. "We heffen sancties op, laten gevangenen vrij. We praten voortdurend met elkaar", citeerde staatspersbureau Belta hem.

Negen vrijgelaten gevangenen zijn in Vilnius aangekomen, meldt de Amerikaanse ambassade daar. Onder hen is Nobelprijswinnaar Bialiatski.

Ook in Oekraïne is een groep van 114 gevangenen aangekomen, meldt het Oekraïense coördinatiecentrum van krijgsgevangenen. Maria Kolesnikova is een van hen. Ook zijn vijf Oekraïners vrijgelaten, meldt president Zelensky op X.

Verlichting sancties

In ruil voor de vrijlatingen heeft de VS de sanctie opgeheven op potas, een belangrijk bestanddeel van kunstmest. Belarus is een van de grootste potas-producenten ter wereld.

In september liet Belarus 52 politieke gevangenen vrij na onderhandelingen met de VS. Toen werden sancties opgeheven tegen de nationale luchtvaartmaatschappij van Belarus.

Belarus grenst onder meer aan Polen en Oekraïne en is een bondgenoot van Rusland. President Loekasjenko steunt de Russische aanvalsoorlog tegen Oekraïne. Hij regeert zijn land als een dictator en treedt met harde hand op tegen de oppositie. Om aan de macht te blijven, zet hij verkiezingen naar zijn hand.