daginfo.nl
Een verzameling van lokaal, regionaal en landelijk nieuws in een handig overzicht.
Google
Dit domein (daginfo.nl) is te koop. Interesse? Neem contact met ons op via info@daginfo.nl

Di. 14 Oktober 2025
Week 42

Geselecteerde regio:
Alphen aan den rijn

Regio:
BR6
BR6 - De lokale omroep van Bodegraven - Reeuwijk

NU.nl
Het laatste nieuws het eerst op NU.nl

NOS Nieuws
NOS Nieuws

  • De wereldeconomie lijkt tot dusver niet al te hard geraakt te worden door de handelsoorlog. Toch zijn de daadwerkelijke gevolgen nog niet te overzien en blijft onzekerheid op termijn overheersen. Dat meldt het Internationaal Monetair Fonds in zijn nieuwe groeivoorspelling.

    Voor de tweede keer op rij wordt de wereldgroei voor dit jaar licht naar boven bijgesteld - met een extra 0,1 procent naar 3,2 procent.

    Het hielp dat de hoge aangekondigde heffingen van de Amerikaanse president Trump in veel gevallen zijn verlaagd door handelsakkoorden, ook al zijn details hiervan nog niet altijd even duidelijk. Ook de Europese Unie sloot zo'n akkoord met de VS.

    Ook de flexibiliteit van de private sector droeg bij aan de gematigde gevolgen, zegt IMF-hoofdeconoom Pierre-Olivier Gourinchas. De sector haalde import naar voren en was snel in het verleggen van toeleveringsketens.

    Blijvende onzekerheid

    Toch blijf de onzekerheid over de stabiliteit en de koers van de wereldeconomie kritiek, benadrukt het IMF.

    "Landen, instellingen en markten hebben zich aangepast aan een landschap dat gekenmerkt wordt door toenemend protectionisme en fragmentatie", aldus het IMF.

    Dit gaat volgens de organisatie gepaard met sombere groeivooruitzichten en op een gegeven moment ook de roep om verandering van het macro-economische beleid van landen.

    De gevolgen van Trumps heffingen zijn ook verder nog niet helemaal te overzien, zegt Gourinchas. "De gevolgen van deze spanningen kunnen toenemen wanneer bedrijven de heffingen gaan doorberekenen aan klanten en handelsroutes permanent via andere landen worden gelegd. Dan wordt de wereldeconomie langzaamaan minder efficiënt."

    Ook benadrukt het IMF de gevolgen van strenger migratiebeleid. Dit zorgt er bijvoorbeeld in de Verenigde Staten voor dat er minder arbeiders het land inkomen, wat slecht kan zijn voor de productieketen. Op dit moment daalt ook de vraag naar arbeid, waardoor het nog niet zo'n probleem is.

  • In juli en augustus heeft Oekraïne fors minder militaire hulp gehad van bondgenoten dan eerder dit jaar. Het gaat volgens onderzoekers om 43 procent minder wapens, munitie en ander legermaterieel in vergelijking met de eerste zes maanden van het jaar.

    Het Duitse onderzoeksbureau Kiel Institute noemt het een verrassende ontwikkeling waar het geen verklaring voor heeft. "Europa schaalt zijn totale militaire steun af", zegt hoofdonderzoeker Christoph Trebesch van de Ukraine Support Tracker. "Het wordt cruciaal hoe deze cijfers zich in de herfst ontwikkelen."

    Effect onduidelijk

    Het is nog te vroeg om te spreken van een trend. Ook valt nog niet te zeggen of Oekraïne iets van de recente daling zal merken op het slagveld. Het land leunt sowieso al meer op zijn eigen oorlogsindustrie, bijvoorbeeld voor de productie van drones en raketten. Onder meer voor luchtafweer is Kyiv nog wel afhankelijk van bondgenoten.

    In juli en augustus werd vanuit het buitenland gemiddeld per maand voor ruim 2 miljard euro aan militaire middelen geleverd en toegezegd. De zes maanden ervoor was dat bijna 4 miljard per maand.

    Ter vergelijking: in de eerste jaren van de oorlog werd er maandelijks gemiddeld zo'n 3,5 miljard euro aan wapens en materieel geleverd en toegezegd.

    Over de Ukraine Support Tracker

    Het Kiel Institute houdt sinds het begin van de Russische invasie van 2022 bij welke steun landen hebben toegezegd of geleverd. De cijfers zijn niet compleet en alleen gebaseerd op informatie die landen willen vrijgeven. Toch wordt de database beschouwd als het gedetailleerdste overzicht van militaire leveringen aan Oekraïne.

    Sinds het aantreden van Trump geeft de VS vrijwel niets meer aan Oekraïne. In de eerste helft van 2025 waren Europese bondgenoten in dat gat gesprongen, zo bleek eerder uit cijfers van de Duitse onderzoekers.

    Nieuw systeem voor aanschaf wapens uit VS

    In juli is een nieuw mechanisme ingevoerd voor NAVO-landen die wapens in de VS willen kopen voor Oekraïne: de Prioritised Ukraine Requirements List (PURL). Dat is simpel gezegd een lijst waarop Oekraïne aangeeft welke luchtverdediging, munitie en andere zaken het hardst nodig zijn.

    Via PURL hebben zeker acht landen, waaronder Nederland, inmiddels wapens gekocht voor Kyiv. Afgaand op de totaalcijfers van militaire hulp over de twee zomermaanden, is het mechanisme niet populair onder NAVO-lidstaten.

    Overigens is het niveau van financiële hulp aan Oekraïne wel stabiel gebleken. In juli en augustus werd gemiddeld evenveel geldsteun gegeven als in de overige maanden van de ruim 3,5 jaar durende oorlog.

    Amerikaanse Tomahawk-raketten voor Oekraïne?

    Vrijdag is president Zelensky weer op bezoek in het Witte Huis. Trump heeft onlangs de suggestie gewekt dat de VS Tomahawk-raketten wil leveren aan Oekraïne. Met deze raketten kan het Oekraïense leger doelwitten diep in Rusland raken.

    Aan het begin zijn presidentschap was Trump nog uitermate lovend over president Poetin. Hij heeft de Russische president in augustus ontvangen in Alaska. De Amerikaanse leider was aanvankelijk zeer positief over het vooruitzicht op vrede tussen Oekraïne en Rusland, maar daar is in de praktijk niets van terechtgekomen. Trump heeft sindsdien herhaaldelijk kritiek geuit op Poetin, zonder dat dit tot veel praktische consequenties leidde.

    Rusland rukt beperkt op

    Ondertussen wordt in het zuiden en oosten van Oekraïne nog altijd hard gevochten. Rusland heeft de afgelopen maanden ten koste van zware verliezen meer gebied veroverd, maar gemeten aan de enorme schaal van Oekraïne blijft het toch nog zeer beperkt. Grote doorbraken zijn er dit jaar niet geweest.

    Rusland voert dagelijks zware luchtaanvallen uit op Oekraïense steden. Over schade aan militaire installaties maakt Oekraïne niets bekend, maar duidelijk is dat civiele infrastructuur op grote schaal wordt getroffen. Op zijn beurt voert Oekraïne drone en raketaanvallen uit op olieraffinaderijen in Rusland.

  • De regering-Trump lijkt bezig de Amerikaanse samenleving te militariseren en politieke tegenstanders dwars te zitten.

    Trump gaf zichzelf een militaire parade cadeau toen hij 79 werd. In Democratische steden zet hij de Nationale Garde in, ook al is die daar niet welkom. Trump wil verder het ministerie van Defensie omdopen tot het ministerie van Oorlog, en onlangs zinspeelde de president tijdens een uitzonderlijke bijeenkomst met honderden Amerikaanse topmilitairen op de inzet van het leger tegen 'binnenlandse vijanden', met name in de steden.

    "Dit toenemende militaire machtsvertoon past bij een regering die zich met de dag autocratischer opstelt", zegt jurist en Amerikadeskundige Kenneth Manusama. "Hij wil daarmee laten zien dat hij een daadkrachtige en sterke leider is."

    Oorlogsgebieden

    Na Los Angeles en Washington, afgelopen zomer, zijn er nu ook troepen van de Nationale Garde gestationeerd in een militair trainingscentrum in de buurt van Chicago. Ze mogen nog niet de straat op omdat een rechter dat voorlopig heeft geblokkeerd. Ook in de stad Portland mogen ze nog niet worden ingezet.

    Trump heeft het over 'oorlogsgebieden' waar gevochten moet worden tegen criminele bendes en hard moet worden opgetreden bij protesten tegen zijn anti-immigratiebeleid. "Maar de echte reden is dat hij controle wil over de oppositie", zegt Manusuma.

    Staten zijn zelf verantwoordelijk voor ordehandhaving en hebben meestal geen behoefte aan ondersteuning. "Door federale troepen in te zetten zet hij lokale democratische bestuurders klem. Hij wil laten zien wie de baas is."

    Amerikaanse grondwet

    In de VS zweren militairen trouw aan de grondwet en beloven ze het Amerikaanse volk te dienen - niet een leider of een partij. Het beleid van Trump, die ook trouw heeft gezworen aan de grondwet, staat daarmee op gespannen voet.

    Volgens Manusama gaat de militarisering verder dan de inzet van de Nationale Garde op plekken waar dat niet nodig is: "Het gaat om symboliek, om wat het leger uit moet stralen", zegt hij. Zo zijn er al veel vrouwelijke militairen, transgenders en medewerkers van kleur ontslagen. "Het leger moet traditionele mannelijkheid ademen en loyaal zijn aan de opperbevelhebber, de president", zegt Manusama.

    Politisering krijgsmacht

    Dit is hoe de politisering van de Amerikaanse krijgsmacht eruit ziet", zegt een andere Amerikadeskundige, Casper Thomas. "Het Witte Huis zet het leger steeds vaker en zichtbaarder in om politieke doelen te bereiken."

    Trump zegt dat hij vecht tegen 'de vijand van binnenuit'. Wat hij daarmee bedoelt, laat hij bewust in het midden, zegt Thomas. "Op deze manier kan het begrip breed worden ingezet."

    Volgens Manusama gaat het om allerlei soorten politieke tegenstanders, zoals wetenschappers, atheïsten, democraten, journalisten en mensen van kleur. "Uiteindelijk willen ze een soort wit christelijk nationalisme verspreiden", denkt hij. "Met het christelijk geloof als bron van normen en waarden, het gezin als hoeksteen van de samenleving en een traditionele rolverdeling tussen man en vrouw."

    "Ik ben nog nooit een kamer ingelopen waar het zó stil is", zei Trump op de bijeenkomst met de topmilitairen. "Die stilte was veelzeggend, een vorm van verzet", zegt Manusama. "Want als ze zouden doen wat Trump het liefste wil, dan zouden ze hard voor hem applaudisseren. Iets dat helemaal niet bij het Amerikaanse leger past."

    Geregeld wordt een besluit van de regering-Trump in de rechtbank aangevochten en hier en daar zijn er demonstraties. "Maar grootschalige protesten blijven tot nu toe uit", zegt Manusama.

    Veel Amerikanen vinden het volgens hem prettig om een sterke, zichtbare leider te hebben. "Daarbij denk ik dat het gewone burgers nog te weinig raakt in hun dagelijks leven. Ze halen hun schouders op en vinden het overdreven als gezegd wordt dat hun land afglijdt naar een dictatuur."

    De Democratische partij levert nog weinig weerwerk, al zijn er Democratische bestuurders die het openlijk opnemen tegen Trump, zoals de gouverneur van Californië, Gavin Newsom. "Ze zoeken een manier om met de huidige machthebbers om te gaan", zegt Thomas. "Ze kunnen ook nauwelijks tegenwicht bieden omdat de Republikeinen ook het Congres in handen hebben."

    Politieke agenda

    Trumps tweede termijn is eigenlijk pas net begonnen, maar de snelheid waarmee hij veranderingen doorvoert roept de vraag op waar het militaire machtsvertoon toe kan leiden. Amerikadeskundige Thomas: "Misschien doorlopen ze een uitgewerkt stappenplan, maar er wordt ook geïmproviseerd."

    Volgens Manusama laten de afgelopen maanden zien dat Trump de strijdkrachten naar zijn hand probeert te zetten. Mogelijk probeert hij ook om het juridisch makkelijker te maken om militairen in het binnenland te gebruiken "om zijn eigen politieke agenda door te drukken", zegt Manusama.





Daginfo.nl -- Een verzameling van lokaal, regionaal en landelijk nieuws in een handig overzicht.
Generate date: [Tue, 14 Oct 2025 21:30:30 +0200]