Er komen duidelijkere regels voor de bijbanen van de nauwe familieleden van koning Willem-Alexander. Dat staat in een brief van demissionair premier Schoof.

Hij schrijft onder meer dat een betrokken vakminister vaker gaat beoordelen of een (neven)functie van een van de Oranjes nog wel verstandig is. Ook moet deze minister hierover (waarschijnlijk jaarlijks) een gesprek voeren met de betrokkene.

Schoof wil ook "periodiek" een overzicht krijgen van de nevenfuncties van de Oranjes en het onderwerp ter sprake brengen in een van de wekelijkse gesprekken tussen hem en de koning.

De brief over 'nevenfuncties leden Koninklijk Huis' is bedoeld om meer duidelijkheid te krijgen over de werkzaamheden van de leden van het Koninklijk Huis.

Schoof beloofde vorig jaar de Tweede Kamer de regels tegen het licht te houden, omdat er een "spanning" was.

Beraad

In de brief staat ook dat familieleden van de koning bij het aannemen van een functie in de private sector goed moeten oppassen dat er "geen ongewenste vermenging" van belangen ontstaat.

Ook moet er binnen de familie "onderling beraad" zijn over de (bij)banen, "vooral voor de komende generatie".

Het gaat vooral om de familieleden die geen inkomen van de staat krijgen, zoals de broer van de koning, prins Constantijn, en diens vrouw Laurentien. In de toekomst gaat dit ook spelen voor twee dochters van Willem-Alexander, Alexia en Ariane.

Zij moeten hun eigen geld verdienen, maar daar zitten haken en ogen aan. Met hun koninklijke achtergrond hebben zij een opvallend profiel, en de vraag is of alleen banen in de publieke sector (zoals de overheid en internationale organisaties) geschikt voor hen zijn. En wat zijn de regels voor functies in de commerciële sector?

Lastig is bovendien dat het kabinet, en de premier in het bijzonder, ministerieel verantwoordelijk is. Dat betekent dat werkende familieleden van de koning in het openbaar niet alles kunnen zeggen en doen, zo is het uitgangspunt.

Gevoelig

Aanleiding voor Schoofs brief zijn vragen uit de Tweede Kamer over de discussie die vorig jaar zomer ontstond rond de baan van prinses Laurentien.

Ze was voorzitter geworden van een stichting die zich inzet voor de gedupeerde ouders van de toeslagenaffaire, een politiek gevoelig thema. Ze kreeg het aan de stok met ambtenaren van Financiën en er kwamen kritische berichten naar buiten over haar optreden achter de schermen. Uiteindelijk stopte Laurentien als voorzitter.

In de Tweede Kamer kwam de kwestie aan de orde. NSC constateerde "een ongemak in de samenleving", de SGP vreesde voor "ongelukken", en de VVD eiste een plan voor de toekomst.

Talenten

Schoof schrijft aan de Tweede Kamer hoe de regels werken. Een lid van het Koninklijk Huis mag zelf een functie kiezen op basis van "persoonlijke interesses, talenten, opleiding en wensen tot ontplooiing".

Maar voordat de baan wordt aangenomen, moet altijd toestemming worden gevraagd aan de betrokken vakminister. Dus als een Oranje iets wil doen op het gebied van armoede, gaat de minister van Sociale Zaken er over. Die minister beoordeelt onder meer of de functie geschikt is, hoeveel er wordt betaald en waar het werk plaatsvindt.

Premier Schoof benadrukt dat er altijd "maatwerk" nodig blijft.

Dinsdagavond in een debat over het koningshuis moet blijken of de Kamer tevreden is met de opgeschreven regels.

De gemeente Assen, politie en inwoners nemen maatregelen die meer auto- en scooterbranden moeten voorkomen. In twee wijken in de Drentse hoofdstad stonden de afgelopen weken zeker tien voertuigen in brand.

De politie gaat ervan uit dat de branden allemaal zijn aangestoken. Het is niet duidelijk of daar één of meer mensen achter zitten. Er is nog niemand aangehouden en ook geen signalement van een verdachte verspreid.

De politie zal de komende tijd vaker surveilleren in de wijken Pittelo en Noorderpark. Ook zijn extra lantaarnpalen geplaatst. Bewoners hopen dat de felle lampen een afschrikkende werking hebben. "Je ziet alles duidelijker en je kunt alles beter in de gaten houden", zegt een bewoner tegen RTV Drenthe.

Camera's

De politie vraagt bewoners van de twee wijken om met name als het donker is goed op te letten en verdachte situaties direct te melden.

Bewoners nemen ook zelf maatregelen. Zo parkeren sommige mensen hun auto niet meer aan de straat. Enkele bewoners huren tijdelijk een garagebox, schrijft de regionale omroep.

Anderen hebben camera's aan hun gevel gehangen. "Vorige week keek ik uit het raam en zag ik auto's in brand staan. De kinderen werden onrustig en je wordt bang dat het kan overslaan naar jouw auto", zegt een bewoner die een camera heeft geplaatst. "Als je wat ziet, kun je er gelijk op reageren."

Brievenbus dichtgeplakt

Een vrouw die anoniem wil blijven en haar auto in vlammen op zag gaan zegt: "Ik heb de brievenbus nu dichtgeplakt, want ik wil niet dat iemand iets brandends naar binnen gooit."

De ambtsketen van de burgemeester van Middelburg is weer compleet. Burgemeester Yvonne van Mastrigt was de penning van de ambtsketen begin november onderweg kwijtgeraakt. Middelburger Caner Okyay vond hem op een fietspad en heeft hem aan de burgemeester teruggegeven.

Van Mastrigt had op 2 november een koninklijke onderscheiding uitgereikt in het lokale theater. Daarna is ze de penning op de fiets verloren, zei Van Mastrigt tegen Omroep Zeeland.

Caner Okyay vond het zilveren voorwerp per toeval. "Ik hoorde gerinkel en zag een munt op de grond liggen."

Hij nam de munt met daarop het stadswapen van Middelburg mee naar huis en nam contact op met raadslid Mehmet Kavsitli, die hij kent van de moskee. Het Middelburgse raadslid zag meteen dat het de kwijtgeraakte penning van de burgemeester was.

"Middelburg heeft denk ik zo'n 50.000 inwoners en ik ben degene die hem heeft gevonden", zegt Okyay.

De burgemeester met haar ambtsketen:

Van Mastrigt is blij dat ze de penning terug heeft. "Ik kan me niet herinneren dat ik op 5 december zo blij ben geweest."

Reparatie

De penning is wel licht beschadigd. Hij wordt gerepareerd en goed aan de ambtsketen vastgemaakt, zodat hij niet meer kan kwijtraken.