Bijna drie dagen stonden de woontorens van een appartementencomplex in Hongkong in brand. Vandaag werd het vuur, dat tot nu toe 128 mensen het leven heeft gekost en duizenden mensen dakloos heeft gemaakt, eindelijk gedoofd. En hoewel de lucht weer blauw is, ruikt het nog steeds naar brand rond de Wang Fuk-flats.

Terwijl de reddingsdiensten in de woontorens blijven zoeken naar overlevenden, zijn de Hongkongers massaal op de been om slachtoffers een hart onder de riem te steken. Naast de plek waar de ramp zich voltrok is het een komen en gaan van mensen. Ze delen eten, drinken en spullen uit en willen zo steun betuigen aan hun mede-Hongkongers.

Identiteitsbewijs

Intussen heeft de overheid een school vrijgemaakt waar getroffen inwoners een nieuw tijdelijk identiteitsbewijs kunnen aanvragen. "De overheid heeft lijsten van wie er op welk adres woonde. Je hoeft alleen je adres, naam en ID-nummer op te geven en je krijgt een tijdelijke kaart", zegt een vrijwilliger. "Hier leren mensen op jonge leeftijd hun ID-nummers uit hun hoofd", voegt ze daaraan toe.

Die tijdelijke identiteitskaart is belangrijk. Daarmee kunnen de getroffenen in de opvanglocaties omgerekend 1100 euro ophalen die de overheid beschikbaar heeft gesteld. Ook kunnen de slachtoffers met de identiteitskaart langdurige opvang aanvragen. Nu verblijven velen nog in tijdelijke opvangcentra in gymzalen, scholen en buurtcentra. De overheid hoopt over een paar weken voor iedereen woningen geregeld te hebben.

Veel jongeren

Naast de school waar de slachtoffers hun identiteitsdocumenten kunnen regelen, ontstaat rond het middaguur een spontane markt. Hongkongers van jong tot oud komen aan met busjes, trollies en tassen vol met spullen, van huisraad tot eten en drinken.

Er zijn opvallend veel kinderen en jonge mensen op de been; verschillende scholen in de omgeving zijn gesloten. Sommige stonden te dicht bij de flats en bleven daarom dicht, andere scholen zijn in gebruik genomen als noodopvang.

Nu leerlingen minder les hebben, komen ze naar de markt om spullen te doneren. "Mensen hebben hulp nodig, maar ik kan zo weinig doen", zegt een middelbare scholier. "Het voelt niet goed." Hij heeft niet veel geld te besteden, maar bruine suiker kan hij wel missen, zegt hij.

Een ander meisje zegt dat veel van haar vriendjes en vriendinnetjes in de flats woonden. Haar lessen zijn inmiddels wel weer begonnen. Toch kwam ze zodra ze kon spullen uitdelen. Andere jongeren staan naast een grote banner van het Leger des Heils. Veel van de getroffenen zijn ouderen, weten ze. Zij willen hen helpen bij het aanvragen van fondsen.

Identificatie

Intussen wordt meer duidelijk over de hulp van de overheid. Zo kunnen slachtoffers volgende week, in aanvulling op de eerder beloofde 1100 euro, nog eens rekenen op 5500 euro. Verder neemt de overheid alle kosten voor opvang en uitvaarten voor haar rekening en is families die dodelijke slachtoffers te betreuren hebben een bedrag van omgerekend 22.000 euro beloofd. Ook krijgt elk getroffen gezin een maatschappelijk werker toebedeeld.

Toch biedt dit weinig troost. Op nog geen 25 meter van de markt waar spullen worden ingezameld ligt het identificatiecentrum. Het is er stil. Het leger staat bij de ingang om ongewenste gasten buiten te houden. Maar ze hoeven niet in actie te komen. Wie er wel en niet iets te zoeken heeft, is kraakhelder.

In het centrum kunnen mensen op de foto's kijken of ze hun geliefden, waar ze soms al dagen niets van gehoord hebben, kunnen vinden. In totaal zijn er nog zo'n 200 mensen van wie niet duidelijk is wat er met hen is gebeurd.

Ook zijn er tachtig lichamen die volgens de brandweer niet geïdentificeerd kunnen worden. Mensen blijven hoop houden op goed nieuws. Nieuws dat hun geliefde levend is gevonden. Wel lijkt die hoop langzaamaan te vervliegen.

"We zijn allemaal hier om onze onafhankelijkheid en ons land te beschermen." Dat zegt de Oekraïense president Zelensky in een beroemd geworden video, die hij maakte kort na de Russische inval op 22 februari 2022. Het is donker en om hem heen staat een aantal leden van zijn regering. De lange man schuin achter hem was tot vandaag met afstand de belangrijkste, stafchef Andri Jermak.

De vertrouweling van Zelensky raakte in opspraak vanwege een omkoopschandaal bij het Oekraïense staatsenergiebedrijf en vertrekt, werd vandaag bekend. Met het ontslag wil de president "geruchten en speculaties" vermijden, zei Zelensky in een toelichting.

Hiermee komt ook een innige, jarenlange samenwerking tot een einde. De paden van Jermak en Zelenksy kruisen elkaar rond 2010. Zelensky is dan nog acteur en heeft een televisieproductiebedrijf. Jermak is op dat moment advocaat en zijn bedrijf doet zaken met dat van Zelensky.

Vertrouweling

Als Zelensky in 2019 besluit om een gooi te doen naar het presidentschap, stapt Jermak in zijn campagneteam. Na de verkiezingen wordt hij eerst buitenlandadviseur en later stafchef. Tot grote verbazing van velen schrijft de Financial Times deze zomer in een profiel: Jermak valt op als een outsider in een politiek team dat vooral bestaat uit mensen die Zelensky al kent vanaf zijn jeugd.

Het contact van Zelensky en Jermak beperkt zich niet tot de werkvloer. Aan Politico vertelt een oud-perschef van Zelenksy eerder dit jaar hoe de band tussen Zelensky en Jermak inniger wordt door samen te sporten. En minister van Buitenlandse Zaken Andi Sybiha vertelt aan de Financial Times dat de twee vlak bij elkaar in de bunker slapen, waar ze na een lange werkdag ontspannen met tafeltennis en oude films.

In zijn functie van stafchef en adviseur heeft Jermak (54) veel invloed. Hij begeleidt Zelenksy op zijn reizen, bijvoorbeeld in het Witte Huis tijdens de desastreuze ontmoeting met president Trump afgelopen februari. En hij beheert de agenda van president Zelensky, bepaalt wie toegang tot hem krijgt en wie niet. Onder Oekraïners gaat de grap rond dat buitenlandse officials vooral naar Kyiv moeten komen om Zelensky te ontmoeten. Hij kan hen dan misschien introduceren aan Jermak.

Op die manier, schrijft de Kyiv Independent, groeit Jermak uit tot de machtigste man in Oekraïne achter president Zelensky. Een rol waarin hij er alles aan doet om de wensen van president Zelensky te vervullen, ook als hij het daar zelf niet mee eens is.

Een rol ook waarin Jermak van Zelenksy veel vertrouwen krijgt: het is Jermak die vorig weekend in Genève namens Oekraïne gesprekken voert over het 28-puntenplan van Trump dat moet leiden naar een einde van de oorlog. Al die invloed heeft Jermak in Oekraïne de bijnaam 'de groene kardinaal' opgeleverd: hij is de machtige man in de schaduw van de leider, en zoals een kardinaal altijd zijn soutane draagt, zo draagt Jermak altijd zijn militaire uniform.

Corruptieonderzoek

Sinds enige tijd viel de naam van Jermak in het Oekraïense corruptieonderzoek naar omkoping bij het staatsenergiebedrijf. Onderaannemers zouden daar gedwongen zijn om smeergeld te betalen in ruil voor contracten. In opnames van de anticorruptiediensten is de naam 'Alibaba' te horen. Mogelijk is dat een verwijzing naar Andri Borisovitsj, de voornaam én vadersnaam van Jermak.

Vanmorgen deden de anticorruptiediensten huiszoeking bij Jermak en vanmiddag maakte Zelensky het aftreden van zijn rechterhand bekend. Zo had Jermak zich zijn politieke einde niet voorgesteld. Eerder zei hij daarover tegen Politico: "Samen met Zelenksy ben ik in de politiek gestapt, en samen met hem zal ik op een dag vertrekken."

Correspondent Midden- en Oost-Europa Christiaan Paauwe:

"Na de huiszoekingen bij Jermak vanochtend werd hier in Kyiv vandaag met spanning de reactie van Zelensky afgewacht. Zou hij zijn grote vriend, vertrouweling en stafchef nog steeds blijven beschermen? Maar zeker nu aanklachten tegen Jermak kunnen volgen, was zijn positie onhoudbaar geworden, dat zag Zelensky ook.

Hoewel het voor velen te lang duurde, zijn Oekraïeners overwegend opgelucht na het vertrek van de uiterst impopulaire Jermak. Ze hopen dat het een nieuw hoofdstuk zal inluiden. Zeker de machtigste figuren rond de president mogen niet gespaard worden, hoor je hier. Bovendien was er veel kritiek dat Jermak - die als hoofdonderhandelaar een cruciale rol speelde op het wereldtoneel - helemaal niet competent was.

Het vertrek van Jermak zal de gemoederen iets doen bedaren, al heeft Zelensky's populariteit een grote klap gehad. Hij beloofde toen hij aan de macht kwam corruptie juist aan te pakken. Bovendien moeten we gaan zien wat voor verdere onthullingen in het corruptieschandaal er nog zullen volgen."

De rechtbank in Utrecht heeft een 44-jarige man uit Amersfoort zes weken cel opgelegd voor het doen van een valse bommelding in een trein bij Hilversum. Door de actie van de man werd een trein bij Hilversum Sportpark vorige week vrijdag stilgezet en ontruimd.

De politierechter vindt het "zeer kwalijk" wat de man heeft gedaan. Door de bommelding ontstond paniek onder de treinreizigers. Behalve een celstraf moet de man ook een straf van drie weken uitzitten die eerder voorwaardelijk was opgelegd, schrijft regionale omroep NH.

Bij de oplegging van de straf hield de rechter er rekening mee dat de verdachte kwetsbaar is. De man heeft een lange geschiedenis van strafbare feiten en hulpverlening. Ook was hij eerder psychotisch, verslaafd en heeft hij een licht verstandelijke beperking.

Geen explosief aangetroffen

De verdachte zelf ontkende, maar de rechter veroordeelde hem onder meer op basis van de verklaring van een vrouw in de trein. Tegen haar zou hij hebben gezegd: "Er zit een bom in deze trein. Heel gauw wegwezen en niet meer terugkomen".

De vrouw zocht hulp via een alarmnummer van de NS. De verdachte kon op haar aanwijzing worden aangehouden door de Dienst Speciale Interventies (DSI). In de trein werd geen explosief aangetroffen.

In totaal werden drie mensen aangehouden. Een bleek niets met het voorval te maken te hebben. Een ander kreeg eerder al een boete voor bedreiging.